گفتگو با محسن مقدس مدیر صفحه آمل در شب

هـراز نـو / سید محمد حسینی: آمل در شب؛ این عبارت هر چند که در ظاهر عنوان یکی از صفحات پرطرفدار آملی ها در اینستاگرام است اما می توان با نگاهی استعاره ای و یا نگاهی کمی ذوقی آن را به فضای عمومی این روزهای این کهن شهر تعمیم داد. بگذریم. مصاحبه شماره قبل هراز امروز با مدیر کانال تلگرامی “آمل زیبا” بازخوردهای گسترده و در عین حال مثبتی داشت. همین امر ما را بر آن داشت تا در این شماره نیز مصاحبه مفصلی را با یکی دیگر از جوانان آملی فعال در فضای مجازی ترتیب داده و در نتیجه به سراغ مدیر صفحه “آمل در شب” در شبکه اجتماعی اینستاگرام رفتیم. مهندس مقدس در این گفتگو آنقدر حرف های زیبا گفت و گفت که خودمان هم گذشت زمان نسبتا زیاد مصاحبه را حس نکردیم. حرف هایی از جنس جوانان این شهر و از جنس مخاطبان “آمل در شب”؛ خسته اما امیدوار به تغییر. این گفتگوی صمیمی تقدیم شما:
برای شروع از خودتان و تحصیلاتتان بگویید
محسن مقدس هستم کارشناسی و کارشناسی ارشد صنایع را در دانشگاه علم و صنعت ایران گذرانده و اکنون نیز دارم برای دوره PHD آماده می شوم.
چه شد که “آمل در شب” متولد شد؟
زمانی که تهران بودم، عموم عکسهایی که از آمل میدیدم یا مربوط به طبیعت بود یا عکسهایی کلیشه ای از نقاط خاصی در این شهر که اتفاقا کیفیت خیلی بالایی هم نداشتند. همین امر انگیزه ای شد برای ثبت کردن عکس های آمل با کیفیتی که مدنظر خودم بود. از طرفی من چند سالی در کنار تحصیل، در رشته انیمیشن کار کرده بودم و نشانه های همین تجریه را شما در تصاویر من میبیند مثل جنبه های فانتزی و یا داستانی کار.
همچنین می خواستم این نکته را هم به آملی ها نشان بدهم که اوضاع را زیباتر از چیزی که تصور می کنیم هم می توان دید. بعبارتی می خواستم در این راه قدرت عکس و عکاسی را بکار ببرم. از سویی عکس یک زبان بین المللی است و نیازی به ترجمه ندارد. علاوه بر اینها یکی از دوستان که ساکن پاریس شده بود برایم تعریف می کرد که با اینکه پاریس شهر زیبایی است اما عکس هایی که از این شهر روایت می کنند، واقعیت پاریس را خیلی زیباتر از آن چیزی که واقعا هست، به تصویر می کشند. در نتیجه همه شهرها بالاخره نکات بد و خرابی هایی دارد.
در حوزه انیمیشن چه کارهایی دارید؟
در حوزه انیمیشن دو بعدی کار کردم و حتی یکسال در جشنواره الکترونیک پیامبر اعظم (ص) هم در کشور اول شدم. از یک فستیوال در ترکیه هم در بخش نگاه مخاطبان تقدیرنامه دارم.
عکاسی را حرفه ای دنبال می کنید؟
ابتدا خودم فقط علاقه شخصی داشتم اما بعد آن از سایت های تخصصی عکاسی خیلی چیزها یاد گرفتم و بنظرم مطالب این سایت از خیلی از کلاس های این رشته بهتر جواب می دهد مخصوصا برای معرفی تکنیک های روز جهان. این را هم بگویم من اصلا عکاسی سبک ایرانی را قبول ندارم چون بشدت کلیشه ای است و عکاسی هنری را فقط در عکس های سیاه و سفید، صورت چروکیده یک پیرمرد و یا تعدادی کارتن خواب خلاصه می کنند. اما خارجی ها در این رشته خیلی فراتر رفته اند و سبک های آنها برای عکس گرفتن از چیزهایی مثل گل، درخت، شهر و .. کاملا با همدیگر متفاوت است. عکس هایی که من کار می کنم بسیار پررنگ و زنده و پرروح است و اینطور تصاویر را من کمتر می بینم.

چرا شب؟
بخاطر اینکه شب ها یک فضای دیگری دارند و چیزهایی که آدم ها در شب می بینند عموما در روز قابل رویت نیست. البته عکاسی در شب بعضا یکسری تبعات غیرمنتظره هم دارد! هر چند که این صفحه ابتدا با این موضوع و نام نبود و فقط عکس هایی از آمل را با زیرنویس انگلیسی برای مخاطبان جهانی قرار میدادم. اتفاقا جواب هم داد و اواخر آن حدود 1500 فالوور خارجی داشتم. بعد تعدادی آملی صفحه را دیدند و سوالاتی پیرامون آن پرسیدند که در نهایت اسم آن را تغییر دادم تا سوال برانگیز نباشد.
علاوه بر آن شب آرامش خاصی دارد در واقع در شب آدم جدا از هیاهو و شلوغی های روزمره شهر می تواند با خود و افکارش تنها باشد و می تواند آن طور که می خواهد دنیا را به تصویر بکشد.
این اقدام شما و فعالیت هایی از این جنس را معمولا با عنوان دیپلماسی عمومی تعریف می کنند که افرادی از خود مردم خارج از کانال های رسمی و دیپلماتیک سعی در معرفی فرهنگ و جغرافیا و باورهای خود داشته باشند. می خواهم بگویم از این جنبه هم کارتان خیلی ارزشمند است. بگذریم. وضعیت عکاسی آمل و مازندران در قیاس با استانداردهای دنیا چگونه است؟

این فاصله می تواند با تمرین های بیشتر جبران شود. در هنر کلا دو شاخه وجود دارد. شاخه مفهوم گرایی و شاخه ای که اولویتش القای حس خوب و مثبت به مخاطب باشد. من دوست دارم بیشتر در همین شاخه فعال باشم. بیشتر بازدیدکننده های صفحه من که جوانند ساعت 8 تا 9 و نیم شب مراجعه دارند و بیشتر پست های من هم همین ساعت گذاشته می شود. از طرفی بیشتر اینها خسته اند حالا این خستگی یا بخاطر کار روزانه است یا چیزهای دیگر. در نتیجه من احساس کردم بهتر است به این روحیه ها یک احساس خوب بدهم و زمینه عکسهای من هم بیشتر همین تِم است.

این خستگی جوان های مخاطبتان را که گفتید، ذهن ناخودآگاه می رود به این سمت که این خستگی فراتر از خستگی های معمول روزانه است و در متن مردم و جوانان این شهر وجود دارد. یعنی همین آدم هایی که دور و برمان می بینیم این احساس واقعا هست و حس می شود. چقدر با این گزاره موافقید؟
واقعا همین است. خیلی ها در این شهر از دروغ و کارهای روزمره خسته شدند. دانشجویان وقتی به آینده خود فکر می کنند یا عموم مردم از جهت اقتصادی این روحیه ملموس است. بهمین خاطر نیاز است تا امید و انرژی و تغییر در جامعه پمپاژ شود.
بازخوردهای صفحه تا حالا چطور بود؟
عموما مثبت بوده و در عین حال همفکری جالبی میان مخاطبان در موضوعات شهری وجود دارد. زمانی که از کم توجهی به یک بنای تاریخی در آمل گفتم و نوشتم که اگر این بنا در اصفهان بود، همین برخورد با آن می شد؟ که بسیاری از مخاطبان همراهی و تایید کردند.
بازخورد مخاطبان فراتر از انتظارم بوده. الان بسیاری از تصاویری که در شبکه های اجتماعی از آمل موجود است و دست به دست می شود در گروه ها و صفحات از کارهای بنده است حتی کسانی که در صفحه من نیستند. خیلی از آملی های مقیم کشورهای دیگر در پیام های شخصی و نظرات عمومی به کرات بر این نکته تاکید کرده اند که تصاویر باعث شده که دوری از شهر برایشان آسان تر شود. در این کنار تصاویر صفحه به طور مجزا در مسابقات های بین المللی تصویر هم شرکت کرده است. آخرینش برگزیده شدن یک تصویر از کلبه و مزرعه گلزا در رزکه به عنوان تصویر برتر ماه از دید انجمن ملی عکاسان حرفه کانادا از میان هزاران تصویر از تمام دنیاست. خوشحالم که با این ثبت بیشتر به شناخته شدن شهر و زیبایی های آمل در جهان کمک کرده ام.
البته همشهری ها هم لطف داشته اند به طوری که صفحه تا به کنون بزرگ ترین اجتماع آملی در فضای مجازی بوده است و نزدیک به هجده هزار فالور شخصی و واقعی و بیش از هشت هزار فالور پنهان دارد یعنی کسانی که صفحه را فالو نکرده ولی به آن مرتبا سر می زنند.
یک چیز دیگری که در بازتاب های مطالب و عکس های من مشهود، شدت عرق همشهریان آملی به شهرشان است که گاها پیش می آید در قسمت کامنت ها از ده تا، هفت تایش به ابراز علاقه به امل برمی گردد. در شهرهای دیگر این مسئله به این شدت نیست. هرچند که آمل واقعا هم دوست داشتنی است و ویژگی ها و ظرفیت های بسیار گسترده ای دارد. اما آنگونه که باید، برای آن کار نشده است مثلا چرا شهری با این عظمت و تاریخ یک دانشگاه دولتی در رشته ما ندارد که خیلی از جوانان برای ادامه تحصیل مجبور شوند به جاهای دیگر بروند. آمل شهری صنعتی است و اتفاقا رشته دهایی نظیر رشته ما باید در این شهر تدریس شوند. این در حالی است که در هر دوره انتخابات هی وعده می دهند که دیگر این دفعه حتما دانشگاه می زنیم!

متاسفم واقعا. شهری با این عظمت. من حتی اسم آمل و رود هراز را در تاریخ هرودت هم دیده ام. شما عظمت و تاریخ را ببینید.
درباره بازخوردهای شخصیت ها نیز خیلی ها به ما عنایت داشته و پیرامون عکس ها نظراتی داده اند. از خوانندگان هم می توان به مهدی یراحی و رضا صادقی اشاره کرد که صفحه ما را دیده اند. خیلی ها هم وقتی می خواهند از آمل برای دیگران بگویند، صفحه ما را نشان می دهند که در کامنت ها نیز چندباری آمده بود.
چرا طرفداران “آمل در شب” را یک بار دور هم جمع نمی کنید؟ احتمالا مراسم جذابی خواهد شد
یکبار عکسی از زباله ها جنگل آمل در صفحه گذاشتم و بسیاری از مخاطبان گفتند که چرا یک کمپینی راه نمی اندازید تا با هم جمع شده و یک روز خاص جنگل را پاک سازی کنیم. اما متاسفانه بعضی به این قرار های اینترنتی به عنوان یک تهدید خیلی بزرگ و خطرناک نگاه می کنند و می گویند شما دارید تشویش اذهان عمومی می کنید! (می خندد) یکبار هم با آقای جوکار دوست خوبم به ذهنمان رسید که درباره نرسیدن به پل های امل، شماره های شهرداری را در صفحات مان گذاشته و از مخاطبان بخواهیم پست سر هم به شهرداری زنگ زده و در این باره از آن جویا شوند و بخواهند که پس معلق که نماد شهر است را لااقل رنگ بزنند!
کدام عکستان را بیشتر دوست دارید؟
بطور کلی عکسهایی که از پاییز آمل گرفتم را خیلی دوست دارم چون آمل در پاییز بسیار زیباست و هر وقت به شهرم فکر می کنم، پاییز در ذهنم می آید. اما یکی از عکسها هم برایم خاطره ساز شد که ماجرایی دارد برای خودش. یکبار بر روی روگذری که به دانشگاه شمال می رسد داشتم عکس می گرفتم که ماموران نیروی انتظامی به من بخاطر جاسوسی شک کرده و بازداشتم کردند! پرسیده بودند که برای کجا عکس می گرفتی؟! گفتم برای خودم از طبیعت عکاسی کردم. در نهایت هم آزاد شدم اما دوربینم یک هفته ای مهمان دوستان ماند!

این روزها نظرات مختلف و بعضا متضادی پیرامون آمل در افکار عمومی این شهر مطرح است. عده ای خیلی خوشبینانه فقط نقاط مثبت را می بینند و بسیاری نیز واقع بین تر بوده و از مشکلات عدیده واقعا رنج می برند. شما به عنوان یک جوان تحصیلکرده که در هنر و رسانه هم سررشته داری، وقتی در خیابان های آمل قدم می زنی، چه حسی داری؟
واقعیتش در آن چند سالی که آمل نبودم فکر می کردم که همه چیز در این شهر روبراه است و مشکلات خاصی در اینجا نیست اما این چند سالی که برگشتم و معضلات را از نزدیک دیدم، واقعیت است که آمل به جایگاه مطلوب خودش نرسیده و خیلی هم با آن فاصله دارد. این حرفها سیاه نمایی نیست. مشکلات آمل بسیار است.
با توجه به سابقه تان در انیمیشن خیلی باید اهل فیلم باشید.
البته در زمینه فیلمسازی هم فعالیت داشته ام و دارم. جدیدترین کار برای شرکت در جشنواره فیلم کوتاه موناکو مورد تایید قرار گرفته است. بعضی از فیلم های کوتاه در شبکه های استانی و ملی مثل شبکه تهران و شبکه سه و شبکه نسیم هم پخش شده.
آخرین بار برای فیلم محمد رسول الله به سینما رفتم و چون خیلی کلیشه ای ساخته شده بود نپسندیدم. شاید مخاطب ایرانی این طور فیلم ساختن را بپذیرد اما برای افکار عمومی غربی این نوع جواب نمی دهد. البته منظورم این نیست که باید در فیلم هایمان از کاستی ها بگوییم تا جشنواره های غربی خوششان بیاید که عموما هم متاسفانه همینطور است. گذشته از اینها فیلم های ابراهیم حاتمی کیا را خیلی دوست دارم.

در پایان اگر صحبتی دارید بفرمایید
یکی اینکه برای احترام به فالوور ها و آرامش خاطر آنها، با اینکه چند پیشنهاد برای تبلیغات در صفحه داشتم، اما هیچکدام را قبول نکردم هرچند که اشکالی هم برای آن نمی بینم.