سهیلا یادگاری
دستور ممنوعیت پرواز هواپیمای ایران ۱۴۰ به دنبال سقوط یک فروند از این نوع هواپیما، متعلق به شرکت هواپیمایی سپاهان ایر و کشته شدن ۳۹ نفر در این سانحه، از سوی رئیس جمهوری صادر شد. این سومین سقوط این نوع هواپیما در دوازده سال گذشته در ایران بوده است. هواپیمای آنتونف-140 که مونتاژ آن در داخل کشور است تا به حال پنج سانحه مهم داشته است که سه مورد آن در ایران بوده است و چهار هواپیمای ایران ۱۴۰ دیگر نیز پیش‌تر به خاطر نبود قطعات یدکی زمینگیر شده‌اند. ایران 140 نخستین و تنها تجربه ایران در ساخت هواپیمای مسافری است؛ سال ۱۳۸۷ تولید این نوع هواپیما در ایران با تولید ۱۲ فروند در سال آغاز شد؛ اما تاکنون تنها 9 فروند از این نوع هواپیما در کشور مونتاژ شده و به گفته یکی از مجریان این طرح، خط تولید آن همچنان ادامه دارد.
بعد از حادثه آتش گرفتن ایران 140 اظهار نظرهای مختلفی در مورد امنیت و استانداردهای پرواز در این هواپیماها شنیده شد، از اظهارات رئیس بخش تحلیل ایمنی مؤسسه آسکند اینترنشنال لندن که آنتونف 140 را هواپیمایی ناامن توصیف کرد تا سخنان برخی نمایندگان مجلس که تأکید می‌کردند پیش‌تر و بعد از بازدید از خط تولید ایران 140 نگرانی خود را در مورد امنیت این هواپیماها ابراز کرده بودند.
گزارشی از ناامنی ایران 140 دریافت نکردیم
اما رئیس سازمان هواپیمایی با تأکید بر اینکه در یک سال گذشته گزارشی مبنی بر غیرامن بودن ایران 140 به سازمان هواپیمایی کشور داده نشده گفت: البته این سازمان به طور مداوم بر شرکت‌های هواپیمایی و هواپیماها نظارت می‌کند و تنها به این گزارش‌ها بسنده نمی‌کند.
به گفته جهانگیریان سازمان هواپیمایی طبق روال و استانداردهای این سازمان نظارت‌های دوره‌ای و نظارت‌هایی موردی را برای اطمینان از امنیت پروازها انجام می‌دهد. رئیس سازمان هواپیمایی کشوری، گفت: بعد از سانحه هواپیمای ایران 140 و دستور رئیس‌جمهوری برای لغو فعالیت این نوع هواپیماها در حال حاضر هیچ هواپیمای مسافری شرقی در ناوگان هوایی کشور مجوز پرواز و فعالیت ندارد و تمام هواپیماهای مسافری ناوگان هوایی غربی هستند.
به گفته جهانگیریان تنها هواپیمای شرقی که در ناوگان هوایی فعالیت می‌کرد هواپیمای آنتونف 140 (ایران 140) بود که دیگر فعالیت نخواهد داشت.
وی در توضیح نظارت دوره‌ای گفت: این نوع نظارت یک بار در سال از شرکت‌های هوایی و هواپیماهای شرکت‌ها به طور معمول انجام می‌شود.
وی افزود: نظارت موردی، بازرسی از هواپیماها را شامل می‌شود که به طور مداوم انجام شده و بازرسان هواپیماها را در فرودگاه‌ها مورد بازرسی قرار می‌دهند که این بازرسی به‌صورت سرزده در فرودگاه‌ها، شرکت‌های هواپیمایی و سیستم ایمنی شرکت‌ها انجام می‌شود.
جهانگیریان با بیان اینکه بازرسی موردی از ابتدای امسال 50 درصد افزایش یافته است، گفت: شرکت‌های هوایی درطول دوره‌ای که مجوز فعالیت می‌گیرند تحت مسئولیت خود موظف هستند طبق ضوابط پرواز را انجام دهند اما اگر عدول از مقررات را مشاهده کنیم با آن شرکت براساس قوانین موجود برخورد می‌کنیم.
رئیس سازمان هواپیمایی با تأکید بر اینکه امنیت پرواز از هر چیزی مهمتر است گفت: در یک سال گذشته مواردی بوده که به دلیل مطمئن نبودن از رعایت ایمنی استاندارد، برخی پروازها با وجود اعتراض مسافران لغو شده است و جلوی پرواز را گرفتیم.
وی خاطرنشان کرد: در 4 ماه گذشته بخاطر مسائل عراق و اوکراین برای حفظ امنیت پروازها، از پرواز هواپیماهای کشور از محدوده‌های خطرآفرین جلوگیری کردیم.
انکار شرکت سازنده از اشکال ایجاد شده در موتور ایران 140
رئیس سازمان هواپیمایی در بخش دیگری از گفت‌و‌گوی خود با ایران با اشاره به موضوع رعایت استانداردها در هواپیمای ایران 140، گفت: داستان هواپیمای ایران 140 به 18 سال قبل برمی‌گردد و در این مدت کش و قوس‌های مختلفی در مورد آن وجود داشته و افراد اظهارنظرهای متفاوتی در این خصوص داشته‌اند.
جهانگیریان با تأکید بر اینکه سازمان هواپیمایی تمهیدات لازم را برای افزایش امنیت پروازها اندیشیده است، گفت: تاکنون هیچ موردی در خصوص اظهار نگرانی افراد از امنیت ایران 140 نداشتیم.
وی افزود: این هواپیما محدودیت پروازی داشته و فقط در 2 مسیر می‌توانست پرواز کند. این هواپیما ابتدا به مدت 2 سال در جنوب کشور پرواز می‌کرد اما در بازرسی از موتور آن مشاهده شد بخاطر رطوبت و نمک هوا مشکلاتی در موتور آن ایجاد شده اما شرکت سازنده این مشکلات را انکار می‌کرد و موضوع را عادی اعلام می‌کرد. اما کارشناسان سازمان اجازه پرواز را به ایران 140 در جنوب کشور ندادند.
وی افزود: این هواپیما همچنین بخاطر نوع موتور در روزهای گرم سال محدودیت تعداد مسافر را داشت و شرکت هوایی موظف بود در این روزها تعداد مسافران را کاهش دهد.
جهانگیریان در پاسخ به این سؤال که آیا علت سانحه اخیر برای هواپیمای ایران 140 تعداد بالای مسافر بوده گفت: شرکت مربوطه این موضوع را تأیید نمی‌کند و سازمان هواپیمایی بعد از انجام بررسی‌های کامل علت را اعلام می‌کند.
با ایران 140 طبق ضوابط برخورد می‌کنیم
جهانگیریان در پاسخ به این سؤال که آیا ممکن است مجوز فعالیت ایران 140 برای همیشه لغو شود گفت: اگر هواپیمایی استانداردهای لازم را داشته باشد طبق مقررات با آن برخورد می‌کنیم و اگر باز هم براساس ضوابط و قوانین سازمان هواپیمایی کشوری، هواپیمایی این استانداردهای لازم را نداشت بر اساس دستور دولت از پرواز آن جلوگیری می‌شود؛ در مورد ایران 140 نیز منتظر اعلام بازرسی‌ها هستیم.
جهانگیریان گفت: اطلاعات جعبه سیاه هواپیمای ایران 140 که یکشنبه گذشته سقوط کرده استخراج شده و نتیجه آن زودتر از زمان اعلام نتیجه هواپیماهایی که قبلاً سقوط کرده بودند، منتشر می‌شود.
گرانفروشی بوئینگ تأیید نشده
رئیس سازمان هواپیمایی در خصوص اظهارنظر یکی از اعضای کمیسیون عمران مجلس در این خصوص که قیمت پیشنهادی شرکت امریکایی بوئینگ برای فروش قطعات هواپیما به ایران سه برابر قیمتی است که ایران در حال حاضر با دور زدن تحریم‌ها می‌پردازد، گفت: نمی‌توانم این موضوع را تأیید کنم، باید بررسی‌های کامل از منابع موثق انجام شود سپس گرانفروشی بوئینگ را تأیید یا رد کنیم.
به گزارش ایران، اظهارات این نماینده مجلس سه هفته بعد از انتشار خبر توافق شرکت بوئینگ برای فروش قطعات هواپیما به ایران ایراد می‌شود. خبرگزاری فرانسه به نقل از اسناد و مدارک عمومی شرکت بوئینگ در اول مردادماه از عقد قرارداد بوئینگ، برای نخستین بار در ۳۵ سال گذشته، با هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران برای تأمین قطعات هواپیما و خدمات مربوط به ایمنی پرواز خبر داده بود.