هفت چین ایرانی
دکتر محمود غفاری
هراز امروز/ برای گستردن خوان هفت سین، دراتاقی دورازآمد ورفت،که برای راز ونیاز به خداوند ترتیب داده شد، سفره ای نو، سپید، پاک وبدون لک درکف اتاق خانه می گسترند، وآنرا نخست با آینه،گلاب پاش، جامی پرازآب روشن، چراغی فروزان، مجمرآتش برای بخوردادن، کتاب مقدس،گلدانی پرازگلهای گوناگون، شاخه ای با برگ موردیا سرو وکاج، شربت، شیرینی وآخیل می آراستند. سپس هفت چین که نماد هفت فرشته موکل خداوند(امشاسپندان آیین مزدایی) برروی سفره می چیدند،که چون درفرهنگ تازی واژه (چ) نیست، پس ازاسلام هفت چین به هفت سین برگشت.
1-ماهی قرمز: نماد امشاسپند وهومن (بهمن) که نگهبان جانداران سودمنددرگیتی است، رنگ سرخ رنگ ملّی ایرانیان است .
2-شمع : نماد امشاسپند اردیبهشت است،که نگهبان آتش درگیتی است. خداوندخود نوراست، وایرانیان دربرابرنورآتش خداوند را نیایش می کنند و سجده می برند. نه این که آتش را می پرستند،که تازیان وبرخی ازایرانیان این اندیشه نادرست را درکتب آورده اند.
3-سبزه : نماد امشاسپند امرداد است، که ایرانیان آنرا در دوازده جام به نشانه دوازه برج کیهانی،ویا سه گلدان نشانه پندارنیک، گفتارنیک وکردارنیک است.
4-آب : نماد امشاسپند خرداد، ونشانه باروری است.در دربارهخامنشی وبرروی خان هفت چین، تنگ هایی ازآب فرات، سیحون، سند، نیل ودانوب راکه نماد پهناوری سرزمین شاهنشاهی ایران بودمی گذاشتند.
5- کتاب مقدس : نماد امشاسپند سپنتامینو یا فرشته حکمت ودانایی است .
6- سکه : نماد امشاسپند شهریور و نشانه روزی وبرکت است.
7- گل بیدمشک : نماد فره وهردرگذشتگان است،چون بیدمشک درماه اسپندگل می دهد، و فره وهردرگذشتگان نیز در روزهای پایانی اسپند برای دیداربازماندگان به زمین می آید.
ایرانیان باستان همچنین چندی پیش ازنوروز هفت گونه دانه غلات را درهفت کاسه می کاشتند، هردانه که درآن سال بیشتر می رویید، آنرا برای کشت، به کشاورزان آموزش می دادند.
همه خانواده های ایرانی هنگام تحویل سال دورخان هفت چین گرد می آمدند، دست سپاس وشکرگزاری را بسوی اهورامزدابلند می کردند، وبا خواندن اوستا سال نورا آغازمی کردند، سپس به پرستشگاه که آدریان نام داشت، به دیدارهم رفته،وبه پرستش خداوند می پرداختند.
هانری ماسه ایرانشناس فرانسوی درکتاب تمدن ایرانی می نویسد: ایران ازخودش بسی بزرگ تراست وقلمروتمدن وفرهنگش ازمرزهای جغرافیایی اش بسی گسترده تر و پهناورتراست .
امروزه به همراه ایرانیان کشورهای زیادی که روزگاری درفرمان ایران بوده اند، چون تاجیکستان، افعانستان، جمهوری آذربایجان ، بحرین، ازبکستان، ترکمنستان، قرقیزستان، پاکستان، ترکیه، عراق وآلبانی نوروزرا جشن می گیرند . همچنین دربرخی ازکشورها چون سوریه، لبنان، هندوستان، چین ومغولستان،آلبانی، مجارستان ،اوکراین واروپای خاوری درروز آغازین بهارجشن گرفته می شود واین جشن هابرداشتی ازجشن نوروزایرانیان است. ازاین روجشن نوروز ازگستردگی بزرگی درگیتی برخورداراست.که پیوند ونزدیکی مردم بسیاری از کشورهارا می رسلند، که ازبه یادماندنی ترین پدیده جهانی است، که می تواندآغازگرگفتگوی تمدن ها باشد، که امروز بشر بیش ازهرزمان بدان نیازمنداست.