گاهی می شنویم که برخی افراد بدون هیچ مشکل و به طور ناگهانی در خواب از دنیا رفته اند که در این مطلب به مهم ترین علل مرگ در خواب اشاره می شود.
چرا در خواب می میرید؟
علاوه بر انتخاب یک رژیم غذایی سالم و ورزش کردن، خوابیدن به اندازه کافی نیز یکی دیگر از عواملی است که به داشتن یک زندگی سالم کمک می کند. اما آیا می دانستید خواب هم ممکن است خطرناک باشد؟
در واقع زمانی که چشم های خود را می بندید و وارد حالت عدم هوشیاری می شوید، برخی عملکردها در بدن به درستی انجام نمی شوند و خطر این مسئله در برخی افراد بالاست و ممکن است منجر به مرگ فرد در خواب شود.
بخش عمده خواب همیشه به عنوان یک فعالیت مجهول در نظر گرفته می شود که بدن به خودی خود آن را انجام می دهد. اما واقعیت این است که در هنگام خواب مغز ما کاملا فعال است. به علاوه سوالات بدون پاسخ زیادی در مورد خواب وجود دارند که دانشمندان هنوز پاسخی برای آنها پیدا نکرده اند.
با این حال هنوز مسائل غافلگیر کننده ای وجود دارند که بعد از خاموش شدن مغز و ورود مغز و بدن به حالت خواب رخ می دهند که گاهی نتیجه آنها ممکن است بسیار ترسناک باشند.
توقف ناگهانی قلب در خواب
ایست ناگهانی قلب Sudden Cardiac Arrest یا SCA، زمانی رخ می دهد که گره جیبی دهلیزی sinoatrial،گرهی در قلب است که اساسا ضربان ساز طبیعی بدن است، دچار مشکل شود. به عبارت دیگر این شرایط زمانی رخ می دهد که سیستم های الکتریکی قلب به درستی کار نمی کنند. در برخی موارد این مشکل طی چند دقیقه اول باعث مرگ می شود.
ایست ناگهانی قلب چطور باعث مرگ می شود؟ این مشکل جریان خون را در مغز کاهش می دهد، مهم ترین و شاید خطرناک ترین بخش مسئله این است که این مشکل نه تنها در خواب اتفاق می افتد، بلکه در بسیاری از موارد قبل از وقوع هیچ نشانه ای ندارد.
سم مونوکسید کربن
مونوکسید کربن یا CO یک گاز بی رنگ و بی بو است که اگر مقدار زیادی از آن وارد یه ها شود باعث مرگ می شود. این گاز از اتومبیل های در حال کار، اجاق گاز، کوره، شومینه و غیره منتشر می شود و کشف این گاز در محیط تقریبا غیر ممکن است مگر اینکه از دستگاه آشکار ساز مونوکسید کربن استفاده شود.
اگر مقدار مناسبی از این گاز در یک محیط کوچک تجمع پیدا کند، تنفس آن منجر به مرگ می شود. اگر فرد قربانی بیدار باشد علائمی مانند سرگیجه، ضعف، سردرد یا حالت تهوع را تجربه خواهد کرد.
اما افرادی که می خوابند هیچ نشانه ای مشاهده نمی کنند و قبل از اینکه چیزی تشخیص دهند، در خواب می میرند.
آنفارکتوس میوکارد یا حمله قلبی Myocardial Infarction
آنفارکتوس میوکارد که بیشتر با عنوان حمله قلبی معروف است، ممکن است در زمان خواب رخ دهد. خوشبختانه این مشکل دارای علائمی است که قبل از اتفاق افتادن قربانی را از خواب بیدار می کند.
حمله قلبی زمانی رخ می دهد که جریان خون به بخشی از قلب مسدود می شود. این انسداد می تواند بخشی از عضله قلب را نابود کند.
اگر بافت های قلب آسیب ببینند، قلب انقدر قدرت ندارد تا خون را به قسمت های دیگر بدن پمپاژ کند. این مسئله منجر به نارسایی قلبی می شود و اگر فورا درمان نشود منجر به مرگ خواهد شد.
متاسفانه معمولا برای شخصی که در خواب دچار حمله قلبی شده مراجعه به پزشک غیر ممکن است و این بخش ترسناک ماجراست.
آپنه خواب مرکزی
آپنه خواب مرکزی Central sleep apnea اختلالی است که باعث می شود فرد بیمار در هنگام خواب به طور مداوم دچار وقفه تنفسی شود. این مشکل زمانی رخ می دهد که مغز سیگنال های الکتریکی درست را به عضلات کنترل کننده تنفس در زمان خواب ارسال نمی کند و تصور می شود این عارضه از وجود مشکلی در ساقه مغز سرچشمه می گیرد.
آپنه خواب مرکزی چطور منجر به مرگ می شود؟ اگر مشکل آپنه خواب به اندازه کافی شدید باشد، هیپوکسمی hypoxemia رخ می دهد. هیپوکسمی به معنای افت سطح اکسیژن در بدن است، سطح اکسیژن کمتر از میزان مورد نیاز برای انجام عملکردهای حیاتی می شود و در نتیجه بدن دچار کمبود اکسیژن می شود.
اگر مغز قادر نباشد در زمان کافی بدن را برای نفس کشیدن از خواب بیدار کند، این امر منجر به مرگ خواهد شد.
سندروم ناشناخته مرگ ناگهانی
این مسئله احتمالا یکی از اسرار آمیزترین علل مرگ در خواب است که در این لیست وجود دارد. سندروم ناشناخته مرگ ناگهانی Unexplained nocturnal death syndrome اولین بار در سال 1917 گزارش شد و از آن پس بسیار در مورد آن صحبت شده است. علت دقیق سندروم مرگ ناگهانی مشخص نیست، اما در بین مبتلایان همیشه به یک شکل بوده است. این مشکل منجر به مرگ بی دلیل افراد جوان و سالم در خواب می شود.
آنوریسم مغزی Cerebral Aneurysm
آنوریسم مغزی یک نقطه ضعیف در دیواره رگ خونی در مغز است. آنوریسم شبیه به بادکنک نازک و کوچکی است که پر خون است. اما به مرور زمان و با پمپاژ خون در رگ ها این بادکنک ضعیف و ملتهب می شود – و اگر فشار خیلی افزایش پیدا کند، پارگی رخ می دهد.
زمانی که آنوریسم مغزی پاره می شود، خونریزی معمولا فقط چند ثانیه طول می کشد. اما خون منجر به آسیب سلول های مغزی اطراف می شود و این مسئله فشار داخل جمجمه را افزایش می دهد. اگر فشار خیلی زیاد شود، شرایط می تواند به سرعت منجر به مرگ شود.
ویروس Enterovirus D68 یا EV-D68
ویروس Enterovirus D68 یا EV-D68 یکی از مبهم ترین موارد در این لیست است. این ویروس نوعی ویروس فلج اطفال است که اولین بار در سال 1962 شناسایی شد، اما در سال 2014 افزایش چشمگیری در تعداد گزارشات مربوط به این ویروس مشاهده شد و محققان تصور می کردند که این ویروس در سال های پیشرو بیش از آنچه تصور می شود شایع می شود.
ویروس Enterovirus D68 معمولا منجر به بروز علائم تنفسی خفیف تا شدید می شود و گاهی هیچ نشانه ای ندارد. متخصصین معتقدند این ویروس خطرناک تر از ابولا Ebola است.
این ویروس منجر به بروز مشکلات تنفسی شدید می شود که با صدای خس خس همراه است، به علاوه این ویروس منجر به ضعف عضلانی و التهاب نخاعی می شود که حتی از مشکل تنفسی وحشتناک تر است.
عفونت ناشی از این ویروس لزوما شایع نیست و عامل مرگ نیست، اما علائم آن به شکلی هستند که منجر به مرگ می شوند.
خفگی در خشکی
همه ما می دانیم که در آب خفه می شویم، اما شاید هیچ یک با خفگی در خشکی آشنا نباشیم. نظریه پشت این خطر به این شکل است که خفگی حتی وقتی فرد از آب بیرون آمده هم اتفاق می افتد.
این خفگی زمانی رخ می دهد که آب فرو داده شده از طریق تنفس، حتی یک قطره، وارد گلو و سپس وارد ریه می شود. ورود این آب معمولا با نشانه هایی همراه است اما این نشانه ها خفیف هستند.
مشکل اینجاست که این یک قطره آب می تواند منجر به بروز مشکل تنفسی شود که به مرور زمان بدتر می شود. در برخی موارد مشکل تنفسی تا ساعت ها یا حتی تا چند روز بعد هم برطرف نمی شود، تا اینکه فرد می خوابد. این مشکل تنفسی در خواب سطح اکسیژن بدن را کم می کند تا اینکه فرد بالاخره خفه می شود.
آپنه خواب انسدادی Obstructive sleep apnea
آپنه خواب انسدادی نوعی اختلال در خواب است که در آن تنفس فرد به طور مکرر متوقف شده و دوباره شروع می شود. آپنه خواب انسدادی یکی از زایج ترین علل مرگ در خواب است.
در این نوع آپنه خواب مسیر هوایی فرد مسدود می شود. این انسداد معمولا به خاطر عضلات گلو رخ می دهند، گرچه عضلات و بافت های زبان، زبان کوچک و لوزه نیز منجر به انسداد می شوند. طبق بررسی های انجام شده در 80 درصد موارد آپنه خواب انسدادی تشخیص داده نشده باقی می ماند.
چطور آپنه خواب انسدادی منجر به مرگ می شود؟ فرد مبتلا در هنگام قطع تنفس دچار افت ناگهانی اکسیژن خون می شود و اگر احتمال حمله قلبی، سکته مغزی یا نارسایی قلبی در فرد بالا باشد، آپنه خواب انسدادی شرایطی را برای رخ دادن هر یک از این موارد فراهم می کند.