در حالی که چندی پیش مدیرکل استاندارد تهران از غیراستاندارد بودن دو نوع شیر خوراکی با نشان «هنی و هراز» خبر داد مدیرکل استاندارد مازندران معتقد است تولیدات لبنی مازندران استانداردهای لازم را داراست.
مدیرکل استاندارد تهران در نشست خبری خود در روز دوشنبه چهار آذرماه سال‌جاری با اعلام اینکه دو نوع شیر خوراکی با نشان «هنی و هراز» به علت وجود آفلاتوکسین بیش از دو برابر حدمجاز، غیراستاندارد و غیرقابل مصرف است، نگرانی مردم را از استفاده محصولات واحد لبنی دوشه آمل فراهم کرد.
اسماعیل خاتمی‌مقدم با اعلام اینکه ادعای مدیرکل استاندارد استان تهران درباره غیراستاندارد بودن شیر خوراکی یکی از شرکت‌های لبنی مازندران بدون مطالعه و ارزیابی مطرح شده است، اظهار داشت: اظهارات عجولانه مدیرکل استاندارد استان تهران برند یک شرکت موفق لبنی مازندران را در کشور زیر سئوال برد.
وی با اشاره به اینکه تمکین از قانون و دستورات دستگاه‌های نظارتی کیفی برای بهبود و ارتقا کیفیت محصولات و حمایت از حقوق مصرف کنندگان بر همه صنعت غذا واجب است، افزود: اگرچه خدمات موسسه استاندارد،سازمان دامپزشکی و دانشگاه علوم پزشکی در بهبود و ارتقا و تضمین کیفیت کافی نیست اما غیرقابل انکار است.
*نقد ما به روش و مدیریت خبر منتشر شده مدیرکل استاندارد تهران است
خاتمی‌مقدم گفت: هر واحد لبنی موظف است محصولی تولید کند که سلامت مصرف‌کننده را تضمین کند.
وی وظیفه دستگاه‌های نظارتی را کنترل و نظارت بر سه حلقه ماده اولیه، فرایند تولید و توزیع برای صحه‌گذاری کیفیت محصولات تولیدی واحدهای لبنی دانست و افزود: اگر ماده اولیه فاقد کیفیت باشد زنجیره تولید و توزیع دچار مشکل می‌شود.
رئیس انجمن صنایع غذایی و دارویی مازندران وجود آفلاتوکسین را ماده سمی در مواد اولیه دانست و بیان داشت: این ماده سمی ناشی از کپکی است که بر روی خوراک دام ایجاد می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: وقتی دام از این ماده مضر در خوراک تغذیه کند روی رشد و کیفیت تولیدات آن اثر منفی می‌گذارد.
خاتمی‌مقدم افزود: قابلیت انتقال این مواد سمی به انسان از طریق محصولات خام دامی صورت می‌گیرد.
وی با بیان اینکه دامپزشکی باید میزان استاندارد کیفیت ماده خام دامی را کنترل کند،گفت: کیفیت شیرخام و عوامل تاثیرگذار بر در کنترل و پوشش دامپزشکی نیست.
خاتمی‌مقدم خاطرنشان کرد: 70 درصد تولید شیر خام کشور سنتی است و نظارت دامپزشکی در این بخش نزدیک به صفر است.
*نظارت بر واحدهای صنعتی و دامی متمرکز نیست
وی با اشاره به اینکه مجموع نظارت بر واحدهای صنعتی دامی متمرکز نیست، ادامه داد: عدم نظارت باعث معیوب شدن تولیدات خام دامی می‌شود.
رئیس انجمن صنایع غذایی و دارویی مازندران با بیان اینکه در تحریم‌های اخیر بازارهای غیررسمی نهاده‌های دامی فعال‌تر شدند،تصریح کرد: کیفیت خوراک دام مورد نظارت موثر قرار نمی‌گیرد.
وی با بیان اینکه محصولات لبنی مشمول استاندارد 93 که مختص کیفیت شیر پاستوریزه است را شامل می‌شود، گفت: تمامی محصولات لبنی مشمول استاندارد اجباری می‌شود اما شیرخام که 70 تا 75 درصد قیمت تمام شده و بیش از 95 درصد ماده اولیه کالاهای لبنی را دربر می‌گیرد مشمول استاندارد اجباری نیست.
*بندهای استاندارد ملی شیر خام مغفول ماند
خاتمی‌مقدم استاندارد ملی شیر خام را 164 دانست و گفت: به دلیل اختلاف سطح انتظارات این استاندارد و واقعیت‌ها کیفی شیرخام کشور سبب شده شورای عالی استاندارد حاضر به اجباری اعلام کردن این استاندارد بسیار مهم نباشد و به دلیل اجباری نبودن این استاندارد و در عین حال عدم نظارت دستگاه مرتبط یعنی سازمان دامپزشکی،اغلب آیتم‌های آن از جمله آنتی‌بیوتیک‌ها و افلاتوکسین مغفول مانده و مورد توجه قرار نمی‌گیرد.
وی وجود آنتی‌بیوتیک در شیرخام را معضلی مهم‌تر و در عین حال قابل کنترل‌تر از سایر انحرافات کیفی احتمالی شیرخام به ویژه در تولیدات سنتی دانست.
خاتمی مقدم ادامه داد: اگر پایش‌های به عمل آمده راجع به افلاتوکسین در محصولات پاستوریزه در قالب یک طرح مطالعاتی بود چرا به جای انتشار کامل نتایج آن در مجامع صنفی و تخصصی و ایجاد فرصت برای تجزیه و تحلیل آن،بریده‌ای از نتایج، آن هم با ذکر نام دو شرکت تولیدی در رسانه عمومی مطرح شد.
رئیس انجمن صنایع غذایی و دارویی مازندران در ادامه سئوالات خود از موسسه استاندارد ایران با بیان اینکه اگر این طرح ماهیت اجرایی داشت چرا کمترین هماهنگی و اطلاع‌رسانی به مخاطبان به ویژه تولید شیر خام و صنایع لبنی انجام نشد، گفت: به راستی از بیش از 2 میلیون تن تولید شیر پاستوریزه تولیدی کشور تنها این دو شرکت شیرخام با آفلاتوکسین بیش از حد مجاز دریافت کردند.
*خبر آفلاتوکسین برند 100 میلیاردی واحد لبنی مازندران را به لرزه درآورد
خاتمی‌مقدم اضافه کرد: آیا قبل از انتشار عمومی خبر، مدیریت سازمان یا مسئول کنترل کیفیت واحد تولیدی،به عنوان نماینده رسمی موسسه استاندارد، مورد مشورت یا بازخواست قرار گرفت، آیا مدیریت موسسه استاندارد تهران برای اعلام خبری که قرار است بنیاد این برند چند صد میلیاردی را به لرزه درآورد به خود زحمت هماهنگی با همتای استانی خود را داده و نظر او را جویا شد.
این مسئول با طرح سئوال دیگری مبنی بر اینکه آیا مدیرکل استاندارد تهران با فرض محرز بودن تخلف یک واحد تولیدی، سوابق و دستاوردهای کیفی مستمر و تایید شده آن واحد هیچ تاثیری در روش اعلام تخلف و مجازات آن ندارد که اینگونه اعتبار و حیثیت یکی از واحدهای تولیدی خوش‌نام و خوش‌سلیقه کشور را منکوک نکند.
رئیس انجمن صنایع غذایی و دارویی مازندران خاطرنشان کرد: در کدام سیستم نظارتی این چنین قانونی وضع شده که در یک طرح با ماهیت مطالعاتی که هیچ پشتوانه رسمی ملی برای اجرای مستمر ندارد تخلفاتی را شناسایی کنند، به متخلف اخطار و اعلام نکنند، فرصت دفاع به او ندهند بعد هم بدون تدبیر و شاید خودخواهانه در رسانه‌های عمومی آنهم نه برای متخلف که برای مصرف کنندگان حکم صادر کنند که با محصولات این شرکت‌ها چه بکنند.
وی اظهار داشت: اینگونه می‌پنداریم که کیفیت خبر و روش اطلاع‌رسانی موسسه استاندارد تهران در زمینه عدم انطباق آفلاتوکسین محصولات دو واحد لبنی موید رویه و مواضع رسمی استاندارد کشور و استان مازندران نیست.
*امکان تنویر افکار عمومی از نتایج پیگیری
خاتمی‌مقدم تصریح کرد: به نمایندگی از صنایع غذایی مازندران و برای پیگیری حقوق تولید کنندگان عضو، از رئیس موسسه استاندارد ایران تقاضا دارم ضمن پیگیری موضوع، امکان تنویر افکار عمومی از نتایج پیگیری را فراهم سازد.
وی با بیان اینکه انتظار داریم جلوی تکرار اشتباهات این چنینی گرفته شود،افزود: لازم است تا حد ممکن از طریق رسانه‌ها از این واحدهای لبنی دلجویی شود.
رئیس انجمن صنایع غذایی و دارویی مازندران افزود: لازم است اشتباه اطلاع‌رسانی مدیرکل استاندارد استان تهران در رسانه‌ها اعلام و سازمان دامپزشکی و سازمان جهاد کشاورزی به عنوان مسئولان اصلی کنترل کیفیت شیرخام، مسئولانه پاسخگو باشند.
خاتمی‌مقدم خاطرنشان کرد: امیدواریم ضربه مهلکی که به اعتبار این واحدهای لبنی و برند آنان وارد شد به طور مناسب جبران شود.
وی در پایان سخنانش با اعلام اینکه مازندران دارای 46 واحد لبنی فعال و غیرفعال بوده است، اظهار داشت: در حال حاضر 13 واحد لبنی در مازندران به صورت فعال و نیمه‌فعال با مصرف روزانه یک‌هزار و 700 تن شیرخام که یک‌هزار و 100 تن آن از دامداری‌های صنعتی خارج استان تامین می‌شود، شیر پاستوریزه و فرآورده‌های لبنی استان و کشور را تامین می‌کند.
*فرآورده‌های لبنی مازندران از استاندارد لازم برخوردارند
مدیرکل استاندارد مازندران گفت: فرآورده‌ها لبنی مازندران از استاندارد لازم برخور دارند.
مدیرکل استاندارد مازندران نیز برای شفاف‌سازی اظهارات همتای خود نیز با اعلام اینکه شیرخام مشمول استاندارد اجباری نیست، اظهار داشت: فرآورده‌هایی که از نظر ایمنی، حفظ سلامت عمومی اقتصادی و رفاهی حائز اهمیت است از سوی شورای عالی استاندارد مشمول استاندارد اجباری قرار می‌گیرد.
جواد اعتماد افزود: وقتی محصولی مشمول استاندارد اجباری شد تولید کننده مکلف است تولیدات خود را منطبق با استاندارد تعریف شده هماهنگ کند.
وی اخذ پروانه علامت استاندارد را انطباق تولید با موازین مورد نظر دانست و ادامه داد: براساس استاندارد اجباری شیر باید دارای شماره 93 و 2406 استاندارد باشد تا مورد ارزیابی و نظارت این نهاد قرار گیرد.
اعتماد با اعلام اینکه واحد لبنی «دوشه با نام تجاری هراز» دارای پروانه کاربرد استاندارد ملی است، گفت: صدها نمونه‌برداری که در داخل و خارج محل تولید فرآورده‌های لبنی انجام می‌شود موید کیفیت محصول است.
مدیرکل استاندارد مازندران تصریح کرد: همکاران ما در استاندارد تهران نمونه‌برداری و پژوهشی از نتایج طرح اولیه را انجام دادند که به نحو نادرستی اطلاع‌رسانی و سبب نگرانی مردم شد.
وی با اشاره به اینکه مغایرت در این طرح به فرایند تولید بر نمی‌گردد، بیان داشت: این مسئله به نوسانات موردی در کیفیت شیر خام بر می‌گردد.
اعتماد اظهار داشت: شیر خام ماده غذایی زنده است که بروز نوسانات کیفی در این ماده لبنی طبیعی است.
*شیر هراز مشکل ندارد
وی با بیان اینکه انتظار داریم سازمان دامپزشکی کشور که متولی مواد خام دامی است در خصوص ارتقای مضاعف ماده اولیه تولیدات لبنی اهتمام ورزد، خاطر نشان کرد: از همین تریبون اعلام می‌کنم هیچ دغدغه خاطری در ناسالم بودن محصول شیر هراز وجود ندارد.
اعتماد افزود: واحد لبنی دوشه آمل دومین شرکت تولیدی مازندران است و روزانه 170 تن شیر مصرف می‌کند.
مدیرکل استاندارد مازندران با اعلام اینکه مسئول کنترل کیفیت این واحد نمونه استانی در چند سال متوالی به عنوان مسئول کیفیت نمونه استان انتخاب شد، گفت: هیچ نگرانی از بابت کیفیت تولیدات این واحد لبنی وجود ندارد.
وی خاطر نشان کرد: عارضه آفلاتوکسین به صورت موردی در فرایند شیر خام دیده می‌شود اما به فرایند تولید کارخانه مرتبط نیست.
مدیرکل استاندارد مازندران با تاکید براینکه این واحد لبنی بدون مشکل در استان فعالیت می‌کند، خاطر نشان کرد: کسی که موضوع ناسالم بودن شیر واحد لبنی دوشه آمل را مطرح کرد باید پاسخگو باشد.
وی نظارت‌های استاندارد را شاخص‌های تعیین شده از سوی شورای عالی استاندارد دانست و گفت: هر محصولی در پوشش استاندارد باشد مورد ارزیابی و نظارت ما قرار می‌گیرد.