لاکچری‌ترین نوع گردشگری در مازندران چیست؟
یک کارشناس گردشگری گفت: گردشگری عشایری یکی از جذاب‌ترین شاخه‌های صنعت گردشگری بوده که در مازندران با وجود داشتن این ظرفیت تاکنون ناشناخته مانده است.
محمدرضا اورمزدی در گفت‌وگو با ایسنا مازندران با اشاره به اینکه گردشگری عشایری و روستایی در سال‌های اخیر توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و سازمان امور عشایری مطرح شده است، اظهار کرد: جمعیت حدود 2 میلیون نفری کوچ رو و عشایر در ایران 25 درصد تولیدات دامی و لبنی کشور را تولید و تامین می کنند.
وی با بیان اینکه بیش از 96 ایل و 600 طایفه در ایران حضور دارد، تصریح کرد: بارزترین عشایر در استان فارس،جنوب شرق ایران و بخش هایی از فلات مرکزی دیده می شود.
*انواع عشایر/ مازندران دارای حدود 2 تا 4 درصد از جامعه عشایر کشور است
این کارشناس گردشگری با اشاره به اینکه عشایر به دو دسته کوچ عمودی (ییلاق به قشلاق )و افقی (در سطح ) تقسیم می شوند، افزود: کوچ اکثر عشایر در ایران به صورت عمودی بوده و فقط در جنوب شرق ایران طایفه ای به نام طایفه یمودها به صورت افقی در سطح حرکت می کنند.
اورمزدی بیان کرد: مازندران دارای حدود 2 تا 4 درصد از جامعه عشایر کشور است که این عشایر را می توان در شهرستان سوادکوه، آمل و بابل دید.
وی با بیان اینکه معرفی برخی از جمعیت های کوچ رو به جای عشایر در بعضی متون دیده می شود، یادآور شد: در تعریف استاندارد، عشایر طایفه ای هستند که زندگی آن ها بر پایه پرورش دام بنا شده و اگر دامپروری را از زندگی آنان حذف کنیم یکجا نشین خواهند شد.
*ویژگی جامع عشایری
محقق و پژوهشگر حوزه گردشگری شاخصه های مهم زندگی عشایری را کوچ رو بودن،دسترسی به منابع آب و معیشت مبتنی بر پرورش دام دانست و خاطرنشان کرد:بخش اعظمی از بازار صنایع دستی کشور توسط عشایر درحال تولید است که یکی از ارکان مهم صنعت گردشگری محسوب می شود.
وی زندگی عشایری و فرهنگ نهفته در آن را بزرگترین جاذبه برای گردشگران داخلی و به ویژه گردشگران خارجی و بین المللی دانست و گفت: یکی از فاکتورهای مهم جذب گردشگر، سیاه چادرهای ایل شاهسوند، بختیاری و لرستان است.
اورمزدی با اشاره به اینکه آخرین آمار جامعه عشایری در سال 1360 حدود 2 میلیون نفر بوده است، اظهار کرد: به دلیل نبود ظرفیت های لازم برای طوایف عشایری در حال حاضر با کاهش حدود 400 هزار نفری این قشر رو به رو هستیم که تهدید بزرگی برای کشور محسوب می شود زیرا با کاهش آنان ارکان تولید،جاذبه های فرهنگی و صنایع دستی کشور دچار تزلزل می شود.
*جاذبه ای که تاکنون دیده نشده است
این استاد دانشگاه با بیان اینکه متاسفانه ظرفیت گردشگری عشایری در کشور تاکنون دیده نشده است، تصریح کرد: توجه به جامعه بومی و محلی در گردشگری پایدار باید بر اساس شناخت کافی و برنامه ریزی صحیح انجام شود، به عنوان نمونه استان آذربایجان شرقی و غربی آژانس های توریستی پکیج های بازدید از چادرهای عشایر را برای مسافران طراحی کرده اند، اما در مازندران به این موضوع بها داده نشده است.
وی با اشاره به اینکه حرکت های خوبی در بخش گردشگری کشاورزی، مزرعه ای و روستایی شده است، خاطرنشان کرد: اما در گردشگری عشایری بسیار ضعیف عمل شد به طوری که برخی از افکار عمومی و حتی بخشی از نهادهای برنامه ریزشهری فکر می کنند مازندران فاقد عشایر است و عشایر را فقط در بخش های خاص کشور می شناسند.
*گردشگری عشایری هم راستا با حفظ محیط زیست
اورمزدی گفت: نقش رسانه در اطلاع رسانی این حوزه به جامعه تورگردانان و فعالان عرصه گردشگری بسیار موثرخواهد بود.
این محقق و پژوهشگر هدف توسعه پایدار را هماهنگ با محیط زیست عنوان کرد و ادامه داد: 80 درصد فعالیت عشایر مبتنی بر تعریف توسعه پایدار است و 20درصد باقی مانده را می توان با یک خرد جمعی و کنار هم قرار دادن داده ها به صورت یک برنامه بسیار مدون در کوتاه مدت میان مدت و بلند مدت برنامه ریزی کرد.
وی با اشاره به اینکه هرگز عشایر باعث تخریب محیط زیست نشدند،افزود: هر گردشگری که وارد جامعه عشایری شود با تحت تاثیر قرار گرفتن روش زندگی عشایر در حفظ محیط زیست نیز تلاش خواهد کرد.
اورمزدی گفت: فرهنگ غنی ملی و میهنی نهفته در گردشگری عشایری به همراه داده های فلکلور منطقه که 100 درصد با مناطق جنوب ایران فاصله دارد می تواند در راستای اهداف توسعه پایدار باشد.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه امروزه شلوغی های زندگی ماشینی مسافران را جذب محیط های بکر و توام با آرامش می کند،تصریح کرد: گردشگری عشایری بهترین گزینه برای دور بودن از زندگی ماشینی، تکنولوژی شهری و تجربه زندگی بکر است.
وی با بیان اینکه گردشگری مدرن و عشایری هرکدام مسیرخود را طی می کنند، افزود: هتل هایی لوکس و چند ستاره و همچنین طبیعت گردی و زندگی عشایری هرکدام مخاطب های خاص خود را دارد و هیچ تضادی بین گردشگری عشایری و مدرن وجود ندارد.
اورمزدی در پایان با بیان اینکه بیش از ۸۰ شاخه گردشگری در جهان وجود دارد که در ایران کمتر پرداخته شده است، یادآورشد:امروزه اپیدمی جدید به نام بومگردی، گردشگران زیادی را برای رفع استرس و خستگی های ناشی از کار به خود جذب کرده تا کمتر به دنبال مکان های لوکس و هتل های چند ستاره باشند