کهن شهر آمل یکی از زیباترین شهر مازندران است که با اماکن تاریخی، مذهبی، گردشگری و زیبایی‌های بکر خدادادی خود منتظر قدوم مسافران نوروزی است.
به گزارش خبرگزاری فارس از شهرستان آمل، یکی از مهمترین حُسن‌های نوروز، تعطیلاتی است که می‌تواند پیوند خانوادگی را بیش از گذشته مستحکم کند.
مردمی که از زندگی روزمره و کار در طول یک سال نیاز به تفریح و گردش دارند در فرصت مغتنم نوروز یا میزبان مهمانان بوده و یا میهمان شهرهایی که در گردشگری و وجود اماکن تفریحی و تاریخی زبانزد عام و خاص هستند.
آمل یکی از شهرهای زیبا و مرکزی مازندران است که ورودی شمال کشور از سوی پایتخت بوده و از زیبایی‌های توام کوهستان، جنگل و جلگه در جای جای خود برخوردار است که سعی داریم با معرفی تعدادی از آنها به عنوان راهنمایی مفید و موثر برای گردشگران و مسافران نوروزی باشیم.
این شهر در بخش میانی استان سرسبز مازندران با مساحت 3 هزار و 211 کیلومترمربع واقع شده که از شمال به شهرستان محمودآباد و دریای خزر، از جنوب به دامنه‌های البرز، قله دماوند منطقه لاریجان به استان تهران، از غرب به شهرستان ساحلی نور و چمستان و از شرق به شهرستان بابل متصل شده است.
این شهر که به نوعی دروازه ورودی گردشگران به استان‌های شمالی کشور محسوب می‌شود در خود محور پرتردد مواصلاتی هراز که سال گذشته حدود 13 میلیون مسافر را در خود جای داده است را می‌بیند و بلندترین قله ایران در آن قرار دارد.
ارتفاع آمل از سطح دریا 79 متر است و رود هراز با 150 کیلومتر طول که یکی از پرآب‌ترین رودخانه‌های کشور محسوب می‌شود نیز با عبور خود از این شهر جلوه خاصی به آن بخشیده است.
این شهر باستانی با حدود 370 هزار نفر جمعیت از قدیمی‌ترین شهرهای کشور محسوب می‌شود که خانه‌های قدیمی با آجرهای خشت و سفالی خاص در منطقه پایین بازار خود گواهی بر این ادعا است.
چهار بخش مرکزی، امامزاده عبدالله(ع)، دابودشت و لاریجان در این شهرستان واقع شده و دو شهر گزنگ و رینه آن از مرتفع‌ترین شهرهای کشور محسوب می‌شوند.
آمل از لابه‌لای هزاره‌های مه گرفته آغازین استقرار تمدن قوم آریایی را درهم آمیخته و مردم این شهر با دعوت مشتاقانه نوادگان امام علی(ع) افتخار بنیانگذاری نخستین دولت شیعه 12 امامی را در دنیا دارند و دولت علویان به مرکزیت آمل همانند دژی مستحکم دفاع از هویت ملی ایرانیان را در مقابل تجاوزات تازیان و ترکان برعهده داشت.
* تکرار 16 باره نام آمل در شاهنامه
به گفته مورخان و ادیبان نام این شهر 16 بار در شاهنامه تکرار شده و فردوسی زمانی که از ستم و جور سلطان محمود غزنوی ترک وطن کرد به این شهرستان پناه آورد و در پناه پادشاهان شیعه مذهب تبری قرار گرفت.
در قرن پنجم هجری نخستین مدرسه معتبر نظامیه در این شهرستان همپای فرهنگ شهرهای بزرگ جهان اسلام آغاز به کار کرد که دو قرن پیش‌از آن محمدابن جریر طبری مفسر قرآن و مورخ مشهور جهان اسلام در این آب و خاک می‌زیسته است.
آستانه مقدس امامزاده عبدالله(ع) یکی از مهمترین اماکن زیارتی و سیاحتی آمل محسوب می‌شود که در منطقه اسکومحله در دامنه‌های سرسبز شمالی گرفته در خود بقعه‌های تاریخی همچون حوض شفا، مرقد بیبی فاطمه و سقاخانه را جای داده است.
وجود امامزاده‌گان جبار کیا سلطان، امامزاده محمد، امامزاده آل کیا سلطان و تکیه مقدس سنگ درکا در ارتفاعات جنگلی منطقه فضایی سبز و معنوی را ایجاد کرده است.
امامزاده ابراهیم(ع) که در مرکز این شهر و در جوار گلزار شهدای هشت سال دفاع مقدس و جنگ تحمیلی قرار دارد، مدفن ابومحمد ابراهیم(ع) از فرزندان امام موسی کاظم(ع) است و آرامگاهش در قرن پنجم هجری بنا شده و بر روی درب و صندوق‌های چوبین آن کتیبه‌های زیبائی به خط رقاع حک شده است.
دیگر بقعه تاریخی متعلق به قرن هشتم هجری در منطقه پایین بازار این شهر امامزاده قاسم(ع) است که آجر چینی فوق‌العاده زیبایی داشته و از لحاظ شکل و پلان دارای ویژگی‌های منحصر به فرد است.
* ناصرالحق زیارتگاه شیعیان چهار امامیه جهان و ارادتمندان زیدیه یمن
بقعه ناصرالحق حسن بن علی آملی محل زیارت شیعیان چهار امامیه سراسر جهان به ویژه زیدیه یمن بوده، مدفن حسن‌بن علی ناصرالکبیر است که در قرن نهم هجری از دار دنیا رفت و سید علی مرعشی حاکم آن زمان مازندران این بقعه را بنا نهاده که در منطقه پائین بازار قرار دارد.
یکی از بناهای تاریخی و اصلی این شهرستان که در قرن ششم هجری بنا شده و در ادوار مختلف با توجه به بازسازی‌های مختلف، شکل اولیه‌اش را حفظ کرده است بقعه میرحیدر آملی است، این مکان مقدس مدفن ابوالقاسم پسر ابوالحسن الرویانی است که به واسطه آن در طول قرون هشتم و نهم هجری سه تن از سادات و عرفا در آن مکان مدفون شدند که یکی از آنها متفکر و مشاهیر شیعه علامه میرحیدر آملی است.
بقعه میربزرگ نیز از مهمترین بقاع تاریخی مازندران محسوب می‌شود که در زمان شاه عباس صفوی در سال 1020 هجری قمری روی مدفن میرقوام‌الدین مرعشی بنیانگذار سلسله مرعشیان مازندران و سادات مرعشی بوده که مردم جنازه او را از بارفروش به آمل انتقال داده و در سبزه میدان کنار مصلای بزرگ قدس این شهرستان به خاک سپرده در اواخر قرن هشتم هجری بقعه‌ای زیبا برای مقبره‌اش ساختند.
در بیان دیگر آثار تاریخی این شهر می‌توان به مسجد مقدس امام حسن عسگری(ع) اشاره کرد، قدیمی‌ترین بنای باقیمانده تاریخی شهر که در قرن دوم هجری توسط ناصرالکبیر در بلوار طالب آملی منطقه پایین بازار ساخته شده و قدیمی‌ترین قسمت آن گلدسته مسجد متعلق به دوران قاجاریه است.
آتشکده همان‌طور که از نامش بر می‌آید یکی از بناهای زرتشتیان است، این بقعه آرامگاه حضرت شمس‌الدین محمد آملی ملقب به شمس آل رسول شمس طبری بوده که ساخت بنای آن به قرن نهم هجری برمی‌گردد و علاوه بر آن قبر قاضی حجیم آملی نیز در این مکان قرار دارد همچنین علاقه‌مندان می‌توانند برای بازدید از این بقعه تاریخی به بلوار یوسفیان و منطقه چاکسر مراجعه کنند.
مسجد جامع بنایی بسیار قدیمی است که توسط عثمان ابن نهیک در کاردگر محله در سال 177 هجری قمری بنا شده است.
ضلع غربی این مسجد بر اثر زلزله و آتش‌سوزی متوالی تخریب شده که در سال 1335 هجری قمری مورد تعمیر اساسی قرار گرفت.
از قدیمی‌ترین آثار موجود در این مسجد سنگ فرمان شاه سلطان حسن صفوی حک شده در سال 1106 قمری بر مدخل مسجد است.
* شکل شاه نقش سنگی ناصرالدین شاه سوار بر اسب
در بخش لاریجان این شهرستان نیز بقعه‌های تاریخی زیادی محل بازدید علاقه‌مندان، گردشگران و مسافران نوروزی خواهد بود که نقش سنگی شکل شاه از معروفترین این بناها است.
در این نقش سنگی ناصر الدین شاه سوار بر اسب و پنج نفر از درباریان در سمت راست و پنج نفر دیگر در سمت چپ او دیده می‌شوند.
در اطراف نقش 16 بیت شعر در مدح ناصرالدین شاه و سختی رفت و آمد در راه لاریجان و فرمان شاه در زمینه ترمیم و مرمت آن حجاری شده و نقش بسته است.
قلعه ملک بهمن از دیگر نقاط دیدنی لاریجان است که این قلعه بنام ملک بهمن آخرین سلطان لاریجان نامگذاری شده و از بزرگ‌ترین قلعه‌های کوهستانی در منطقه البرز بوده که در کنار آن آبشار شاهان‌دشت جاذبه زیبایی به آن بخشیده است.
آبشار شاهان‌دشت در روستای ییلاقی و باصفای شاهان‌دشت در 65 کیلومتری آمل و محور مواصلاتی هراز قرار دارد که با ارتفاع تقریبی 50 متر یکی از بزرگ‌ترین آبشارهای شمال کشور به شمار می‌آید.
در نزدیکی آن قلعه زیبای شاهان‌دشت قرار دارد.
در بیان دیگر جاذبه‌های طبیعی این بخش کوهستانی می‌توان به قله دماوند و دامنه‌های البرز، دره و دریاچه سد لار، آب معدنی لاریجان، آب معدنی استراباکو، آب‌های گرم و معدنی اسک و ایرا، جنگل‌های انبوه و زیبای البرز، دشت دیدنی شقایق، غارهای طبیعی لاریجان، غار کافر کلی، آب آهن، بقعه عارف سید حسن ولی، زندان تاریخی، آبگرم شاه عباسی، امامزاده هفت‌تن و دیگر امامزادگان اشاره کرد.
* پل معلق ساخته دست مهندسان آلمانی در مرکز شهر
آمل از شهرستان‌هایی که در پل‌سازی نیز آوازه‌ای دیرینه دارد، پل معلق در سال 1327 هجری شمسی توسط مهندسان آلمانی در مرکز شهر بر روی رودخانه هراز احداث شد که ضلع شرقی و غربی این شهر را به هم متصل می‌کند.
پل دوازده چشمه از پل‌های تاریخی عصر شاه عباس صفوی در قرن 12 هجری قمری بر روی رودخانه هراز است که در مرکز شهر احداث شده است.
این پل در دوران قاجار مرمت شده و به نیت دوازده معصوم دارای 12 طاق و دهنه است که طول آن به 120 متر، عرض آن به 4.6متر و ارتفاعش تا سطح رودخانه نیز به هفت متر می‌رسد.
آمل نخستین شهر مازندران در بخش جاذبه‌های توریستی و طبیعی است که در بین دیگر جاذبه‌های طبیعی آن می‌توان به پارک بزرگ میرزاکوچک‌خان جنگلی، چشمه‌سار منطقه گرمارود از بلیران تا لاله‌زار اشاره کرد که زیبایی خاصی به این شهر بخشیده است.
پارک‌های دهکده طلایی، بنفشه، نارنجستان، فرهنگ، ارکیده، شهر، میلاد، دانشجو، بانوان و هلومسر از اماکن تفریحی این شهر است.
* آمل شهر بزرگان و مشاهیر نامی جهان اسلام
آمل محل زندگی بزرگان و مشاهیر نامی همچون محمدبن جریر طبری، خواجه امام عمادالدین، امام شهید فخراسلام، قاضی القضاه ابوالقاسم، محمدبن علی‌بن یزدادی، شیخ اوالعباس قصاب آملی، قاضی اواحمد آملی، قوام‌الدین میربزرگ، عبدالله بن حسین سهل، علی بن هشام آملی، آقا الربن محمد رفیع، شریف‌العلما آملی، شیخ جعفربن محمدعلی نوری، حاج میرزا حسین طبرسی، حاج سید اسماعیل عقیلی، محمد صوفی آملی، ملک‌الشعرا طالب آملی، آیت الله غروی، امیر مکرم لاریجانی و حاج میرزا احمد درکایی است.
ابن فورک، آقا سید محمدعلی نیاکی، سید ابوطالب لاریجانی، شیخ عبدالنبی نوری، حاج سید رضی لاریجانی، میرزامحمدتقی نوایی، میرزا علیقلی اقبال، سید نعمت‌الله فکرت، شریف‌الدین محمد، ملا عنایت‌الله لهری، ملامحمد وازی نائیجی، ملامحمدعلی پیشنماز، آقا میرزا عبدالحسین، آقا شیخ اسماعیل شهابی، قاضی هجیم آملی، سیدعزالدین آملی، شمس‌الدین محمدآملی، آیت الله محمدتقی آملی، آیت الله میرزاهاشم آملی از مراجع تقلید جهان تشییع و شاعر چامه‌سرا از شاعران معاصر کشورمان در این شهر زیست داشته‌اند.
هم‌اکنون نیز علامه ذوالفنون آیت الله حسن حسن‌زاده آملی که از نوادر جهان اسلام و جهان خلقت است در این شهر زندگی می‌کند، آیت الله عبدالله جوادی آملی مرجع تقلید جهان اسلام و مفسر کبیر قرآن از علما و فقهای این خطه است.
علی آملی لاریجانی و آیت الله شیخ صادق اردشیر لاریجانی آملی از فرزندان آیت الله میرزاهاشم آملی هستند که از این شهرستان به جهان سیاست معرفی شده و در راس قوای مقننه و قضاییه دو پایه از سه پایه سیاست جمهوری اسلامی را در اختیار دارند.
شهر زیبا و توریستی آمل در ایام نوروز 1391 آمادگی کامل دارد تا از مسافران و گردشگران نوروزی سراسر کشور که قصد عزیمت به استان‌های شمالی کشور را دارند و یا برای پابوس آستان مقدس امام‌رضا(ع) عازم استان خراسان رضوی هستند، به خوبی میزبانی کند.
————————–
گزارش از قربانعلی مسافر
خوب هست یک سری از تصاویر اماکن ذکر شده برای علاقه مندان به گردشگری و هم وطنان عزیز گزارده شود.