دیگر رفتن به جام جهانی آرزو نیست!

بعدازظهر دیروز در کنگره جدید فیفا که در شهر زوریخ سوئیس، مرکز این نهاد جهانی جریان دارد، اعلام شد که با پیشنهاد افزایش تیم‌های مرحله نهایی جام‌های جهانی فوتبال از رقم 32 به 48 موافقت شده و این رویداد از جام جهانی 2026 که هنوز میزبان آن تعیین نشده، اعمال خواهد شد. به این ترتیب، دو دوره بعدی جام‌های جهانی با همین فرمول فعلی و با شرکت 32 تیم در سال‌های 2018 و 2022 در کشورهای روسیه و قطر برگزار خواهد شد ولی از سال 2026 شاهد حضور 16 تیم اضافی در این مرحله خواهیم بود. هرچند طرح و اندیشه فیفا در انجام این برنامه، کشاندن پای کشورهایی بیشتر به جشنواره نخست فوتبال جهان و البته درآمدزایی هر چه بیشتر از این طریق است اما بدیهی است که این افزایش بی‌سابقه، کیفیت و کلاس مسابقات را که همین حالا و با سیستم 32 تیم هم در برخی دیدارها به حد و حدود لازم نمی‌رسد، به اندازه‌هایی پایین‌تر خواهد رساند و جام جهانی تنزل درجه بیشتری به لحاظ فنی خواهد داشت. البته فوتبال آسیا و از جمله ایران برنده‌های بزرگ این روند خواهند بود. زیرا سهمیه آسیا که تا به حال 5/4 بود (4 سهمیه ثابت و یک سهمیه مشروط) با شرایط جدید تا رقم چشمگیر 5/8 (8 سهمیه ثابت و یک سهمیه مشروط) افزایش خواهد یافت و به تبع آن، کار ایران و سایر تیم‌های انبوه آسیایی برای رسیدن به مراحل نهایی جام‌های جهانی به غایت آسان‌تر خواهد شد و به واقع در آن دوران نرسیدن تیم ایران به مرحله نهایی بسیار دشوارتر از رسیدنش خواهد بود. به همین ترتیب و منوال سهمیه هر یک از سایر قاره‌ها و مناطق جهان در مرحله نهایی جام‌های جهانی افزایش خواهد یافت و به عنوان مثال برای نخستین بار در سال‌های معاصر، اقیانوسیه یک سهمیه ثابت خواهد داشت. بر همین اساس، سهمیه امریکای جنوبی 5/6 تیم، سهمیه امریکای شمالی و مرکزی به همین میزان (5/6 تیم)، سهمیه آفریقا 5/9 تیم و سهمیه اروپا 16 تیم خواهد شد.
48 تیمی شدن جام جهانی که خبرش را دیروز جیانی اینفانتینو، رئیس ایتالیایی- سوئیسی فیفا در جریان کنگره تازه این سازمان اعلام کرد، البته مستلزم برخی کارهای اداری و تصویب‌های تشکیلاتی و مهر تأیید هیأت اجرایی فیفا است اما گمان می‌رود پس از رأی مثبت دیروز، این ملزومات هم فراهم آید. این را نیز بگوییم که پس از 48 تیمی شدن جام‌های جهانی، مرحله گروهی این مسابقات با تقسیم شدن تیم‌ها به 16 گروه 3 تیمی انجام خواهد شد. در شرایط فعلی و از زمان 32 تیمی شدن جام‌های جهانی، این رقابت‌ها در مرحله گروهی در 8 گروه 4 تیمی برگزار شده که این شامل جام‌های 2018 و 2022 هم می‌شود.
سایر تغییرات در سیستم 48 تیمی
در مورد سایر جزئیات و تغییرات در مرحله نهایی جام‌های جهانی از 2026 به بعد باید به این نکات هم اشاره کرد: با روش جدید تعداد کل مسابقات از 64 فعلی به 80 افزایش خواهد یافت اما چون تعداد تیم‌ های داخل گروه‌ها کمتر شده، تیم‌های فینالیست مثل جام‌های اخیر بیشتر از 7 بار به میدان نخواهند آمد. با وجود 3 تیمی بودن گروه‌ها، دو تیم از هر گروه بالا می‌روند و با این حساب، مراحل حذفی از یک شانزدهم نهایی شروع شده و بعد از سپری شدن مراحل یک‌هشتم، یک‌چهارم، نیمه نهایی و فینال به لحظه تعیین قهرمان خواهیم رسید. قانون جدید این است که تمام مسابقات مرحله گروهی هم باید برنده داشته باشند و در نتیجه اگر دیداری مساوی شود، تیم‌ها در وقت اضافی و سپس ضربات پنالتی بخت‌آزمایی خواهند کرد تا یکی‌شان پیروز شناخته شود.
اعتراض اتحادیه باشگاه‌های اروپا: این تصمیمی سیاسی است
اتحادیه باشگاه‌های اروپایی (ECA) که پیش از این هم مخالفت خود را با افزایش تعداد تیم‌‌های حاضر در جام جهانی اعلام کرده بود، پس از این تصمیم با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد: «انجمن باشگاه‌های اروپایی موافق افزایش تیم‌های حاضر در جام جهانی نیست. این تصمیم براساس دلایل سیاسی گرفته شده تا دلایل ورزشی و اتحادیه باشگاه‌های اروپایی بابت اینکه این تصمیم تحت‌ فشار سیاسی گرفته شده، ابراز تأسف می‌کند. اتحادیه باشگاه‌های اروپایی موارد مورد بحث را در نشست بعدی اعضای کمیته اجرایی خود که اواخر ماه ژانویه برگزار خواهد شد، به بحث خواهد گذاشت.»