مردان روستا یک به یک ره توشه خود را بر دوش کشیده، روستا را ترک می کنند و خانم ها با بدرقه ی مردان خود، امور روستا را به دست می گیرند. به دنبال کسی می گشتم که مرا راهنمایی کند و پیرامون تاریخچه و آئین برف چال توضیحی دهد. پس از پرس و جوی بسیار با یکی از زنان اصیل روستا آشنا و دقایقی در کنارش نشستم و به حرف های شیرینش گوش فرا دادم.
آئین برف چال به دو بخش مردان و زنان تقسیم می شود. مردان روستا در این روز بارسفر بسته به ارتفاعات می روند. و پس از جمع آوری برف، آنها را در چاه بزرگی می ریزند تا در فصل تابستان آب آشامیدنی مورد نیاز دام های خود را فراهم آورند. در پایان یک نیم روز پر بار و پرتلاش، افراد دور یک سفره بزرگ جمع می شوند و علاوه بر صرف ناهار، به جشن و پایکوبی می پردازند.
از طرف دیگر با خروج کامل مردان که شامل افراد 7 سال به بالا می شود مراسم نمادین و جشن و پایکوبی ویژه بانوان با پذیرایی از اهالی روستا و میهمانان آغاز می شود. گروهی البسه مخصوص پوشیده و در حکم شاه، وزیر و نگهبانان به اداره امور روستا می پردازند. همچنین اجرای نمایش از جمله برنامه های دیدنی این آئین سنتی می باشد.
گفته ها حاکی از آن است : تاریخچه این آئین به 600 سال پیش بازمی گردد. زمانی که مردان روستا برای تهیه آب وعلوفه دام های خود با مشکل بی آبی مواجه و در صدد برآمدند با حفر چاه به آب برسند اما تلاش آنها بی نتیجه ماند تا اینکه فردی یه نام سید حسن ولی به یاری آنها آمده، محلی را تعیین و سفارش کرد از این مکان به آب خواهید رسید.
سالها از آن داستان می گذرد و اهالی روستا هنوز به آئین کهن خود پایبندند و هرساله در یکی از روزهای بهاری اردیبهشت با شور و اشتیاق خاصی گرد هم می آیند و ضمن اجرای آداب این مراسم برای سال پیشرو آرزوی خیر، برکت و شادی می کنند.
همانطور که گفته شد این مراسم هرساله با شکوه خاصی برگزار می شود اما آنچه روز به روز کم رنگ تر می شود، حفظ حریم بانوان در روستاست. به گفته اهالی، هیچ مردی حق ندارد وارد روستا شود و درصورت ورود حتی یک نفر، مجرم محسوب و با مجازات سنگینی مواجه خواهد شد.
در مراسم برف چال امسال هیچ مردی به خود اجازه نمی داد به حریم بانوان تجاوز و آرامش آنها را برهم زند اما نکته ای تاسف برانگیز شادی مراسم را به کام حاضرین تلخ کرد. دقایقی از خروج مردان نمی گذشت که برخی از خانم های حاضر در مراسم تلفن های همراه خود، این ابزار مدرن و دم دستی را بالا گرفته، حرمت بانوان را نشانه گرفتند.
خانم ها بنا بر سنت قدیمی برف چال، آزادند با جامه مورد پسند خود در روستا رفت و آمد و در جشن و پایکوبی شرکت کنند اما همین تلفن های همراه به کمک تهاجم فرهنگی آمده، آزادی بانوان را به اسارت کشیدند. در نتیجه بسیاری از بانوان متدین ترجیح دادند برای حفظ حرمت خود همچون روزهای عادی با لباسی پوشیده در مراسم حضور بهم رسانند.
حضور در این مراسم و همراهی اهالی روستا تجربه ای فراموش نشدنی است که هر مازندرانی باید حدالامکان یکبار آن را تجربه کند اما جای تاسف دارد که این آئین کهن با گذشت زمان دست خوش تغییرات جبران ناپذیر شده، آینده مبهمی در پیش خواهند داشت.
حال باید اندیشید که برف چال شهر زنان به کجا می رود؟ باید اندیشید این مراسم بی همتا و کهن در پس تیک تاک زمان به چه صورت در خواهد آمد؟ چرا سطح فکری زنان ایرانی به حدی رسیده که به دستان خویش به حریم هم جنسان خود وارد شده، حرمت و عزت آنان را زیر پا له می کنند؟ چرا اهالی روستا و طایفه به اداره ارشاد شهرستان اجازه همراهی و همکاری نمی دهد تا برگزاری این مراسم با شکوه هرچه بیشتر و با حفظ آئین کهن خود به نسلهای آینده منتقل شود؟
سوال اینجاست که اگر سالها بگذرد و در شهرزنان، آزادی و استقلالی وجود نداشته باشد، دیگر چگونه می توان با افتخار از تمایز و برتری این سنت سخن به میان آورد؟
فائزه سلیمی، هرازنیوز
شهر زنان باید مثل گذشته سنتی و با اعتقاد برگزار شود
متاسفانه الان خانم ها با حرف ها وحرکت ناپسند اجرا میکنند
سلام خانم سلیمی واقعا قلم زیبا و رسا دارین انشالا موفق بشین مطالبتون هم زیبلا و پرمحتوا بود
اینجوری که شما گفتین همه ی روستا های منطقه هراز این آیین رو دارند اما اینطور نیست و فقط طائفه اسک و اهالی روستا اسکو سر این رسم را دارند و خبری از بقیه ی مردم در اجرای این مراسم نیست
عکس ها واقعا زیبا بودن، ولی نباید از این غافل شد هیچ جایی بدون مرد دوام نداره حتی یه روز!
بهتره با وجود این همه موبایل و هندی کم این رسم ورداشته بشه تا اینکه آبرویی از کسی بره!