احسان شریعتی در همایش دین و عرصه عمومی در جمع دانشجویان دانشگاه کشاورزی ساری اظهار داشت: هر خطه از مازندران شهیدی را در خود جای داده است.
وی بیان داشت: فضای دانشگاه در سالهای اخیر از حیات فکری و جنبش دانشجویی ضعیف شده است.
شریعتی تصریح کرد: دانشگاه امروز در قیاس با دوران پدران ما و حتی نسل من، ضعیف شده و ما میخواهیم دانشگاه به معنای واقعی، دانشگاه باشد.
فرزند دکتر شریعتی خاطرنشان کرد: امیدواریم این نشستها به بازگرداندن حیات فکری به دانشگاهها کمک کند.
شریعتی اظهار داشت: امیدوارم برگزاری این نشستها به برگردان حیات فکری به دانشگاهها کمک کند.
وی با بیان اینکه حیات فکری دانشگاهها در چند سال اخیر وضعیت مطلوبی نداشته است، گفت: دانشگاه در قیاس با دوران پدران ما و آن حیات فکری و جنبش که در نسلهای گذشته و حتی در نسل من بود، ضعیف شده و میخواهیم که دانشگاه، واقعا دانشگاه باشد.
شریعتی با اشاره به اینکه بعد از حمله مغول، تمدن اسلامی رو به افول گذاشت، ادامه داد: تا قبل از چهار قرن اخیر همواره با غرب در قیاس دین بودیم اما تحولی که در غرب صورت گرفت که جهش مدنی، سیاسی، فکری و … را به همراه داشت.
وی با بیان اینکه هر موضوع و مسئلهای موافقان و مخالفانی را به همراه دارد، تصریح کرد: موافقان دکتر شریعتی معتقد هستند که اندیشههای او در انقلاب اسلامی موثر بوده و مخالفان دکتر شریعتی هم تقصیرها را به گردن او میاندازند.
شریعتی با اشاره به اینکه بسیاری از افراد از اینکه موافق انقلاب هستند اما نقش دکتر شریعتی را نادیده میگیرند، متذکر شد: در اینجا نکتهای که در نظر گرفته نمیشود، این است که اگر اندیشه دکتر شریعتی مورد توجه عدهای قرار گرفته، این پیام و ایده را میطلبیدند و صرفا به خاطر زیبایی در بیان مطلب نبوده است.
وی با بیان اینکه شریعتی نمادی از بازتاب آن دوران و پیامهای آن عرصه است، ادامه داد: این نکتهای است که مغفول مانده است.
شریعتی متذکر شد: آنچه که در غرب، رنسانس نامیده میشود در شرق امری است که هنوز در حال اتفاق افتادن است و انجام نشده است.
وی با بیان اینکه ورود ما به دنیای جدید هنوز کامل نشده است، گفت: ما در حال گذار از سنت به مدرنیته هستیم.
این استاد فلسفه با اشاره به اینکه در گذشته روشنفکران غیرمذهبی، نقش دین را کمرنگ میدیدند، خاطر نشان کرد: در حالی که واقعیتهای تاریخی از زمان مشروطه، نهضت ملی و انقلاب اسلامی 57 نشان داد دین و جامعه دینی نقش تعیین کننده در حرکتهای سیاسی اجتماعی ایران دارند و نمیشود نقش دین را نادیده گرفت.
شریعتی با بیان اینکه امر دینی ذاتا عبارت است از راز و رمزی که موجب یک نوع واهمه و هراس و خشوع در برابر امر قدسی میشود، افزود: اگر فلسفه در برابر طبیعت در ما هراس ایجاد میکند دین هم موجب خشوع ما در برابر امر قدسی میشود.
وی با اشاره به اینکه دین و فلسفه ریشه مشترک دارند، گفت: انسان قدسیپرست و پرسشگر است.
شریعتی با بیان اینکه فلسفه و دین و یا عقل و وحی دو شکل هستند که در وهله نخست، متناقضنما هستند، تصریح کرد: این دو، نسبتی تنشآمیز و چالشبرانگیز دارند که البته مکمل هم هستند چون انسان به هر دو این ابعاد نیاز دارد.
وی با اشاره به اینکه انسان در برای دین و فلسفه میتواند از لحاظ فراعقلانی به تعادل برسد و هر دو را در یک سطح ببیند، افزود: اما ممکن است به تعادل نرسد و این دو در تناقض با یکدیگر قرار گیرند.
شریعتی با بیان اینکه در تاریخ دینگرایی به سکولاریسم انجامیده، ادامه داد: از طرفی جوامعی هم به نام دین مانع عقل، علم،آزادی و اراده انسان بودند.
وی با اشاره به اینکه نمیخواهیم آینده کشورمان، واکنشی به شرایط فعلی باشد، تصریح کرد: گاهی این واکنشها و دافعه را در جامعه مدنی احساس میکنیم که البته مربوط به جوامعی است که به بلوغ و تعادل نرسیدند و باید راه سومی برای آنها ایجاد شود و این راه سوم را اندیشمندان ما در چشماندازها به ما نشان دادند.
شریعتی با بیان اینکه دینی میخواهیم که ایمان داوطلبانه باشد، افزود: اسلام بر خلاف مسیحیت، پیامبر محور نیست بلکه بر محور کتاب قرار دارد.
وی با اشاره به اینکه چندی قبل یکی از رسانهها به مردن روشنفکری دینی پرداخته بود که البته به نظرم بحثی جنجالی ژورنالیستی است، ادامه داد: معتقدم هنوز این جنبش فکری وجود دارد و نمرده است.
شریعتی متذکر شد: اینها جنگهای تبلیغاتی است که گاهی راه میافتد و البته این جنگهای تبلیغاتی برای به قتل رساندن ارزشها صورت میگیرد و ما تسلیم این تبلیغات نمیشویم.. فارس