سرویس فرهنگی «فردا»؛ طرح جامع رسانه های همگانی که بعد از فراز و نشیب های زیاد و طولانی شدن روند بررسی در کمسیسیون فرهنگی مجلس هشتم به مجلس نهم رسیده بود در دستور کار امروز نمایندگان مجلس شورای اسلامی بود تا فوریت بررسی آن مورد رسیدگی قرار گیرد و در نهایت بعد از صحبت های مخالفان و موافقان، نمایندگان رای را بر عدم فوریت دار بودن این طرح دادن تا این طرح در دستورکار عادی صحن قرار گیرد.

تدوین  قانون جامع رسانه ها جز تکالیف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در برنامه های چهارم و پنجم است. آنجا که در برنامه چهارم صراحتا به این وزارت خانه تکلیف شده است” تا پایان زمان اجرای این برنامه، لایحه نظام جامع رسانه را به مجلس تقدیم کند” ولی برنامه چهارم به پایان رسید و خبری از ارائه این لایحه به مجلس نشد.

از این رو نمایندگان در زمان بررسی و تصویب برنامه پنجم توسعه بار دیگر این تکلیف را متوجه وزارت ارشاد کردند که به طراحی و ارائه لایحه نظام جامع رسانه ها با رویکرد تسهیل فعالیت های بخش غیردولتی اقدام کند.

تعلل و تاخیرهای مکرر دولت و عدم موضع گیری شفاف مسئولان فرهنگی دولت در این خصوص، در نهایت نمایندگان مجلس هشتم را برآن داشت که خود وارد میدان شوند و با تدوین طرح نظام جامع همگانی در جهت رفع مشکلات و خلاهای رسانه های کشور گام بردارند.

طرح نظام جامع رسانه در اواسط سال 1388 از سوی تعدادی از نمایندگان به مجلس تقدیم شد.د‌در این طرح به تعریف رسانه‌های همگانی و انواع آن پرد‌‌اخته شد‌‌ه و گونه‌های مختلف رسانه‌ها نظیر رسانه‌های مسلسل(نشریاتی که روزانه منتشر می‌شوند‌‌)، برخط (آن‌لاین)، مورد‌‌ی، محلی و بین‌المللی تعریف شد‌‌ه است. مبحث رسالت رسانه‌ها، اصول اخلاقی و حرفه‌ای، سازمان نظام رسانه‌ای، شورای‌عالی نظام رسانه‌ای، چگونگی نظارت، حمایت و هد‌‌ایت رسانه‌ها، چگونگی تأسیس رسانه‌ها، حقوق و تکالیف رسانه‌ها و همچنین مسئولیت‌های مد‌‌نی، کیفری و انتظامی د‌‌ر بخش‌های بعد‌‌ی این طرح مورد‌‌ توجه قرار‌گرفته است.

پس از بررسی هایی که در اوایل سال 90 در کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در مورد این طرح انجام شد انتظار می رفت بعد از ارائه این طرح به صحن با استقبال نمایندگان روبرو شود اما برخلاف انتظارها فوریت بررسی این طرح امروز از سوی نمایندگان رد شد تا این طرح در دستور کار عادی قرار گیرد. امری که قطعا تعیین تکلیف وضعیت رسانه ها را تا چندماه یا چند سال دیگر به تعویق خواهد انداخت.

این در حالیست که به اذعان بسیاری از نمایندگان خصوصا نمایندگان فرهنگی و اهالی رسانه با گسترده شدن استفاده از رسانه های اینترنتی و دیجیتالی و افزایش حیطه فعالیت رسانه ها، قوانین فعلی پاسخگو و جوابگوی عملکرد رسانه ها نیست و ضرورت تدوین قانونی جامع به شدت احساس می شود.

مهدی فضائلی از جمله مدیران رسانه ای کشور می گوید: چرا قانون جامعی نباید وجود داشته باشد که تمام رسانه‌ها از جمله خبرگزاری‌ها تکالیفشان روشن شود؟ با یک نگاه جامعی که مجبور نباشیم قانون مطبوعات را وصله پینه کنیم و هر روز آئین‌نامه‌ای را به آن اضافه کنیم و آخر هم بگوییم قانون مطبوعات شامل حال خبرگزاری‌ها می‌شود.وی معتقد است هیچ توجیهی برای طولانی شدن روند بررسی این قانون وجود ندارد.

ساسان والی زاده، از دیگر مدیران رسانه ای نیز با تاکید بر لزوم رعایت قوانین در تمامی زمان‌ها و موضوعات رسانه‌ای معتقد است نظام جامع رسانه‌ها، موضوع مغفول مانده رسانه‌ای کشور است که باید مدت‌ها پیش برای ساماندهی عرصه رسانه‌ای کشور تعریف می‌شد.

وی این نظام را بستری برای ارتقاء و ساماندهی رسانه‌های کشور و فعالان  آن می‌داند و اظهار می‌کند:  حوزه فعالیت‌های رسانه‌ای در حال حاضر مبتلا به  ضعف قانونی است و لذا ساماندهی پایگاه‌های اطلاع‌رسانی، تعریف مواردی مانند خبرنگار و بازنگری در بعضی مواد قانون فعلی کمک می‌کند فضای رسانه‌ها روش‌مند شده  و در یک بستر تعریف فوریت شده‌تری ادامه پیدا کند.

“احمد سالک” عضو کمیسیون فرهنگی مجلس نیز با تاکید بر ضرورت قانونی شدن هرچه سریعتر قانون طرح رسانه های همگانی،  به «فردا» گفت: کمیسیون فرهنگی مجلس نهم تاکید ویژه ای بر قانونمند تر کردن فضای رسانه در کشور دارد طرح نظام جامع رسانه های همگانی هم هرچند از مصوبات مجلس هشتم است ولی تلاش ما بر آن است که در این مجلس و به سرعت به نتیجه برسد.

وی با تاکید براینکه قوانین فعلی جوابگوی نیاز رسانه ها نیست، خاطرنشان ساخت: گسترش رسانه ها و تکنولوژی طی سال های اخیر فضاهای رسانه ای جدیدی را پیش روی ما قرار داده که در شمول قوانین فعلی رسانه ها نمی گنجد همین امر نیز نظارت بر این رسانه ها و حتی عملکرد آنها را با مشکل روبه رو ساخته است.

نماینده اصفهان در مجلس شورای اسلامی افزود: جهت حرکت رسانه ها به سمت دیجیتالی شدن و اینترنتی شدن است در حالیکه قوانین ما بیشتر ناظر بر رسانه های سنتی است از این رو از مهمترین وطایف مجلس نهم و در راس آن کمیسیون فرهنگی ساماندهی کردن رسانه ها است تا از حالت بلاتکلیفی و سرگردانی خارج شوند و خطوط حرکتی و ماموریتی آنها قانونمند و مشخص شود.

وی درخصوص طرح فعلی نیز اظهار داشت: در این طرح تلاش شده همه جوانب و رسانه ها مدنظر قرار گیرد با این وجود قوانین بشری قطعا جامع نگر و کامل نیستند و نیاز است تا مدتی به شکل ازمایشی اجرا شوند تا نواقص آنها مشخص شود.