جنجال اکران و احتمال توقیف
نزدیک به یک ماه از اکران فیلم «اکسیدان» میگذرد و با وجود تحریم حوزه هنری، این فیلم در جدول فروش سینما در رتبه دوم قرار دارد. استقبالی که با خبر توقیف احتمالی فیلم بیشتر از انتظار شد. جدا از اکران و استقبال مردم، هنوز بر سر صدور پروانه نمایش این فیلم بحث است. اگرچه وزیر ارشاد هم مشخصا اعلام کرده که نظارت بر فیلمها از مرحله ساخت تا زمان اکران بسیار دقیق است و اکسیدان نیز از این نظارت دور نبوده است، اما باز هم مجلس از رئیس سازمان سینمایی خواست درخصوص اکران فیلمهای «اکسیدان» و «مادر قلب اتمی» حضوری توضیح دهد.
خبر حضور محمدمهدی حیدریان در مجلس را احد آزادیخواه، سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس میدهد. آزادیخواه میگوید: «اعضای شورای صنفی نمایش معصوم نیستند و احتمال خطا دارند، پس ممکن نیست هر فیلمی که اکران میشود بدون اشکال باشد»
آزادیخواه بار دیگر یک مطالبه قدیمی را مطرح میکند؛ حضور یک نماینده از کمیسیون فرهنگی در شورای پروانه نمایش. اتفاقی که بنا به گفته او تنها به خاطر عدم پذیرش سازمان سینمایی هنوز انجام نشده است.
سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس، خانه سینما را نیز هدف قرار میدهد و اظهارنظر رئیس هیات مدیره خانه سینما درخصوص عدم دخالت مجلس در امور سینما را، ناآگاهی همایون اسعدیان از قانون میداند؛ برای خانه سینما ابراز نگرانی میکند که به دست کسانی بیفتد که از قانون بیاطلاع هستند. آزادیخواه بر نظارت مجلس برهمه امور تاکید میکند و از واژه دخالت استفاده میکند!
حالا رئیس سازمان سینمایی برای پاسخ به نمایندگانی به مجلس میروند که با کارگردان و تهیهکننده صحبتی نکرده و احتمالا حتی فیلم “اکسیدان” را ندیدهاند.
تبلیغ یا توهین به مسیحیت
17 نماینده مجلس نامهای به وزیر ارشاد نوشتند و از اکران «اکسیدان» گله کردند و خواستند این فیلم و «مادر قلب اتمی» سریع توقیف شوند. دلیلشان را هم توهین این فیلمها به ادیان مقدس الهی و ایجاد تفرقه عنوان کردهاند.
این نامه با واکنش یکی دیگر از نمایندگان مجلس همراه شد. علیرضا رحیمی، نماینده مردم تهران، یادداشتی نوشت و با لحنی طعنهآمیز خطاب به همکارانش گفت که ای کاش وقت و انرژی خود را صرف حل مشکلات اقتصادی و معیشتی ملت میکردند.
رحیمی همچنین گفت که همکارانش مدعی شدهاند که در این فیلم به دین مسیحیت توهین شده است در حالی که تهیه کننده اکسیدان توضیح داده است که یکی از ایرادهای شورای نمایش برای صدور پروانه پخش، تبلیغ مسیحیت و نمادهای آن مثل کشیش و کلیسا است که در این فیلم پررنگ و برجسته شده و به نوعی تبلیغ مسیحیت شده است.
اما اکسیدان…
اکسیدان داستان کیست؟ یک عاشق. یک شوهر که برای رسیدن به زنی که سودای مهاجرت دارد حاضر است تن به هرکاری بدهد. اصلان برای رسیدن به زنش که چند روز مانده به ازدواج قاچاقی از کشور خارج میشود تا به سودای مهاجرتش رنگ واقعیت بدهد، نیازمند ویزایی است که به راحتی و به سرعت اتفاق نمیافتد. او راههای مختلف را امتحان میکند. تغییر دین، فعالیت سیاسی و در نهایت تغییر جنسیت!
داستان «اکسیدان»، قصه این روزهای بخشی از جامعه است که سودای مهاجرت در سر دارند. سودایی که برای به واقعیت رسیدن به هر دستاویزی متصل میشود. قصه با ویزای تغییر دین آغاز میشود، راهحلی که بیشترین آمار را در صدور ویزاهای چند سال اخیر داشته است.
کلام و موقعیتهای طنز انتخاب کارگردان و نویسنده برای نقد اجتماعی پدیده مهاجرت است. اما آنچه باعث شد بسیاری این موضوع را برنتابند. موقعیتهای طنز و درعین حال واقعی داستانی است که دیده نشد، تفسیر شد. از مجموع نظرات چنین برمیآید که جامه روحانی مسیحی و لباس همجنسگرایانی که شخصیت اصلی داستان بر تن دارد و در تیزرها دیده میشوند تنها دلیل تفسیر و مخالفت با اکران این فیلم است؛ نه کلیت فیلمی که بر پرده سینما نمایش داده میشود و دغدغه اصلی فیلمساز بوده است.
«اکسیدان» اکران شد، مخاطبان دیدند، هیچ تفرقهای میان پیروان ادیان مختلف حاضر در ایران به وجود نیامد، وحدت ملی دچار مخاطره نشد و هیچ کسی ناراضی از سالن سینما بیرون نیامد و در مذمت مضمون فیلم و اهداف کارگردان ننوشت؛ اما بهانهای برای مقابله رئیس سازمان سینمایی با مجلس شد.
هنر هفتم، زیر ذرهبین مجلس؟
تجربههای پیشین دعوت از رئیس سازمان سینمایی در مجلس با تفکر نظارت مستقیم مجلسیان بر سینما، بهانهای بود که به ظاهر برای ارائه توضیحات و در باطن برای تحت فشار قرار دادن رئیس سازمان سینمایی به قبول مداخله مجلس اتفاق میافتاد؛ به همین خاطر است که اظهارنظر سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس و دعوت از محمدمهدی حیدریان میتواند یادآور معادلات پیشین باشد.
پذیرش حضور نمایندهای از اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس در شوراهای صنفی سازمان سینمایی مطالبه قدیمی مجلسیان بوده است و هنوز هم برای اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس که اختیارات خود را کمتر از سایر کمیسیونهای حاضر در مجلس میدانند به مطالبهای جدی بدل شده است.
باید منتظر ماند و دید ایستادگی حیدریان و صالحیامیری بر مواضع خود تا چه اندازه مقاومت میکند یا آنها نیز به سرنوشت حجتاله ایوبی و علی جنتی دچار میشوند و به قبول مداخلههای مجلس محکوم میشوند.