با اینکه او فقط دو ثانیه با رکورد جهانی فاصله دارد اما همین که یک دختر ایرانی رشته ای مانند دوومیدانی را که جزء سخت ترین رشته های جهان است، به عنوان رشته اصلی اش انتخاب کند، نشان از قدرت و سختکوشی دختر زاینده رودی تیم ملی ایران دارد.
رکوردی که فرزانه فصیحی شکست. قبل از این در اختیار مریم طوسی بود که خودش می گوید بدجوری با هم رفاقت دارند و فرزانه فصیحی با شکستن رکورد دوست صمیمی اش، حالا به پرسرعت ترین خانم ایران تبدیل شده است. خودش می گوید تا قبل از آشنایی با این رشته، قهرمان ژیمناستیک بوده و خیلی تصادفی با این رشته آشنا شده: «یک روز کاملا اتفاقی در مدرسه به اجبار معلم ورزش و با بی میلی در مسابقه دوی سرعت شرکت کردم.» بعد از این اتفاق و با اصرار و پیگیری دیگران متوجه می شود در این رشته چه مهارت خاص و خفنی دارد و از همان جا تصمیم می گیرد به گفته معلمش «مثل یک پر بدود» و بشود تندترین دختر ایران.
با وجود این همه رشته ورزشی، اینکه تصمیم بگیری دونده شوی، کمی عجیب است.
خیلی اتفاقی این ورزش را انتخاب کردم. یک روز به اجبار مربی ورزش مدرسه مان در مسابقه دو شرکت کردم. آن موقع هیچ شناختی از این رشته نداشتم و گفتم من چیزی از دوومیدانی نمی دانم. مربی ورزش هم گفت: «لازم نیست کاری کنی. فقط سوت را که زدم، مانند پر بدو» و من هم فقط دویدم. تصور کنید همان روز و در اولین مسابقه دوی که شرکت کردم، رکورد دوی اصفهان را زدم. یک سال بعد با پیگیری هایی که بقیه کردند، در مسابقات آموزش و پرورش شرکت کردم. از سال 90 هم که حرفه ای درگیر دوندگی هستم.
معمولا می گویند رشته هایی مثل دوی سرعت تمرینات عجیب و سختی دارد؟
دوومیدانی یک رشته انفرادی و خیلی خشک است. تصور کنید مدام استارت و پایان و دوندگی و چک کردن صدم ثانیه ه است. بقیه رشته ها حداقل یک توپی دارند، یک تکنیکی دارند، بالاخره کار تاکتیکی ای دارند که از خشکی دربیایند اما این ورزش فقط یک انگیزه خیلی بالا برای ادامه دادن می خواهند. این اتفاق هم با تمرین های سخت و وزنه هایی که می زنیم، امکان پذیر می شود. تمرین ها موقع زمستان که می شود هم دیگر جای خود را دارند. حتی ممکن است برویم و در کوه تمرین کنیم تا استقامت بدنی مان بالا برود. به هر حال نکته مهم این است که تمرین های ما قطع نمی شود.
قبل از دوندگی، ورزش دیگری انجام نمی دادی؟
الان حدود چهار سال است که به صورت حرفه ای دوندگی می کنم اما قبل از آن قهرمان ژیمناستیک بودم.
چه رشته ای درس خواندی؟
من لیسانس تربیت بدنی دارم.
وقتی تو را با دونده های دوی سرعت دنیا مقایسه می کنیم، جثه متفاوتی داری؟ حتی نسبت به هم تیمی هایت در تیم ملی هم همین طور؟
دونده های آمریکایی هم فیزیک بدنی خاص و هم قدرت خوبی دارند اما من نسبت به باقی دونده های هم رده خودم متفاوت هستم و چون جثه ریزی دارم، هیچ کس باور نمی کرد من با این فیزیک بدنی بتوان مدال بگیرم یا رکورد بزنم. من قد خیلی بلندی ندارم یا گام هایم کشیده نیستند، این برای یک ورزشکار دوومیدانی حسن نیست اما به خاطر سابقه ژیمناستیک و بدن عضلانی ای که دارم، توانستم این مشکل فیزیکی را برطرف کنم و عوض جثه ریزم، انفجاری می دوم.
هیچ وقت فکر نکردی اگر قد بلندتری داشتی ،خیلی شرایط بهتر می شد؟
نه، من با همین شرایط رکورد زدم. اصلا بگذاریم بگویم که در این رشته، ژنتیک و سرعت فاکتورهای مهمی هستند؛ به نظر من آن قدر مهم که حتی بیشتر از فیزیک بدنی اهمیت دارند.
از رکوردهایی که زدی، بگو؟
من لان 3 صدم ثانیه تا رکورد جهانی فاصله دارم و این واقعا اصلا به چشم نمی آید. رکورد 100 متر هم 11.75 اتست و 200 مترم من هم 24.37 است.
برخلاف ورزشکارها که به گرفتن مدال المپیک و جایزه امید دارند. تو انگار خیلی امیدی به مدال نداری… حداقل رکوردهایت این طور می گویند.
الان ما در شرایط متفاوت تری در حال مسابقه دادن هستیم. ما با پوشش کاملا اسلامی مسابقه می دهیم و این، شرایط را متفاوت می کند. با این حال ما می توانیم در آسیا مسابقه بدهیم و خودمان هم نتیجه گرفته ایم. دونده های خارجی از لحاظ تمرین آنها به روزتر و تکنیکی ترند. این شاید شرایط ما را متفاوت کند اما ما چیزی از آنها کم نداریم.
دونده های سرعت مکمل ها، تغذیه و مربی های خوبی لازم دارند… این شرایط را داری؟
امکاناتی که ما داریم نسبت به دونده های خارجی خیلی کم است و اصلا قابل مقایسه با آنها نیست. آنجا یک نفر تمرین می کند و یک ملت او را ساپورت می کنند ولی متاسفانه ما از این لحاظ خیلی در مضیقه و کمبود هستیم.
وضعیت تمرین و تغذیه ات خوب است؟
همیشه چه مسابقه داشته باشم چه نداشته باشم، روزی دو بار تمرین می کنم. از لحاظ مکمل هم ما مکمل های مجاز را مصرف می کنیم که البته خودم آن مجازها را هم زیاد استفاده نمی کنم و رابطه چندان خوبی با مکمل ها ندارم.
هزینه های زندگی ات را از کجا تامین می کنی؟
متاسفانه هیچ منبع درآمدی ندارم مگر پول هایی که از لیگ به دست می آورم که آن هم آن قدر کم و ناچیز است که حتی پول مکمل ها را هم تامین نمی کند.
این وضعیت اذیتت نمی کند؟
چرا. من الان چند ماه است که از فدراسیون حقوق می گیرم و قبلا همیشه از خودم مایه می گذاشتم.
آقای نصرالله سجادی، معاون وزارت ورزش، هفته گذشته آمدند سر اردوی شما. در دیدارشان با شما قولی ندادند؟
نه. با ما فقط سلام و علیک کردند و چیز خاصی نگفتند. بچه های رشته دیگر هم از اینکه حرف خاصی زده باشند یا وعده ای داده باشند، چیزی نگفتند.
کمی از حس رقابت با بچه ها بگو. مثلا در مورد مریم طوسی که می گویی با هم دوست هستید اما بالاخره باید آن حس رقابت وجود داشته باشد تا آدم پیشرفت کند؟
خب ما در مسابقه رقیب هستیم و در طول مسابقه به فکر زدن رکوردهای همدیگریم ولی بعدش واقعا با هم خیلی خوبیم. دوستی و رقابت هرکدام جای خود را دارد. اتفاقا با هم بیرون هم می رویم و رابطه خوبی داریم.
هزینه ها فقط مختص مکمل است یا هزینه های دیگری هم داری؟
جدا از مکمل ها که قیمت نسبتا بالایی دارند، هم هزینه مربی و هم هزینه های تجهیزات را داریم و هم امکانات خوب می خواهیم. اینها واقعا کم نیستند.
فرزانه فصیحی در یک ماه چقدر هزینه دوومیدانی می کند؟
تقریبا 5- 4 میلیون تومان هزینه همه این چیزهایی است که گفتم.
چقدر از فدراسیون حقوق می گیری؟
شاید باور نکنید ولی دریافتی ام از فدراسیون تقریبا 300هزار تومان است. ما جزء ورزش هایی هستیم که نمی توانیم کار دوم داشته باشیم چون روزی دو نوبت تمرین می کنیم. بعد زا آن هم آن قدر خسته می شویم که نمی توانیم کار دیگری داشته باشیم. واقعا دوومیدانی شغل و زندگی اول و آخرمان است.
این مشکلات و حمایت نشدن ها باعث نشده پشیمان شوی؟
چرا بعضی وقت ها واقعا آدم دلسرد می شود اما روز بعد دوباره آن تایم سر تمرین حاضر می شوم. (می خندد)
یکی از رکوردهایی که مریم طوسی را شکستی. هدفت حمله به رکوردهای بعدی اوست؟
من و مریم دوست های خیلی خوبی هستیم و همیشه می گوییم دو رفیق- رقیب هستیم. خیلی هم فرق ندارد که من رکورد بزنم یا مریم، این رکورد ملی است و این طوری سطح ایران بالا می رود. این قضیه رکوردزدن هم دائمی نیست و بالاخره یک روز یک نفر رکورد من را هم می زند. قطعا می دانم مریم هم از این بابت که رکوردش را زده ام، خوشحال است.
هدف بعدی است چیست؟
خب الان رکورد 60 مترم خیلی خوب شده و به فکر بهتر کردن رکورد 100 متر هستم.
ملی پوشان دوومیدانی همه از نداشتن مربی حرفه ای می نالند… مربی دلخواهت را داری…
من الان یک مربی دارم که در اصفهان با ایشان تمرین می کنم و تا الان نتیجه خوبی هم گرفته ام. قطعا اگر مربی خارجی باشد که سطح علمی بالایی داشته باشد خیلی بهتر است، اما تا الان هم خوب نتیجه گرفته ام.
ورزشکاری هست که آرزو داشته باشی کنارش مسابقه بدهی؟
بله خب. الان رکورد 60 متر را خانمی زده و بعد هم گفته می خواهد زیر هفت ثانیه بدود. اگر من بتوانم ورودی جهانی بگیرم، خیلی برایم باعث خوشحالی است که کنار این خانم بدوم.
مدل زندگی و ورزشی یوسین بولت را تعقیب می کنی. الگوی ورزشی ات کیست؟
بله، ایشان خیلی ورزشکار خوبی هستند و قطعا مدال هایی که گرفته اند، خیلی باارزشند و فکر نمی کنم دیگر تکرار شود. یوسین بولت الگوی ورزشی همه دونده های سرعت است.
چه چیزی در این ورزش برایت جذاب است و هیجان زده ات می کند؟
رقابتی که با زمان داری خیلی هیجان انگیز است. اینکه تایم خودت را می زنی و رکورد را پایین می آوری هیجانت را بیشتر می کند که هر روز به زمان حمله کنی و آن را شکست دهی. رقیب مستقیم تو کرنومتر و صدم ثانیه هاست. انصافا هم رقیب بدقلقی است.
در آخر؟
واقعا دوست دارم به آنچه می خواهم برسم. من برای به اینجا رسیدن خیلی زحمت کشیده ام. می خواهم ثابت کنم دخترهای ایرانی لیاقت بهترین شدن را دارند تا همه به آنها افتخار کنند.
صحبت های خودمانی تر با فرزانه فصیحی
انرژی مردم برایم خیلی مهم است
گپ و گفت ما با فرزانه فصیحی به دو بخش تقسیم شد؛ بخش اول آن یک روز پیش از مسابقات قهرمانی آسیا و گپ و گفت دوم چند ساعت بعد از مسابقه فرزانه فصیحی در قهرمانی آسیا؛ مسابقه ای که هرچند آن جور که خودش می خواست، پیش نرفت و فکر می کرد اگر تجربه بیشتری داشت، قطعا بهتر مسابقه می داد؛ دختر سریع ایران به آینده بدجوری امیدوار است و گفت که به زودی بر می گردد؛ این بار باتجربه تر و قوی تر.
اهل فیلم و کتاب و بازی هستی؟
فیلم خیلی دوست دارم اما واقعا وقتی از تمرین برمی گردم، نمی توانم کاری کنم. سفر رفتن را خیلی دوست دارم و اگر بخواهم خیلی تفریح کنم یا خرید می کنم یا می روم سفر.
خاطره بامزه ای از مسابقات یا سفرهایت داری؟
البته خاطره خوبی نیست اما خودمان خیلی خندیدیم. یک بار برای مسابقه به مالزی که رفته بودیم، موقت برگشت به هتل سوار تاکسی شدیم و می خواستیم پول اضافه ندهیم که فهمیدیم راننده هم می خواهد ما را بدزدد. آخرش مجبور شدیم پول کامل را پرداخت کنیم.
در فضای مجازی هم آدم فعالی هستی؟
بله، اینستاگرام دارم و تا آنجا که بتوانم و فرصت کنم، فعال هستم.
مردم تو را خوب می شناسند؟ بهترین کامنت و برخوردی که از مردم گرفته ای چه بوده؟
خیلی انرژی خوبی از مردم می گیرم و همیشه ساپورت و تشویق می کنند و آدم انگیزه می گیرد. به انرژی اعتقاد دارم و این مانند بمبی است که باعث می شود بهتر تمرین کنیم. آنها هم از خوشحالی ما خوشحال می شوند. برخورد بد و توهین هم بوده اما آن هم شاید نظرشان باشد.
خانواده با رشته ای که کار می کنی، مشکلی نداشتند؟ نمی گویند ول کن؟
نه اصلا، حتی پدرم سر همه تمرین هایم حضور دارد و بعضی موقع ها که خسته بودم و خودم دوست نداشتم بروم سر تمرین، پدرم ول کن نبوده.
به خاطر هزینه ها هم شاکی نشدند؟
نه، اصلا هیچ اعتراضی نمی کنند (می خندد)
چند تا بچه اید؟ خانواده تان ورزشی هستند؟
دو بچه هستیم. برادرم مربی شطرنج است و پدرم والیبال کار می کرد، البته هنوز هم این کار را انجام می دهد.
به خاطر حجابت تا به حال برخورد خاص و عجیبی دیده ای؟
در مسابقات خارجی که حضور پیدا می کنم، برایشان خیلی جالب است و معمولا هم خوششان می آید.
بیشترین مشکلاتی که داشتی چه بوده؟
بیشتر مشکلاتم واقعا مالی است و اینکه اسپانسر نداریم ،خیلی اذیت کننده است اما نداشتن جای خوب برای تمرین هم سخت است و اذیتمان می کند.
فکر می کنی تا کی به این ورزش ادامه بدهی؟ برای بعدش چه فکری کرده ای؟
نمی دانم تا کی، هروقت که خدا بخواهد. الان تازه اول راه هستم و در مسابقات قهرمانی داخل سالن آسیا که در آن شرکت کردم، اولین بارم بود که پایم را در این سطح مسابقات می گذاشتم. عملکردم خوب بود ولی حریفانم خیلی قدر بودند. اگر رکورد خودم را می زدم، سوم می شدم اما متاسفانه نشد. اینکه بعد از برگشت چه کاری می کنم هم وقتی برگردم، بعد از یک استراحت کوتاه، دوباره می روم سر تمرین.