برخی نام ابوطالب را “عبدمناف” گفته اند، همان گونه كه در روایتی منقول از حضرت علی(ع) و امام صادق(ع) آمده است كه نام ابوطالب “عبد مناف” است.[1] سیوطی در تاریخ الخلفا همین نام را برگزیده است.[2]
چون فرزند بزرگش طالب بود، او را ابوطالب خواندند.(كنیه)
محدّث قمى در كتاب سفینة البحار مى نویسد نام پدر امیرالمؤمنین را بعضى عبد مناف و بعض دیگر عمران دانسته اند و ممكن است هر دو صحیح باشد زیرا در بعضى از زیارات، ایشان به عنوان عمران و در بعضى از اشعار عربى به عنوان عبد مناف معرّفى شده اند ولى ابوطالب كنیه ى ایشان مى باشد.[4]
حال كدام یك از این دو اسم، نام اصلی او بود، تا آن اندازه كه تحقیق كرده ایم، مستندات تاریخی پاسخ قاطعی به ما نمی دهد. ممكن است هر دو درست باشد، چرا كه میان عرب ها، تعدد نام بسیار رواج دارد،ولی نام مشهوری که برای آن بزرگوار ذکر شده است همان عمران می باشد.
برخی به این مطلب که نام پدر امام علی(ع) عبد مناف باشد اینگونه اشکال کرده اند که،این نام دلیل بر موحد نبودن ابوطالب می باشد.در پاسخ این اشکال باید گفت:
طبق نقل برخی منابع پدر وی اسم او را عبدمناف نگذاشته است، شاید برخی از بستگان او به وی چنین لقبی را داده اند و سپس به این لقب شهرت یافته است.[5]
نام پدر بزرگ پدری ایشان در اصل عامر بود كه چون موی سپید بر سرداشت او را شیبه گفتند. وچون زمانی كه مطلب، عموی شیبه درسفربه مدینه برادرزاده اش را بر شترخود سواركرده وبه مكه آورد، مردم گمان كردند كه مطلب در سفر مدینه عبدی خریده و با خود آورده، لاجرم شیبه را عبدالمطلب خواندند و به این نام شهرت یافت.[6]
نام پدر بزرگ مادری آن حضرت، اسدبن هاشم بن عبدمناف است.[7]
[1]. صدوق، معانی الاخبار، ص 121.
[2]. سیوطی، تاریخ الخلفاء، ص 166.
[3]. مجلسی، بحارالانوار، ج 97، ص 189.
[4]. سفینة البحار، شیخ عباس قمی، ج 5، ص 312 .
[5]. ابن اثیر، الکامل، ج2 ،ص18، بیروت، دار صادر للطباعه و النشر، 1385ه-1965م .
[6]. منتهی الامال،تك جلدی،ص21.
[7]. همان، ص201.