کمیته بیعت در عربستان دارای کمیته 5 نفر سری در درون ساختار خود است که در شرایط بحرانی کنترل امور را برعهده دارد.
حکومت عربستان دارای ویژگی هایی است که منجر شده این نظام به عنوان یک نظام سیاسی خاص در میان نظام های سیاسی در دنیا شناخته شود.
نظام سیاسی عربستان که سلطنت مطلقه است و مغز متفکر این نظام سیاسی شخص پادشاه است و در رتبه بعدی آن ولیعهد قرار دارد.
حکومت عربستان با دیگر حکومت های سلطنتی در دنیا تفاوت دارد، “ملک عبدالعزیز” بنیانگذار حکومت آل سعود مقرر کرد که حکومت در این کشور نه از پدر به پسر که از برادر به برادر از بین فرزندانش منتقل شود.
براساس قوانین کشور پادشاهی عربستان سعودی حکومت و پادشاهی صرفا از آن فرزندان و نوادگان ملک عبد العزیز، پایهگذار عربستان سعودی است؛ اما در سال 2006 میلادی “ملک عبد الله بن عبد العزیز”، پادشاه عربستان سعودی سیستم جدیدی را برای انتخاب ولیعهد ارائه داد.
براساس پیشنهاد ملک عبد الله شورایی به نام “شورای بیعت” تشکیل شد که اعضای آن را فرزندان و نوادگان ملک عبد العزیز آلسعود تشکیل میدهند که وظیفه انتخاب پادشاه و ولیعهد را برعهده دارند.
شورای بیعت پادشاه پس از بدست گرفتن قدرت، با رایزنی و مشورت با اعضای شورا یک یا دو یا سه نفر از افرادی که برای احراز پست ولیعهدی مناسب به نظر میرسند، را معرفی میکند تا یک نفر را از میان آنها به عنوان ولیعهد انتخاب کند.
شورای بیعت دارای 34 کرسی است که ریاست آن برعهده مسن ترین عضو است و درحال حاضر ریاست شورای بیعت برعهده “مشعل بن عبدالعزیز” است.
این شورا مسئولیت مشاوره درباره معرفی گزینه های ولیعهدی به پادشاه را نیز برعهده دارد و این شورا باخواست پادشاه در موعد نیاز تشکیل میشود.
این شورا در فرصتی کمتر از 30 روز باید ولیعهد جدید را از بین گزینه هایی که پادشاه معرفی کرده انتخاب کند و در صورتی که پادشاه انتخاب این شورا را رد کند باید دو نفر دیگر به این شورا معرفی کند تا از میان دونفر هر یک که بیشترین رای را آورد انتخاب شود.
دو تن از اعضای این شورا نمایده مستقیم شاه و ولیعهد هستند و البته در درون شورای بیعت یک کمیته 5 نفر خاص نیز وجود دارد که در شرایط بحران تشکیل جلسه میدهد و حتی اجازه تغییر در نظام سیاسی را نیز میتواند به شور بگذارد.
این کمیته اجازه برکناری شورای وزیران را نیز دارد و در وضعیتی که تشخیص دهد پادشاه به علت بیماری صلاحیت ادامه حفظ قدرت را ندارد میتواند قدرت را تا بهبود پادشاه به ولیعهد منتقل کند و در صورتی که پادشاه بهبود نیافت این شورا قدرت را به طور کامل به ولیعهد تنفیذ میکند.
این شورای سری 5 نفره در وضعیت اضطراری که هم پادشاه و هم ولیعهد ناتوان از کنترل امور حکومت شوند، میتوانند به طور موقت قدرت را به دست بگیرد.
این شورا دارای اهمیت حیاتی برای نظام سیاسی عربستان است در شرایطی که یک یا دو تن از اعضای آن نتوانند به کار خود ادامه دهند این شورا باید در کمتر از یک هفته اعضای جدید را از میان فرزندان یا نوادگان ملک عبدالعزیز به این شورا اضافه کند.
این شورای 5 نفره کاملا سری بوده و جلسات آن مخفیانه و رای گیری در آن نیز باید با اجماع هر 5 عضو باشد.
این در شرایطی است که روز گذشته سلطان بن عبدالعزیز آل سعود ولیعهد پادشاه عربستان در یکی از بیمارستانهای نیویورک فوت کرد و ملک عبدالله پادشاه عربستان نیز وضعیت مناسب جسمانی ندارد.
خیلی خوب است