رئیس انجمن موسیقی ایران با اشاره به اینکه ذائقه مردم از موسیقی جدی فاصله گرفته است گفت: جریان موسیقی به دنبال ستاره‌سازی است.
در حاشیه کنسرت حسین علیزاده استاد آواز و موسیقی سنتی ایران در آمل پای صحبت علی ترابی رئیس انجمن موسیقی ایران نشستم، مصاحبه‌ای کوتاه بود اما بیشتر حال و هوای استانی داشت تا موسیقی که فقط در فضای بزرگ شهر تهران قرار داشته باشد.
فارس: وضعیت فعلی انجمن موسیقی ایران چگونه است؟
ترابی: انجمن موسیقی به عنوان یک نهاد غیردولتی و در تمامی استان‌های کشور دارای شعبه است. خوشبختانه با تغییراتی که در آیین‌نامه داخلی این انجمن درباره انتخاب هیات مدیره رخ داده است، تعداد اعضا و چینش آنها به گونه‌ای شد که اعضا بیشتر هنری و کمتر اداری شدند.
انجمن موسیقی به دنبال غیر دولتی شدن
برخلاف دوره گذشته که بیشتر اعضای هیات مدیره از بدنه اداره ارشاد بودند در دوره اخیر جز یک نفر که مدیرکل ارشاد هر استان است بقیه اعضا باید هنرمند باشند. این امر موجب می‌شود هم وجهه تخصصی شعب انجمن افزایش یابد و هم اعتبار و اعتماد اعضا را تقویت می‌کند. امروز همه شعب استانی تشکیل شده است و طبق اساسنامه انجمن فقط در مراکز استان‌ها می‌توانیم نماینده داشته باشیم ولی پیش‌بینی کردیم در شهرستان‌هایی که در تربیت موزیسین و موسیقی‌دان‌ها فعالیت دارند می‌تواند نماینده وجود داشته باشد.
البته این نمایندگی به کشش منطقه بستگی دارد ممکن است در برخی استان‌ها در یک شهر خاص فعالیتش از مراکز استان‌ها بیشتر باشد و نمایندگی داشته باشد.
فعالیت موسیقی استان‌ها اطلاع‌رسانی نمی‌شود
فارس: در شرایط امروز مجموعه فعالیت موسیقی در استان‌ها چگونه است؟
ترابی: فعالیت موسیقی در برخی استان‌ها با اطلاع‌رسانی در این زمینه رابطه عکس دارد. برخی استان‌ها به اندازه‌ای فعال هستند و اتفاقات خوب در آنها رخ می‌دهد که قابل تصور نیست و این فعالیت‌ها عموما خارج از مقاصد اقتصادی و شومنی که از وجهه کار هم کم می‌کند ولی اطلاع‌رسانی‌ها در این زمینه قوی نیست و بقیه اهالی کشور کمتر متوجه اتفاقات می‌شوند. مثلا نتایج جشنواره جوان موسیقی کشور مشخص کرد که چه میزان شهرستان‌ها استعداد موسیقی دارند و صاحب رتبه می‌شوند اما به اندازه شایسته اطلاع‌رسانی و حمایت درباره آنها صورت نمی‌گیرد.
فارس: نقطه ضعف موسیقی در این است که علاقه‌مندان برای کار حرفه‌ای حتما باید بیایند تهران، انجمن در این زمینه فعالیت خاصی در نظر نگرفته است؟
ترابی: به دلیل اینکه اغلب اساتید حرفه‌ای موسیقی در تهران ساکن هستند هنرجوهای شهرستان‌ها تا یک سطح و مرتبه‌ای می‌توانند پیشرفت کنند و باید برای آموزش‌های حرفه‌ای تر به تهران مراجعه کنند. انجمن موسیقی ایران در این زمینه پیشگام بوده و کلاس‌هایی در سطح استان‌ها تشکیل داده است تا کسانی که دوره‌های ابتدایی را فرا گرفتند در دوره‌های تکمیلی حضور یابند. این کلاس‌ها در درجه نخست خواسته استان‌ها است که در صورت جدیت و استعداد خواستار برگزاری این دوره‌های می‌شود.
از جمله انجمن‌های موسیقی‌های فعال در این زمینه گلستان و فارس است که کلاس‌های خوبی برگزار کرده است. در این بخش نیز انجمن برگزارکننده نیست بلکه حمایت‌کننده است اما همیشه ضعف‌هایی است که شاید در برخی استان‌ها به دلیل بضاعت به میزان برگزاری کلاس نمی‌‌رسند.
فارس: انجمن چه میزان از کارهای ارائه شده نسل جوان در زمینه موسیقی و آواز را قبول دارد و این رویه افزایش تعداد خواننده‌ها و نوازنده‌ها چه تاثیری بر روی موسیقی داشته است؟
ترابی: جریان موسیقی در ایران از صفر شروع نشده بلکه موسیقی ایران پشتوانه غنی دارد و از سوی دیگر بی‌شباهت به جریان‌های موسیقی دنیا نیز نیستیم. در دنیا نیز مشابه جریان موسیقی ایران هم هست و ایران نیز نمی‌تواند کاری را از صفر شروع کند.
موسیقی جدی به حمایت بیشتری نیاز دارد
در همه دنیا فعالیت اقتصادی در موسیقی موثر است و موسیقی‌های سبک‌تر و ساده‌تر، راحت‌تر با مردم ارتباط برقرار می‌کنند. موسیقی‌های جدی‌تر هم مخاطب خاص‌تری و هم نیاز به حمایت‌های جدی‌تری دارند و این اتفاقی است که در همه جای دنیا رخ می‌دهد. امروز کسانی که امکاناتی دارند کار می‌کنند و تولید دارند اگر بتوانند با مخاطب ارتباط برقرار کنند باقی می‌مانند وگرنه یک روزه از میدان موسیقی می‌روند.
ذائقه مردم از موسیقی جدی فاصله گرفته است
بیشتر باید نگران بخش‌هایی باشیم که موسیقی جدی کار می‌کنند و به دلیل اینکه ذائقه مردم از موسیقی جدی فاصله گرفته و جریان اقتصادی موسیقی دنبال ستاره‌سازی و فعالیت اقتصادی موسیقی است آن بخش تحت‌الشعاع قرار گرفته باشد و به تدریج انگیزه‌های موسیقی از میان رفته است. فکر می‌کنم باید بر روی حمایت از موسیقی جدی تمرکز کنیم و فکر نکنیم با محدود کردن سایر موسیقی‌‌ها لزوما به رشد این موسیقی کمک می‌کنیم.
فارس: چه میزان در حوزه موسیقی نداشتن امکانات و سالن‌های اجرای موسیقی تاثیرگذار است؛ مشکلی با برگزاری کنسرت‌های موسیقی در سالن‌های ورزشی ندارید؟
ترابی: فکر می‌کنم بیشترین بخشی که از نبود سالن‌های مناسب موسیقی آسیب می‌بیند باز هم موسیقی جدی است؛ یعنی موسیقی که حتما کیفیت در آن نقش مهمی دارد و خیلی شلوغ نیست و حتما باید ابزار سالن به لحاظ آکوستیک و تجهیزات صدابرداری با کیفیت باشند تا توانایی هنرمند نشان داده شود.
نبود سالن‌های مناسب بر موسیقی جدی اثر بیشتری دارد
از سوی دیگر در بخش شلوغ و پرهیجان لزوما نبودن یک سالن به آن لطمه نمی‌زند. موسیقی جدی در هر ژانری اگر با کیفیت‌تر باشد قطعا مخاطب خاصی دارد که دیرتر راضی می‌شود و دست نیافتنی تر است و در سال‌هایی که حداقل شرایط اکوستیک فراهم نباشد و صدابرداری به طور مطلوب نباشد هنرمند نمی‌تواند کار خود را به خوبی انجمن دهد.
فارس: انجمن موسیقی در زمینه توجه به موسیقی محلی و نواحی چه فعالیت‌هایی داشته است؟
ترابی: انجمن در حوزه موسیقی وارد نمی‌شود مگر در بخشی از موسیقی که بخش خصوصی انگیزه زیادی برای ورود به آن ندارد. اگر بخشی کنسرت موفقی برگزار می‌کند لااقل از دوره مسئولیت بنده اصلا فرض بر ورود انجمن به آن حیطه نبوده است.
انجمن موسیقی رقیب بخش خصوصی نیست
انجمن نباید در شعب و مرکز به عنوان رقیب بخش خصوصی مطرح شود هرچند به دلیل ارتباطات توانایی اجرای آن را داشته باشد. تنها جایی که انجمن فعال‌تر شده موسیقی نواحی است و به دلیل این است که موسیقی نواحی سرمایه‌گذار خاصی ندارد و وقتی کار اقتصادی ندارد و انگیزه‌ای برای تولید آن نیز نخواهد بود. انجمن در حوزه نشر برای تولید آلبوم‌ها اگر چه خیلی کار انجمن نیست تلاش می‌کند به موسیقی نواحی توجه کند.
در حوزه اجرا نیز زمانی که جشنواره موسیقی نواحی برگزار می‌شود و یا اگر گروهی برای برنامه خاصی اعزام می‌شود اولویت با موسیقی نواحی است و به صورت کلی در موسیقی نواحی هر جا که اثر خوبی تولید شود انجمن حمایت می‌کند.————————–
گفت‌وگو از: الناز پاک‌نیا