مرحوم حافظ اسد، شخصیت کاریزماتیک و مقتدر سوریه، به مدت سی سال آرامش را – هرچند نسبی و با کم‌ و کاستی‌ها و نابرابری‌هایی – بر کشور پر تنش و متلاطم سوریه حاکم کرد. اقوام کرد و مسیحی و علوی و سنی در این کشور سال‌ها در کنار یکدیگر در آرامش زندگی می‌کردند و کسی به جرم علوی بودن یا مسیحی بودن کشته نمی‌شد.

مرحوم اسد هیچ‌گاه تصور نمی‌کرد سوریهٔ با ثبات و مقتدر که به تعبیر غرب، “کم مقاومت” محسوب می‌شود، تا مرز درهم شکستن پیش برود و روزی فرزند آرام و تحصیل‌کرده‌اش را به انواع جنایت‌ها بر ضد مردم خودش متهم کنند.

اما تعبیر غرب از پیکرهٔ مقاومت که “سر” آن ایران، “کمرش” سوریه و “دم” آن نیز لبنان و حزب‌الله بود، حکایت از طرحی برای شکستن “کمر” مقاومت داشت. معرکه سوریه آزمونی شد برای دوستانی که ادعای برادری داشتند و سال‌ها بر سر سفره حافظ اسد و پسرش نشستند و پروار شدند، اما در هنگامه امتحان و جهاد، میدان را خالی کردند.

اما «ماهر اسد» برادر کوچک‌تر بشار اسد، از جمله افرادی است که تا کنون پشت برادر را خالی نکرده و نامش به تنهایی لرزه بر اندام تروریست‌ها می‌اندازد. لشکر چهارم زرهی ارتش سوریه با 15 هزار نیرو به فرماندهی ماهر اسد را می‌توان شاه‌کلید ارتش سوریه نامید که آخرین امید بشار است برای روزهای سختی که دوستان و برادرانِ دیروز، به جبهه مزدبگیران قطر پیوسته‌اند.

ماهر اسد 46 ساله یکی از مهره‌های اصلی پیروزی‌های ارتش سوریه و در امان ماندن پایتخت این کشور از حملات تروریست‌های تکفیری است. ماهر تاکنون چهره‌ای ناشناخته و غیررسانه‌ای خود را حفظ کرده است و همین ناشناخته بودن، ترس و واهمه تروریست‌ها از وی و لشکر همراهش را دو چندان کرده است.

لشکر تحت امر ماهر اسد، جزء اولین نیروهایی بودند که در استان درعا با معارضان سوری درگیر بودند و بدلیل اشراف بر ماهیت گروه‌های معارض و مسلح تروریستی، از همان ابتدا با قدرت و قاطعیت سعی کردند آتش فتنه‌ای را که در حال شکل‌گیری بود خاموش کنند. اما فشارهای تبلیغاتی و سیاسی غرب و بویژه آمریکا و فضاسازی‌های رسانه‌ای بر ضد ماهر اسد، مانع از پاکسازی کامل درعا در آن برهه شد. 

آمریکا از آن زمان نام ماهر اسد – و لشکر چهارم زرهی ارتش – را در لیست مقامات تحریمی سوریه قرار داد.

بشار اسد، شهید آصف شوکت و ماهر اسد

ماهر اسد علاوه بر تأمین امنیت پایتخت سوریه، فرماندهی گارد ریاست جمهوری سوریه را نیز برعهده دارد. عملکرد بی‌نظیر برادر کوچک‌تر تا کنون تلاش تروریست‌ها برای سوء قصد به جان بشار اسد را ناکام گذاشته است و رئیس‌جمهور سوریه در اوج درگیری‌ها، بارها به میان مردم در مناطق مختلف دمشق رفته و از روند عملیات ارتش از نزدیک بازدید کرده است.

ماهر اسد پس از درگذشت حافظ اسد به درجه سرهنگی ارتقاء پیدا کرد و به عنوان یکی از اعضای کمیته مرکزی حزب بعث نیز انتخاب شد. ماهر توانست با ورود به میدان جنگ داخلی سوریه، توازن قوا را به سود نیروهای ارتش تغییر دهد. لشکر تحت امر ماهر، عمده عملیات‌های حساس و مهم در شهرها و مناطق کلیدی را بر عهده دارند که عمدتا نیز پیروز میدان نبرد بوده‌اند.

معارضان سوری که توانسته بودند در ماه‌های ابتدایی و در سایه غفلت و غافلگیری ارتش برخی مناطق سوریه را به تصرف خود درآورند، در برابر لشکر زرهی آماده و با روحیه ماهر اسد چاره‌ای جز عقب‌نشینی از مواضع خود نداشتند. ماهر اسد به اعتراف تمام کارشناسان و رسانه‌های غربی، جان تازه‌ای به ارتش غافلگیر شده سوریه وارد کرد و آن‌ها را به تحرک واداشت.

از جمله عملیات‌های موفق ماهر اسد، عملیات پاکسازی حمص، درعا و آزادی منطقه استراتژیک القصیر بود که یکی از مسیرهای انتقال سلاح به تروریست‌ها را مسدود کرد. ماهر اسد همچنین در حومه حلب نیز ضربات سنگینی را به تروریست‌ها وارد کرده است.

فرمانده لشکر چهارم زرهی در وهله اول مسئولیت دفاع از دمشق و فرماندهی عملیات بر ضد تروریست‌ها در حومه دمشق را برعهده دارد، این در حالی است که بعضی از یگان‌های مجموعه وی، در آزادسازی برخی از مناطق حمص، حلب و دیرالزور مشارکت می‌کنند. وی تاکنون از تمام توان این مجموعه استفاده نکرده و بسیاری از یگان‌های آن هنوز وارد نبرد نشده‌اند چرا که مأموریت اساسی آنها دفاع از سوریه در برابر حملات خارجی است. دیگر آنکه گروه زرهی سرهنگ ماهر اسد، نقش بسیار مهمی را در مبارزه با تروریست‌ها ایفا می‌کند و در آزاد سازی بسیاری از مناطق مشارکت دارد. این گروه در نبرد القصیر و حی‌خالدیه هم شرکت کرد که پیروزی‌های آنان روشن است.

ماهر اسد یکی از شش یار و معتمد بشار اسد رئیس‌جمهور سوریه است و به عبارتی دومین فرد قدرتمند در این کشور – پس از رئیس‌جمهور – شناخته می‌شود. به گزارش مشرق، شبکه خبری بی‌بی‌سی انگلیس، در گزارشی از شش یار بشار اسد، ماهر اسد رئیس گارد ملی را در کنار شش مقام سیاسی – نظامی بلندپایه دیگر – آصف رئیس سروریس اطلاعات سوریه که درعملیات تروریست‌ها در دمشق به شهادت رسید، رامی مخلوف مالک شرکت مخابرات سوریه، ،عبدالفتاح قدسیه مشاور و معاون امنیت ملی بشار اسد، محمد نسیف خیربک و علی مملوک از مشاوران ارشد امنیتی بشار – قرار داده است.

به گفته منابع آگاه سوریه، سرهنگ ماهر اسد در دمشق به فعالیت‌های خود ادامه می‌دهد و ضمن مدیریت نبردها در مراکز فرماندهی، در صورت نیاز وارد میدان نبرد می‌شود. او شب و روز در صف مقدم مبارزه قرار دارد از همین روست که فرماندهان ارتش به وی اعتماد دارند. وی در میان سربازان نیز از احترام، محبت و ابهت برخورداراست و به همین خاطر دستورات وی را به بهترین وجه انجام می‌دهند.

ماهر اسد تا به امروز از تیررس رسانه‌ها به دور مانده است و همین مسئله باعث مطرح شدن اتهاماتی علیه وی شده است. برخی رسانه‌های مخالف دولت سوریه ماهر اسد را فردی خشن معرفی می‌کنند که در سال 1999 در درگیری با آصف شوکت، شوهر خواهرش، تیری به سمت وی شلیک کرده و شوکت را برای هفته‌ها روانه بیمارستانی در پاریس کرده است. همچنین شایعاتی هم از جنگ قدرت داخلی میان ماهر اسد و بشار اسد نیز منتشر شده است که البته عملکرد قاطع ماهر در نزدیک به سه سال گذشته، هرگونه شائبه اختلاف وی با برادر بزرگترش را رد می‌کند. 

تمام دغذغه این شخص که بارها و در مناسبت‌های مختلف از سوریه به سرزمینی مقدس یاد کرده، پیروزی مقاومت سوریه و آزاد سازی خاک وطنش از لوث وجود تروریست‌هاست.

باسل اسد برادر بزرگتر بشار اسد

باسل اسد برادر بزرگتر بشار و ماهر، گزینه اصلی جانشینی حافظ اسد بود که در سال 1994 در سانحه رانندگی درگذشت و بدلیل سن کم‌تر ماهر در زمان فوت حافظ اسد، بشار به ریاست‌جمهوری سوریه رسید و تا به امروز نیز ژنرال ماهر اسد یکی از حامیان اصلی برادر بوده است.

ماهر اسد در ماه ژوئن سال 2012 در بمب‌گذاری تروریستی ساختمان دولتی در دمشق که بسیاری از مقامات نظامی و امنیتی سوریه از جمله آصف شوکت کشته شدند، جان سالم به در برد و تنها مجروح شد.

اتهام استفاده نیروهای تحت امر ماهر اسد از سلاح‌ شیمیایی در حمله اخیر به حومه دمشق نیز از جمله شایعاتی بود که مطرح شد اما مخالفان هرگز نتوانستند این اتهام را ثابت کنند. درهمین حال سرویس اطلاعاتی آلمان نیز فاش کرد که دستور حمله شیمیایی از سوی بشار اسد یا نیروهای وفادار به او صادر نشده است و شنود مکالمات مقامات سوریه مؤید این ادعاست.

برخی از معارضان دولت بشار اسد در تظاهرات خود در دمشق، شعارهایی در حمایت از جایگزینی ماهر اسد به جای برادرش سر می‌دادند که هرگز ادامه پیدا نکرد و تنها با هدف ایجاد اختلاف میان دو برادر طراحی شده بود که با اقدامات قاطع ماهر در حمایت از برادرش فروکش کرد.

اتهامات اسرائیل به ماهر اسد

رسانه‌های رژیم اسرائیل نیز تا کنون اتهامات بسیاری را بر ضد ماهر اسد مطرح کرده‌اند. یکی از شایع‌ترین این اتهامات، دست داشتن ماهر اسد به همراه آصف شوکت در ترور مشکوک رفیق حریری بود که هرگز به اثبات نرسید و نوک پیکان تردیدها و اتهامات به سوی تل‌آویو و جریان همسو با این رژیم در درون نظام لبنان بازگشت.

یکی دیگر از این اتهامات، ادعای دیدار ماهر اسد با مقامات رژیم صهیونیستی در اردن است که مدعی شده‌اند در راستای ادامه گفتگوهای سازش میان فلسطینیان و اسرائیل بوده است.