یکی از سؤالاتی که ممکن است این روزها برای بعضی از افراد در مراسم احیای شبهای قدر پیش آید این است که آیا میتوان از گوشی همراهی که حاوی قرآن کریم است به جای کتاب قرآن استفاده کرد و موبایل را بر سر گذاشت؟
گروه آیین و اندیشه: یکی از اعمال شبهای قدر، قرآن بر سر گرفتن است و از آنجایی که ممکن است برخی از افراد به دلیل همراه نداشتن مصحف قرآن کریم و نیز همراه داشتن همیشگی گوشی تلفن همراه از قرآنی که در گوشی است استفاده کنند، درستی یا نادرستی این مسئله را در گفتوگو با اساتید حوزه علمیه و نظرات مراجع تقلید بررسی کردیم.
آیتالله سیدهاشم حسینی بوشهری (مدیر حوزههای علمیه کشور):
گوشی موبایلی که دارای قرآن است صدق قرآن نمیکند مگر اینکه دسترسی به قرآن کریم ممکن نباشد اما به اعتبار اینکه آیات قرآن در آن وجود دارد آن هم بر صفحه گوشی موبایل ظاهر شده و مشخص شود که صفحه قرآن است، بر سر گرفتن آن اشکالی ندارد.
آیتالله محمدعلی جاودان (استاد اخلاق حوزههای علمیه تهران):
در صورت عدم دسترسی به کتاب قرآن، اشکالی ندارد که از گوشی موبایلی که دارای آیات قرآن است استفاده شود اما اگر قرآن چاپ شده باشد بهتر است.
آیتالله محسن اراکی (استاد درس خارج مهدویت حوزه علمیه):
موبایل نمیتواند جایگزین قرآن شود، آنچه که در روایات اسلامی بیان شده است خود قرآن و یا بخشی از قرآن است که در اعمال شبهای قدر باید روی سر قرار گیرد.
آیتالله مهدی هادوی تهرانی (مجتهد علوم حوزوی):
موبایلی که حاوی آیات قرآن است با وجود اینکه صفحه آیات قرآن در آن باز باشد، عرفاً قرآن تلقی نمیشود. هر چند برخی از احکام قرآن را ندارد اما به سر گرفتن آن مانعی ندارد.
آیتالله سیداحمد خاتمی (امامجمعه موقت تهران):
آنچه که در روایات آمده کتاب قرآن است، بنابراین باید صدق قرآن کند و گوشی موبایل، صدق قرآن نمیکند.
مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی:
حجتالاسلام علی یعقوبی استاد حوزه علمیه و از پژوهشگران مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی نیز به بیان نظر کلی مراجع تقلید در این خصوص پرداخت و گفت: این مسئله از جمله مسائل اختلافی میان علما و مراجع تقلید نیست؛ براساس دستور روایات باید کتاب قرآن روی سر قرار گیرد ترجیحاً نیز برای حفظ شأنیت قرآن، آن را باید ببندند و نظر تمام مراجع همین است. فقط نظر آیتالله خویی در زمانهای گذشته این بوده است که اگر نوار کاست قرآن در دستشویی بیافتد باید نسبت به آن احتیاط کرد و فتوای صریحی در این زمینه نداشتهاند.
وی عنوان کرد: همچنین بر سر گذاشتن گوشی موبایل در لیالی قدر نمیتواند از مصادیق قرآن به سر گرفتن محسوب شود. در مفاتیح الجنان در خصوص آداب قرآن بر سر گرفتن آمده است: قرآنها را باز کنید و بر سر بگذارید تعبیر از قرآن، همان کتاب قرآن است نه آن موبایلی که نوشتههای آن به صورت غیر مکتوب است و تماسی با بدن حاصل نمیشود.
یعقوبی تصریح کرد: کتاب قرآن دارای احکام خاصی است که قرآنی که در گوشی موبایل است فاقد آن است؛ نخست آنکه بدون وضو نمیتوانید به صفحه قرآن دست بزنید اما موبایل اینگونه نیست.
و دوم اینکه اگر کتاب قرآن نجس شود باید فوراً آب کشیده شود اما اگر موبایلی که دارای قرآن است در درون دستشویی بیافتد نیازی نیست که درِ آن چاه بسته شود چرا چون که گوشی موبایل به محض برخورد با آب، خواهد سوخت و تمام اطلاعات آن از بین خواهد رفت البته این بدان معنا نیست که ما به قرآن در درون گوشی موبایل، بیاحترامی کنیم و بگوییم بیاحترامی به قرآنهای مکتوب جایز نیست اما بیاحترامی به قرآنهای داخل موبایل جایز است. نه چنین حرفی صادق نیست.
این پژوهشگر حوزه علمیه اظهار داشت: از طرف دیگر بعضی از تمثالها و تصاویری وجود دارد که عموم مردم آنها را به اهل بیت علیهمالسلام نسبت میدهند با وجود اینکه این عکسها صحت ندارد اما مراجع عظام اجازه بیحرمتی نسبت به آنها را ندادهاند و حکم قرآن داخل موبایل نیز بر همین منوال است.