به گزارش مشرق، انتخاب جان کری در بن‌بست سیاست خارجه آمریکا در کشورهایی مانند سوریه همان دستکش مخملی است که قرار است روکشی برای مشت چدنی سیاست‌های آمریکا در منطقه و جهان باشد، مأموریت کری در دوره کنونی گذار از تنگنای سیاسی آمریکا در منطقه از طریق نرمش در گفتار و فریبکاری در رفتار است تا بتواند سیاست‌های غلط آمریکا در کشورهایی مانند سوریه، ایران و چین را در مسیری دیگر به پیش برده و سرپوشی برای شکست‌های سابق و برون رفت آبرومندانه آمریکا از مواضع گذشته‌اش در قبال منطقه باشد.
وی که در طول ساله های گذشته با زیرکی سعی کرده خود را از ارتباط صریح با مواضع لابی آیپک و همسویی کامل با آن دور کند، سابقه‌ای درخشان برای ورود به سکانداری سیاست خارجه آمریکا در دوره کنونی دارد و تقارب این سابقه با نیازهای کنونی محافل تصمیم‌سازی واشنگتن است که وی را از آرشیو سیاستمداران کهنه کار آمریکایی خارج کرده و به میز کاری کاخ سفید منتقل کرده است.
جان کری کیست؟
جان فوربز کری متولد ۱۱ دسامبر ۱۹۴۳در شهر دنور از ایالت کولورادو، سیاستمدار دموکرات آمریکا است که از سال ۲۰۰۹ میلادی ریاست کمیته روابط خارجی سنای این کشور را بر عهده داشته است. وی در سال ۲۰۰۳ با ثبت‌نام در کمیسیون انتخابات آمریکا فعالیت ستاد انتخاباتی خود را آغاز کرد و در سال ۲۰۰۴ با آغاز انتخابات مقدماتی حزب دموکرات، با برنده شدن در ۴۶ مرحله از ۵۰ مرحله، با اکثریت قاطع به عنوان نامزد حزب دموکرات برگزیده شد.
وی در سال ۲۰۰۴ میلادی بطور رسمی به عنوان نامزد حزب دموکرات در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۴ معرفی شد اما در برابر جورج بوش شکست خورد. وی در سال ۱۹۸۴در انتخابات مجلس سنای آمریکا شرکت کرد و توانست به جای پل سونگاس سناتور بازنشسته آمریکایی به نمایندگی ایالت ماساچوست وارد سنا شود. وی در حدود سه دهه حضور خود در سنای آمریکا ۳ مرتبه طی سال‌های ۱۹۹۰ ، ۱۹۹۶ و ۲۰۰۲ از سوی مردم ماساچوست برگزیده شده است.
کری 70 ساله برخلاف اوباما گرایش زیادی به گسترش رابطه با اروپا دارد، مسلط به زبان فرانسه است و بخش قابل توجهی از عمرش را در کشورهای اروپایی و خارج از آمریکا سپری کرده است. وی به داشتن سیاست نرم در تعاملات خارجی اش معروف است.
موضع جان کری در قبال ایران
نشریه “فارن پالیسی” که اسناد ویکی‌لیکس درباره جان کری را بررسی کرده، می‌نویسد: نخستین اظهارنظر کری درباره برنامه هسته‌ای ایران، به گفت‌و‌گویی در سال ۲۰۰۵ با “میشل بارنیه” وزیر خارجه فرانسه بازمی‌گردد. در این دیدار، کری اظهار داشته گفت‌و‌گو‌هایش در منطقه، وی را به این نتیجه رسانده که ایران همچنان در پی یک برنامه تسلیحاتی هسته‌ای است؛ اما به باور وی هیچ جایگزین خوبی برای مذاکره نیست.
هرچند وی در این دیدار، گزینه نظامی را رد نکرده، اما تأکید نموده که این کار دشوار خواهد بود. او همچنین با اشاره به تحریم‌های سازمان ملل، این تحریم‌ها را جایگزینی مناسب برای گزینه نظامی دانسته است.
کری که در آن زمان به تازگی رقابت‌های انتخاباتی‌اش با جورج بوش را به پایان رسانده و از وی شکست خورده بود، گفته: اگر وی رئیس‌جمهور می‌شد، تلاش می‌کرد آشکارا و نیز پشت پرده، تماس‌هایی با ایران داشته باشد.
وی در جریان دیداری با امیر قطر در فوریه ۲۰۱۰ ابراز داشت که تلاش‌های آمریکا برای برقراری تماس پشت پرده با ایران، بی‌پاسخ مانده. وی تأکید کرد باید راهی برای گفت‌و‌گو با ایران پیدا شود. وی درباره وضعیت روابط آمریکا با ایران تأکید کرد: ادامه حرکت در این مسیر تقابلی، دیوانگی است.
سیاست‌های مخملی جان کری
اندیشکده بلفر در مطلبی به قلم “دیوید ایگناتیوس” در این رابطه می‌نویسد: کری از اهمیت دیپلماسی مخفیانه به خصوص در حال حاضر مطلع است. برای پیشرفت در میانجیگری در تحولات سیاسی سوریه، بررسی گزینه‌های مذاکراتی با ایران و ارزیابی چشم‌اندازها برای مذاکرات صلح اسرائیل و فلسطینی‌ها، اوباما نیاز به یک مأمور سری رازدار دارد. این برای یک وزیر امور خارجه دشوار است که به صورت “آرام و مخفیانه” عمل کند، اما کری می‌داند که این امر در حال حاضر اهمیت دارد. او آنقدر سفر داشته که بتواند از مسافرت‌های رسمی فرار کند.
وی در همین زمینه در سخنان خود در نشست استماع کنگره آمریکا می‌گوید: سیاست خارجی تنها با هواپیماهای بدون سرنشین و توزیع نظامی نیروها شناخته نمی‌شود. وی موج کنونی در منطقه و جهان را بیداری عربی و نه بیداری اسلامی می خواند و می گوید که این تلاش‌ها عطشی برای رسیدن به قدرت از سوی نسل‌ها است، به همین علت است که وی به کنگره اطمینان می دهد که سیاست وی سیاست مهار نیست، بلکه سیاست بازدارنده است.
در راستای همین سیاست نرم است که جان کری در مورد مواضع کشورش در قبال ایران می گوید که وی به همراه اوباما ترجیح می دهند که راهکار مسالمت‌آمیز برای این پرونده دنبال شود. به همین علت است که درست همانطور که قبل از فتنه بزرگ آمریکا و غرب برای جمهوری اسلامی ایران در سال 88، باراک اوباما دست به ظاهر مخملی خود را برای دوستی به سمت ایران دراز کرد، بار دیگر سیاست خارجی آمریکا مدعی دوستی با ایران است و سعی دارد بازی خطرناک تغییر معادله‌های منطقه‌ای را در زمینی دیگر دنبال کند.
مأموریت کری؛ اداره جهان یا مدیریت بحران
به نظر می‌رسد، جان کری بیش از اینکه برای سیاست‌سازی و سیاست گذاری در عرصه روابط بین‌الملل انتخاب شده باشد، برای مدیریت بحرانی انتخاب شده است که سیاست خارجه آمریکا در نتیجه برنامه‌ریزی های غلط و خوی استعمارگرایانه خود با آن مواجه شده است، این سیاستمدار کهنه کار و مذاکره کننده قهار در همین راستا وظیفه دارد راه برون‌رفتی برای کاخ سفید از مداخلات سیاسی در کشورهای منطقه بیابد.
آمریکا همچنین با انتخاب این فرد نیاز به ایجاد این رویکرد در جهان دارد که از سیاست‌های جنگ‌طلبانه خود در دهه گذشته صرف نظر کرده و تغییرات اساسی را در رفتار سلطه جویانه خود در مقابل کشورهای دیگر ایجاد کرده است، این رویکرد می‌تواند همگرایی بیشتر کشورها با کاخ سفید را به دنبال داشته باشد.
از سوی دیگر شاخص‌ها نشان از این دارد که اوباما در دوره دوم ریاست جمهوری خود تمرکز بیشتری بر مسایل بین المللی خواهد داشت، البته وی در این دوره سعی خواهد کرد سیاست های خود را با هزینه پایین‌تر و اثر انگشت کمتری دنبال کند و در همین راستا باید ائتلاف های منطقه‌ای و جهانی خود و پل ارتباطات از هم گسسته اش با اروپا را بازسازی کند.
به همین علت است که وی حتی سمت‌هایی نظیر سرپرست کارمندان کاخ سفید نیز که پیشتر از نخبگان سیاست داخلی آمریکا استفاده می‌شد را به کارشناسان و سیاستمداران مسایل بین‌المللی سپرده و در همین راستا معاون مشاور امنیت ملی آمریکا را به این سمت انتخاب کرده است.
سیاست‌های جان کری، از حرف تا واقعیت
با این وجود کری هر اندازه که ادعای فعالیت‌های مسالمت آمیز را دارد، به همان نسبت وابستگی خود به اسرائیل را به اثبات رسانده است، این موضوع را می‌توان در سخنرانی‌ها و موضع گیری هایش در مجلس سنای آمریکا مشاهده کرد که از هیچ کمک و حمایتی از این رژیم دریغ نمی‌کرد. ایتان بن الیاهو در مقاله‌ای در روزنامه صهیونیستی یدیعوت آحارونوت کری را فردی با ریشه یهودی می‌داند که تایید کننده دائمی اسرائیل است، وی کسی است که به نقش راه اسرائیل در منطقه اعتقاد کامل دارد.
به این ترتیب شکافی در میان رفتار و گفتار رئیس جدید دستگاه دیپلماتیک آمریکا بروز می‌کند که وی سعی کرده با مخالفت‌های ظاهری با شهرک سازی صهیونیستی و اظهاراتی در رد محاصره غزه آن را برطرف کند، اما دوره کاری وی در مسئولیت جدید و بویژه عملکرد و اولویت بندی صد روز اول وزارتش نشان خواهد داد که تا چه اندازه بین گفتار و رفتار این دیپلمات پیر تفاوت وجود دارد.