ایسنا، آمار گرد‌آوری شده از سوی “شبکه ایمنی هواپیمایی” که اطلاعات مربوط به سوانح و حوادث هوایی را جمع‌آوری می‌کند، نشان‌گر این است که امسال 22 سانحه هوایی مرگبار در سراسر جهان روی داده است.
این رقم شامل همه پرواز‌های مسافری و باری می‌شود و کمتر از 28 سانحه ثبت شده برای سال 2011 است. همچنین کمتر از متوسط 34 سانحه مرگبار در سال طی یک دهه گذشته است. البته این آمار پیش از سانحه روز شنبه یک فروند هواپیمای جت ساخت روسیه در نزدیک مسکو تهیه شده است. در این سانحه که هواپیما از باند منحرف شد و آتش گرفت، چهار نفر کشته شدند.
آمریکا از زمان سقوط یک هواپیمای مسافری در نزدیکی شهر بوفالوی نیویورک در سال 2009 سانحه مرگباری نداشته است.
ایمنی ایرلاین طی سال‌های گذشته به‌طور مستمر بهبود یافته است و نرخ سوانح در آمریکا و کشورهای دیگر با شکل‌گیری برنامه‌های گزارش حوادث که خلبانان و مکانیک‌ها را تشویق می‌کنند، بدون نگرانی از مجازات، اطلاعات مربوط به اشتباهات را داوطلبانه گزارش کنند، رو به کاهش بوده است.
دلایل دیگر بهبود ایمنی شامل تجهیزات بهتر و مطمئن‌تر، بهبود آموزش خلبانان، پیشرفت‌های صورت گرفته در روند کنترل ترافیک هوایی و نظارت سخت گیرانه‌تر نهادهای مسوول در برخی از کشورهای در حال توسعه است.
از 22 سانحه مرگبار امسال تنها 10 مورد مربوط به هواپیماهای مسافری بود و سه سانحه مربوط به هواپیماهای مسافری بزرگتر ساخت غرب بوده است.
بر اساس گزارش شرکت مشاوره بین‌المللی “آسند” هفت سانحه دیگر هواپیمای مسافری مربوط به هواپیماهای توربوپراپ ساخت شرکت‌های غربی یا روسی بود.
هواپیماهای ساخت روسیه معمولا با مسافران نسبتا کمتری پرواز می‌کنند اما به‌طور تاریخی نرخ سانحه بالاتری نسبت به هواپیماهای ساخت شرکت‌های آمریکایی یا اروپایی داشته‌اند.
پل هایس – مدیر ایمنی شرکت آسند – با بیان اینکه امسال یک سانحه مرگبار در هر 2.5 میلیون پرواز جهانی روی داده، ایمنی 2012 را تقریبا دو برابر سال 2011 عنوان کرده است. البته سال2011 هم پیش از این به این عنوان دست یافته بود.
از سوی دیگر چنین بهبود‌هایی مشکلات ایمنی پابرجایی را بارز می‌کند که به معنی نرخ سانحه بالاتر در آفریقا، آمریکای لاتین و مناطق در حال توسعه دیگر است.
حتی در آمریکا کارشناسان ایمنی نسبت به خطرات احتمالی ناشی از به اشتباه افتادن خلبانان به وسیله اتوماسیون کابین خلبان و افزایش خطرات تصادف زمینی در فرودگاه‌های پرازدحام هشدار داده‌اند.
تلفات انسانی حاصل از سوانح هوایی در سال 2012 به 470 نفر در مقایسه با متوسط سالانه بیش از 770 نفر طی یک دهه گذشته رسید.
هایس و همکارانش در گزارش پایان سال خود تاکید کرده‌اند که ایرلاین‌های جهان به یکباره ایمن‌تر نشده‌اند بلکه کاهش چشم‌گیر و غیرمنتظره نرخ سوانح هوایی شاید باید به جای معیار جدید، بیشتر یک اتفاق در نظر گرفته شود.
کارشناسان بر این باورند که بالاتر بردن ایمنی در مناطقی که در حال حاضر نیز نرخ سانحه پایین‌تری دارند، در درجه اول مستلزم تحلیل حجم بزرگی از سوانح و اطلاعات دیگر پرواز است که از سوی شرکت‌های هواپیمایی متعدد در سراسر جهان گرد‌آوری شده‌اند تا تهدید‌های ایمنی شناسایی شده و از میان برداشته شوند.
این نتایج با توجه به رشد شمار مسافران هوایی جهانی قابل توجه بوده‌اند.
بر اساس آخرین آمار منتشر شده از سوی سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری (ICAO) در حدود 2.9 میلیارد مسافر در سال 2012 پرواز کردند که شمار آنها 5.5 درصد نسبت به سال پیش افزایش داشت.
این سازمان با در نظر گرفتن رشد دو رقمی سفرهای هوایی در برخی از مناطق پیش‌بینی می‌کند که شمار کلی مسافران تا سال 2013 دو برابر خواهد شد.
براساس گزارش آسند، نرخ سانحه مرگبار هواپیماهای جت ساخت غرب یک در 10 میلیون پرواز در سال 2012 بوده است.
آمار‌ها بار دیگر نشان می‌دهد هواپیماهای توربوپراپ که نسبت به هواپیماهای جت بزرگتر معمولا مسافران کمتری حمل می‌کنند و اغلب در فرودگاه‌های کوچک‌تر مورد استفاده قرار می‌گیرند، نرخ سوانح بالاتری دارد.
توربوپراپها معمولا در مناطقی پرواز می‌کنند که کمتر توسعه یافته‌اند و تجهیزات کنترل ترافیک هوایی با قابلیت اطمینان کمتری دارند.
گروه‌های بین‌المللی و سازمان‌های ایمنی مستقل تلاش‌هایشان را برای کمک به بهبود تعلیم خلبانان، ارتقای تعمیر و نگهداری و دقیق‌تر کردن نظارت دولتی بر اداره‌کنندگان هواپیماهای توربوپراپ افزایش داده‌اند.
آخرین سانحه هوایی مرگبار در آمریکا، سانحه توربوپراپ کولگان‌ایر در اوایل سال 2009 نزدیک فرودگاهی در بوفالوی نیویورک بود که طی آن 50 نفر کشته شدند.
آفریقا، آمریکای لاتین و کارائیب به‌طور نامتناسب سهم زیادی در مجموع سوانح و تلفات هوایی دارند. این مناطق به اتفاق یکدیگر حدود هفت درصد از کل ترافیک سفرهای هوایی جهانی را تشکیل می‌دهند اما حدود نیمی از سوانح هوایی ثبت شده در سال 2012 به آنها تعلق داشته است.
کوین هیات – مدیر عملیاتی بنیاد ایمنی پرواز – بالا بردن ایمنی هوایی در مناطقی که از این نظر چندان پیشرفت نکرده‌اند را مستلزم همکاری فنی ارتقاء یافته و اشتراک اطلاعات با سایر مناطق جهان می‌داند.
برخی از مناطق در حال پیشرفت برای دستیابی به ایمنی بیشتری هستند. ایرلاین‌ها، رگولاتور‌های آمریکایی و انجمن‌های تجاری به‌طور موفقیت‌آمیزی در آمریکای لاتین و مناطق دیگر برای کاهش سوانح متحد شده‌اند اما علاوه بر توربوپراپها، بخش‌های دیگر هواپیمایی تجاری نیز عملکرد خوبی ندارند.
آمارهای “بنیاد ایمنی پرواز” نشان می‌دهد که امسال برای نخستین بار از اواخر دهه 1990، سوانح هواپیماهای جت تجاری در سطح جهانی بیشتر از هواپیماهای مسافری بوده است.
به گزارش وال استریت ژورنال، این نتایج موجب شده برخی از کارشناسان ایمنی تاکید بیشتری بر ارزیابی بخش هواپیمای تجاری داشته باشند.