تهران دهه اول شهریور ماه میزبان شانزدهمین نشست سران جنبش عدم تعهد است و به مدت سه سال عهدهدار ریاست این جنبش خواهد بود.
فارس، جنبش عدم تعهد در سال 1340 شمسی( 1961 میلادی) در گرماگرم جنگ سرد با تلاش رهبرانی همچون نهرو، سوکارنو، جمال عبدالناصر و تیتو با هدف وحدت بین کشورهایی که نه در اردوگاه کمونیسم و نه در اردوگاه کاپیتالیسم قرار داشتند، بنیان گذاشته شد، اما با خاتمه جنگ سرد، هنوز به فعالیت خود ادامه میدهد و اکثر کشورهای در حال توسعه اعضای آن را تشکیل میدهند.
در حال حاضر کوبا، مصر و ایران (روسای سابق، کنونی و آینده) اعضای تروئیکای نم را تشکیل میدهند و در شانزدهمین نشست سران جنبش عدم تعهد که از پنجم تا دهم شهریور ماه در تهران برگزار میشود، ریاست این جنبش به مدت سه سال به ایران واگذار خواهد شد.
در تیرماه 1388 و در جریان اجلاس پانزدهم سران در شرم الشیخ مصر، ریاست جمهوری اسلامی ایران بر جنبش و نشست سران عدم تعهد با اجماع به تصویب رسید.
اجلاسهای سران عدم تعهد به ترتیب در بلگراد در سال 1961، قاهره 1964، لوزاکا 1970، الجزیره 1973، کلمبو 1976، هاوانا 1979، دهلی نو 1983، حراره 1986، بلگراد 1989، جاکارتا 1992، کارتاگینا 1995، دوربان 1998، کوالالامپور 2003، هاوانا 2006، شرم الشیخ 2009 برگزار و قرار است تهران شهریور ماه میزبان شانزدهمین نشست سران جنبش عدم تعهد به عنوان دومین سازمان بین الدولی بزرگ جهان پس از سازمان ملل متحد با 120 عضو اصلی باشد.
53 کشور آفریقایی، 40 کشور آسیایی، 26 کشور آمریکای لاتین و کارائیب و یک کشور اروپایی (بلاروس) 120 عضو جنبش عدم تعهد را تشکیل میدهند.
21 کشور و 10 سازمان از جمله سازمان ملل، سازمان همکاری اسلامی، اتحادیه آفریقا و اتحادیه عرب نیز اعضای ناظر این جنبش را تشکیل میدهند.
در این ارتباط علیاکبر صالحی وزیر امور خارجه کشورمان اعلام کرد که جمهوری اسلامی ایران در دوران ریاست سه ساله خود بر جنبش عدم تعهد نقش مؤثری در هدایت فعالیتهای این سازمان ایفا خواهد کرد و افزود: جمهوری اسلامی ایران به فضل الهی بیشترین تلاش خود را برای عملی ساختن منویات بنیانگذاران و اعضای جنبش از جمله از طریق حفظ وحدت و همدلی اعضا و مشارکت فعال جنبش در مناسبات بینالمللی در جهت منافع اعضا به کار خواهد بست.
نظام جمهوری اسلامی ایران از بدو تأسیس جنبش عدم تعهد با توجه به اصول انقلاب اسلامی از جمله اصل “نه شرقی، نه غربی، جمهوری اسلامی”، سیاست خارجی خود را همسو با اهداف جنبش عدم تعهد یافت و در نخستین فرصت یعنی سال 1358 (اکتبر 1979) در نشست ششم سران در هاوانا به عنوان هشتاد و هشتمین کشور عضو پذیرفته شد و از آن زمان تاکنون همواره در همکاری و هماهنگی با اعضا در تدوین مواضع و تصمیمات جنبش در مسائل و تحولات بینالمللی نقش فعالی ایفا کرده است.
قریب یک ماه دیگر به برگزاری شانزدهمین نشست سران باقی مانده و اقدامات اجرایی در راستای برگزاری هر چه بهتر این نشست در حال انجام است. در این زمینه محمدرضا فرقانی مدیرکل امور بینالملل دفتر رئیس جمهور به فارس گفت که تمام دعوتنامهها برای حضور سران کشورها در این اجلاس به جز دو کشور عراق و مصر ارسال شده است.
با توجه به نقش تأثیرگذار جمهوری اسلامی ایران در تحولات منطقهای و بینالمللی و شعار این نشست تحت عنوان “مدیریت مشترک جهانی” امید است در دوران ریاست ایران بر این جنبش شاهد تحولات جدی در این سازمان و اثرگذاری آن بر تحولات بینالمللی باشیم.