زمین خواری و چرای دام در کمین پارک ملی لار

سالهاست طبیعت بخشنده دریاچه بر سر سفره میهماننش بهترین گونه ماهی قزل آلا را که گونه خال قرمز است ارزانی می کند در اینجا همه مهمانند و سهمی دارند اما برخی افراد این همه سخاوت را نادیده گرفته و با صید بیش از اندازه این گونه زیبا جمعیت آن را به اندازه ای رسانده اند که مسئولان را برآن داشته تا با دادن برگه های مجوز، صید این ماهی را کنترل و با راه اندازی جشنواره ای در سال های اخیر حضور گردشگران با ملاحظه و بخشندگی دریاچه را ارج نهند.

به محدوده پارک ملی لار که رسیدیم یکی از محیط بانان منطقه برای راهنمایی مسیر به سمت محل برگزاری جشنواره با خبرنگاران و مسئولان محیط زیست همراه می شود.

نسیم دریاچه که سالها خرمن گیسوی سبزینه های دماوند را بر دامانش شانه می کرد، در میان پهنه دشت خراشیده از جفای چراهای غیر مجاز به جستجوی خاطرات گذشته با مهربانی به حاضران نشاط و خنکا می بخشد.

در طول مسیر محیط بان همراهمان طبیعت منحصر به فرد و گونه های بی نظیر پارک ملی لار از انواع پرندگان شکاری مانند دال ، عقاب، دلیجه سهره و شاهین تا جانوران بزرگ جثه ای مانند پلنگ،خرس قهوه ای، کل وبز، قوچ و میش، انواع خزندگان و گونه کوچک و خاص این پارک یعنی دو پا که جونده کوچکی است را با شور و اشتیاق وصف نا پذیری شرح می دهد.

او ضمن اینکه از تلاش شبانه روزی و زحمات بی دریغ محیط بانان منطقه برای نگهبانی و حراست از این طبیعت و گونه های بی نظیر می گوید، از بی مسئولیت بودن برخی از مدیران محیط زیست و بی توجهی آنها به نظرات و توصیه های کارشناسان در دادن مجوز های بی رویه شکار و صید برای ماهیان و پرندگان این منطقه گلایه می کند که البته حضور مسئولان محیط زیست در جمع ما لکنتی در گلایه های او ایجاد نمی کند.

به اعتقاد این محیطبان، در حال حاضر مهمترین معضل پارک ملی لار حضور بیش از 150 هزار دام غیر مجاز در این عرصه است که البته به دلیل اینکه عشایر این منطقه خود را مالک این اراضی می دانند و با تمام مسیر ها ی پیدا و پنهان ورود به پارک آشنا هستند جلوگیری از ورود و مقابله با انها بسیار دشوار است.

او کنترل حضور گردشگران اگرچه اغلب افراد علاقمند به طبیعت هستند و رفتار های زیست محیطی دارند راضروری می داند: زیرا کوچکترین بی مبالاتی آنها مثلاً در ریختن زباله ویا شکار وصید غیر مجاز جانوران لطمات جبران ناپذیری به این منطقه خفاظت شده می زند و البته زحمت 20 محیط بانی که باید این عرصه 28 هزار هکتاری را حفاظت کنند دو چندان می کند.

این محیط بان معتقد است: در حال حاضر میزان ماهی قزل آلای خال قرمز دریاچه سد لار در حدی نیست که برای آن مجوز صید از سوی محیط زیست صادر شود و ما این مسئله را بارها به مسئولان گوشزد کرده ایم اما بدون توجه به نظرات ما و سایر کارشناسان هر ساله شاهد صدور مجوز صید برای این گونه ارزشمند هستیم.

او از 500 هزار تومان حقوقش که البته به دلیل داشتن مدرک کارشناسی ارشد بالاتر از حقوق سایر محیط بانان این منطقه است هم می گوید: اما از فرصتی که در هم صحبتی با مسئولان دارد به جای پرداختن به مشکلات شخصی و مالی اش ترجیح می دهد از مشکلات پارک ملی بگوید، شاید این بی ریایی و طبع بلندش را هم از همین طبیعتی که دغدغه تمام لحظات زندگانی اش شده آموخته است.

صدور مجوز صید برای 3 هزار 500 قطعه ماهی قزل آلای خال قرمز در سال 91

به محل جشنواره می رسیم تعداد زیادی از ماهیگیران که به گفته مدیر کل محیط زیست استان تهران اغلب ماهیگران حرفه ای هستند در آنجا حضور دارند تا اولین روز از جشنواره صید ماهی قزل الا که با هدف بالا بردن آگاهی و معلومات بهره بردان برای سومین سال متوالی برگزار می شود را با برگزاری مسابقه ماهیگیری جشن بگیرند.

تعدادی برگه مجوز روزانه صید ماهی قزل آلا که توسط مدیرکل محیط زیست استان تهران امضا شده در اختیار ماهیگیران قرار می گیرد و به افرادی که بزرگترین ماهی، اولین ماهی در مدت تعیین شده و بیشترین ماهی البته تا سقف 5 عدد را صید کنند جوایزی تعلق می گیرد.

مارال دخترکی 8 ساله کسی بود که توانست اولین ماهی را صید کند او که از خوشحالی موفقیتش سر از پا نمی شناخت اصلاً متوجه حضور پسرک هم سن و سالش نبود .

پسرک که تا پایان مدت زمان مسابقه نتوانست حتی یک ماهی صید کند با حسرت به ماهی های مارال می نگریست و با کنایه می گفت: تو از چند سالگی طبیعت ستیزی را آموختی که حالا که 8 ساله ای صیاد حرفه ای شده ای؟

برگه های مجوز صید ماهی به مدت 2 ماه تا پایان شهریور ماه به صورت روزانه برای روزهای دوشنبه و چهارشنبه از طریق اداره کل محیط زیست استان تهران و اداره محیط زیست شهرستان پلور در اختیار متقاضیان قرار می گیرد.

در این دوماه جشنواره صید ماهی قزل آلا در سال 91 حداکثر برای صید 3 هزار و 500 قطعه ماهی مجوز صادر می شود و با هر برگه مجوز روزانه می توان 5 قطعه ماهی صید کرد.

مدیر کل محیط زیست استان تهران هدف برگزاری این مراسم را ارتباط نزدیک با مخاطبان صید ماهی قزل آلا در ارتباط با حفظ تنوع زیستی منطقه و افزایش کنترل و نظارت بر صید ماهی قزل آلای خال قرمز عنوان می کند.

راه اندازی طرح لاربان با استفاده ازعشایر و دامداران منطقه لار

اشرفی پوربا اشاره به حضور گسترده عشایر و جوامع محلی در منطقه حفاظت شده لار می گوید: برنامه های حفاظتی محیط زیست زمانی اجرایی می شود که بتوانیم از مشارکت عشایر و جوامع محلی به عنوان بخش خصوصی استفاده کنیم که در همین راستا طرحی تحت عنوان لاربان به زودی راه اندازی می شود که در آن از عشایر و دامداران منطقه به عنوان همیار محیط زیست استفاده می کنیم.

به گفته او، در این طرح از پتانسیل بخش خصوصی استفاده می شود اما شرح خدمات و سیاستگذاری آن را محیط زیست تعیین می کند و بر تمام مراحل اجرا نظارت می شود.

مبادله و فروش غیر قانونی پروانه چرای دام در منطقه حفاظت شده لار

اشرفی پور به حضور بیش از 85 هزار واحد دامی در منطقه لار اشاره می کند: در بسیاری مناطق این تعداد دام بیش از ظرفیت مراتع است و باعث شده مراتع خوب این منطقه تنک شوند همچنین به دلیل اینکه حوزه ابخیز لار تأمین کننده بخش اعظمی از آب شرب تهران است اجازه نمی دهیم دام بیش از ظرفیت در منطقه وجود داشته باشد و در این رابطه با وزارت جهاد مکاتباتی شده که متآسفانه تا کنون بی پاسخ بوده اما پیگیری می شود.

به گفته او، در بسیاری موارد پروانه چرا و بهره برداری از مراتع توسط افراد مختلف مبادله و یا فروخته می شود که غیر قانونی است و در کارگروه امور عشایری استان مطرح شده و قرار است کمیته ای متشکل از محیط زیست ، منابع طبیعی و اداره امور اراضی استان زیر نظر استاندار موضوع را بررسی کند.

به اعتقاد اشرفی پور، در حال حاضر گردشگری در منطقه لار نیز به شکل درستی ساماندهی نشده و گردشگران علاوه بر تخریب طبیعت در بسیاری از موارد امنیت و آرامش عشایر منطقه را از بین برده اند که با راه اندازی طرح لاربان با استفاده از بخش خصوصی حاضر در لارکه هم عرصه ها را به خوبی می شناسند و هم منطقه برایشان مهم است این بخش ساماندهی می شود.

تغییر کاربری اراضی ملی شکل جدید و خطرناک تر زمین خواری

مدیر کل محیط زیست استان تهران یکی دیگر از معضلات مهم منطقه حفاظت شده لار را زمین خواری در شکل جدیدش معرفی می کند: نباید اجازه داد شرایط سرخه حصار و خجیر برای لار تکرار شود.

به گفته او، در شیوه های جدید زمین خواری که بسیار خطرناک تر از تصرف زمین است افراد به صورت قانونی اقدام به خریداری زمین می کنند اما بعد از فنس کشی در طی چند سال به تدریج تغییر کاربری انجام داده و شروع به ساخت و ساز در دل مناطق حفاظت شده می کنند.

اشرفی پور با بیان اینکه 28 هزار هکتار از منطقه حفاظت شده لار پارک ملی و 70 هزار هکتار آن منطقه شکار ممنوع است اضافه می کند: تا کنون با یکی دو مورد از این تغییر کاربری ها در داخل پارک ملی برخورد شده و مواردی هم از طریق اداره امور اراضی سازمان جهاد که مسئول جلوگیری از تغییر کاربری اراضی ملی است در حال پیگیری است که متأسفانه در این مورد هم همکاری خوبی از سوی این سازمان انجام نشده است.

محیط زیست در پی تخریب ساخت و ساز های داخل پارک ملی لار در دادگاه محکوم شد

سرپرست پارک ملی لار هم فنس کشی و ساخت و ساز در داخل منطقه حفاظت شده را مهمترین مسئله پارک ملی لار عنوان می کند: چندی پیش تعدادی از ساخت و ساز هایی که در منطقه چشمه دو برار پارک ملی لار انجام شده بود توسط محیط زیست تخریب شد اما از آنجایی که مسئولیت جلوگیری از تغییر کاربری اراضی ملی به عهده وزارت جهاد است در دادگاه، محیط زیست محکوم شد !

به گفته میرزا کریمی در حال حاضر در منطقه گل گچ سفیداب و چشمه دو برار در داخل پارک ملی لار بیش از 30 هکتار فنس کشی و تغییر کاربری انجام شده اما تنها مرجعی که می تواند نسبت به این موضوع طرح شکایت و دعوی کند اداره امور اراضی وزارت جهاد است که این سازمان هم پیگیری نمی کند و اقدامات محیط زیست هم تا کنون راه به جایی نبرده است.

گزارش از: بهار سلاحورزی