بولتن نیوز: عربستان سعودی خط لولۀ نفت قدیم خود را که توسط عراق ساخته شده بود ، برای عبور محموله های نفتی از خلیج  فارس بازسازی می کند، تا در صورتی که  ایران اقدام به بستن تنگه هرمز کند، ریاض از این طریق محدودۀ گسترده تری برای صادرات بخشی از نفت خام خود از پایانه های دریای سرخ در اختیار داشته باشد.

این اقدام ریاض همزمان با افزایش فشار های بین المللی بر ایران به منظور محدود کردن برنامه هسته ای این کشور صورت گرفت. قدرت های غربی می گویند برنامه هسته ای ایران اهداف پنهان نظامی دارد. تحریم های اتحادیه اروپا در مورد خرید نفت ایران نیز از روز یکشنبۀ به طور کامل به اجرا در می آید.

به گزارش رويترز، سعید جلیلی، مذاکره کننده ارشد هسته ای ایران روز پنجشنبه به قدرت های جهانی در بارۀ دست زدن به هر گونه “اقدامات غیرسازنده” ای که به روند مذاکرات لطمه بزند هشدار داد. جلیلی در نامه ای به رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا کاترین اشتون نوشت: ” کسانی که بکارگیری منطق در گفتگو را با ابزار نامشروع جایگزین می کنند، مسئولیت آسیب رساندن به روند سازنده مذاکرات بر عهدۀ آنان است. ”

تصمیم عربستان سعودی برای گسترش مسیر صادرات نفت این کشور،  اثر تنش ها را در منطقه بیشتر و متنوع تر کرده است. این آخرین شواهد ازسوی دولت های منطقه است که نشان می دهد این کشورها برای روزهای سخت در راه، آماده می شوند.

خط لوله عراق در عربستان سعودی (IPSA)، که در سال1980 و پس از آنکه در طول جنگ ایران و عراق نفتکش ها در خلیج فارس مورد حمله قرار می گرفت،  در سرتاسر این پادشاهی کشیده شد؛ اما از زمان حملۀ صدام حسین به کویت در سال 1990 تاکنون نفت خام عراق را منتقل نمی کرد.

عربستان سعودی، این خط لوله را در سال 2001 به عنوان جبران خسارت و در عوض بدهی های بغداد مصادره کرد  و در چند سال گذشته، از آن برای انتقال گاز به نیروگاه های برق خود در غرب این کشور استفاده می کرد.

ایران در ماه ژانویه تهدید کرده بود که برای مقابله با تحریم های ایالات متحده و اروپا علیه این کشور تنگه هرمز را مسدود خواهد کرد. هدف تحریم های آمریکا و اروپا، کاهش درآمدهای نفتی ایران در راستای اعمال فشار برای توقف برنامۀ هسته ای این کشوراست.

منابع مختلف با آگاهی از این پروژه می گویند: عربستان سعودی که از شرایط موجود احساس خطر کرده، طی چهار تا پنج ماه گذشته ، بی سر و صدا مشغول تعمیر و بازسازی خط لوله عراق در عربستان سعودی  (IPSA)برای انتقال نفت خام و آزمون پمپاژ در امتداد این خط لوله بوده است.

یک منبع آگاه صنعتی در عربستان سعودی گفته : “این آزمایشات به این دلیل آغاز شده که عربستان سعودی می خواهد امنیت مسیرهای جایگزین برای صادرات نفت را تضمین کند.”

منابع صنعتی غرب  گفته اند : این اقدام آزمایشی،  برای مدت حداقل چهار ماه،  روزانه  1.65 میلیون بشکه نفت خام را از طریق این خط لوله به تجهیزات ذخیره سازی موآجیس در نزدیکی یانبو واقع در دریای سرخ انتقال داده است.

بیش از یک سوم صادرات دریایی نفت خام جهان بوسیله کشتی و از طریق تنگه باریک هرمز از میدان های نفتی عربستان سعودی، ایران، کویت، عراق، امارات متحده عربی و قطر عبور می کند. کل  صادرات گاز طبیعی قطر نیز از طریق تنگه هرمز حمل می شود.

پترولاین عربستان سعودی نگران ازاتکای خود بر حمل و نقل خلیج فارس، در سال 1992 ظرفیت پمپاژ نفت خود را از حوزه های عمدتا تجمع یافته درشرق به سراسر کشور تا دریای سرخ افزایش داد. بدین ترتیب ظرفیت انتقال نفت خام این کشور از طریق دو خط لوله موازی موسوم به پترولاین به حدود 5 میلیون بشکه در روز افزایش یافت.

روند افزایش صادرات نفت خام عربستان تا 8 میلیون بشکه در روز می رسد. اما  با افزایش تقاضای نفت خام این کشور در آسیا ، حمل و نقل نفت خام  بیرون از خلیج فارس و کاهش تقاضای اروپا که معمولا از منابع بنادر دریای سرخ تامین می شود ، به این معناست که ظرفیت پمپاژ پترولاین هرگز به طور کامل مورد استفاده قرار نمی گیرد.

خط لولۀ کوچکتر پترولاین چند سال قبل برای انتقال گاز طبیعی از شرق به مراکز صنعتی در حال رشد واقع در غرب تبدیل شده که همین امر ظرفیت حمل و نقل نفت خام شرق به غرب عربستان را تا بنادر دریای سرخ به شدت کاهش داد.

صنایع دریای سرخ عربستان سعودی در حال حاضر متکی به حوزه های گازی واقع در فاصله ای بیش از 1000 کیلومتر دور تر از این مراکز است. و بی شک چشم انداز قطع آنها برای صادرات نفت خام از طریق پترولاین در طول محاصره حمل و نقل خلیج فارس گزینه ای جذابی نیست.

تا همین اواخر، دولت عربستان سعودی خطر بروز چنین اختلالی را درحمل و نقل خلیج فارس بیش از حد کوچک می پنداشت و  نیاز گاز غرب را آنچنان اساسی می دید که به هیچ وجه مایل نبود پترولاین را به طور کامل به انتقال نفت اختصاص دهد. اما با بالا گرفتن تنش ها بر سر برنامه هسته ای ایران ، تصمیم گرفت خط لول انتقال نفت عراق در عربستان سعودی را به حالت آماده باش نگاه دارد.تا درشرایط اضطراری بتواند نفت خام غرب را از این طریق منتقل کند.

امارات متحده عربی نیز خط لولۀ جانبی خود را در تنگۀ هرمز ساخته است  که عملیات صادرات نفت خام این کشور را از خلیج فارس و دریای عمان از ماه آینده آغاز می کند.

یکی ازاین منابع آگاه که در دولت ایالات متحده کار می کندگفته:” امروز باید خبر این موضوع در چین – خریدار نفت خام ایران – و در سنگاپور که خرید نفت کوره از این عضو اوپک است منتشر شود “. اوایل ماه جاری دولت امریکا معافیت هائی را به هند و شش اقتصاد دیگر اعطا کرد.  ژاپن و 10 کشور عضو اتحادیه اروپا نیز از ماه مارس گذشته این معافیت را دریافت کرده بودند.

خبرگزاری رسمی ایرنا گزارش داد: “رستم قاسمی، وزیر نفت ایران، روز پنج شنبه به کره جنوبی هشدار داده که اگر این کشور واردات نفت از ایران را متوقف کند ، تهران در روابط خود با سئول تحدید نظر خواهد کرد.

کره جنوبی روز دوشنبه اعلام کرد که این کشور با توجه به ممنوعیت اتحادیه اروپا در ارائه پوشش بیمۀ کشتی های نفتکش حامل نفت ایران،  از تاریخ اول ژوئیه ، واردات نفت خام ایران ر ا متوقف می کند، بدین ترتیب کره جنوبی  اولین مصرف کننده عمده آسیایی نفت خام ایران است که تعلیق واردات نفت ایران را رسما اعلام کرده است