جنگنده چنگدو J-10C ؛ اژدهای چینی در راه ایران؟
هراز نیوز ؛ جنگنده J-10C نسخه اصلاح شده و به روز از سری جنگنده‌های J-10 است که از اوایل دهه 2000 میلادی به خدمت ارتش آزادی بخش چین درآمد. این هواپیمای پیشرفته به مرور زمان تبدیل به یکی از مهره‌های کلیدی نیروی هوایی ارتش چین شد و در نهایت موفق شد جایگاه خود را در میان جنگنده‌های مطرح تثبیت کند. این پرنده که رقیب مستقیمی برای اف 16 به حساب می‌آید، برای عملیات هوا به هوا و هوا به سطح طراحی شده و مدل C آن اصلاحات متعددی در قسمت رادارها، ساختار تسلیحاتی و قوای محرکه پذیرفته است.
جنگنده J-10C با طول بدنه 16.9 متر و عرض بال 9.8 متر، دارای وزنی در حدود 9750 کیلوگرم در حالت بدون حمل بار است. این ابعاد و وزن باعث شده تا در دسته جنگنده‌های سبک اما پرقدرتی قرار بگیرد که می‌تواند با نمونه‌های پیشرفته غربی همچون رافال ساخت فرانسه و F-16 آمریکایی رقابت داشته باشد. ترکیب قدرت، چالاکی و تجهیزات مدرن، جایگاه این جنگنده را در میان رقبای نسل ۴.۵ تثبیت کرده است.
از مهم‌ترین تغییرات مدل C، استفاده از موتور بومی Shenyang WS-10 است که جایگزین موتور روسی AL-31 در مدل‌های قبلی شده است. این تغییر بزرگ، گامی اساسی در مسیر خودکفایی چین در زمینه تولید موتورهای پیشرفته جنگی به‌شمار می‌رود. این موتور قدرتمند به جنگنده J-10C امکان می‌دهد تا با سرعت 2222 کیلومتر در ساعت معادل 1.8 ماخ پرواز کند و در ارتفاع 18 هزار متری عملکرد مناسب و درخشانی از خود نشان دهد.
از دیگر قابلیت‌های چنگدو جی 10 سی می‌توان به برد رزمی 550 کیلومتری اشاره کرد که در صورت استفاده از مخازن سوخت خارجی، برد پروازی آن به 4600 کیلومتر می‌رسد. مجموع این ویژگی‌ها باعث شده تا جنگنده J-10C قابلیت انجام مأموریت‌های متنوع در فواصل دور و شرایط سخت را داشته باشد. ترکیب این توانمندی‌ها، اژدهای چینی‌ها را به گزینه‌ای مؤثر برای استفاده در سناریوهای عملیاتی پیچیده تبدیل کرده است.
ساختار تسلیحاتی
تعداد آویزگاه‌های (محل نصب تسلیحات) این هواپیمای جنگی، ۱۱ عدد است که در مجموع می‌توانند تا ۵.۶ تن سلاح و جنگ افزار حمل کنند. این تعداد آویزگاه به هواپیما اجازه می‌دهد تا در مأموریت‌های گوناگون، با ترکیبی از سلاح‌های متنوع، وارد میدان شود.
از جمله مهم‌ترین تسلیحات قابل استفاده توسط جنگنده J-10C می‌توان به موشک‌های هوا به هوای پیشرفته PL-15 اشاره کرد. این موشک‌ها دارای برد تخمینی بین 200 تا 300 کیلومتر هستند و نسخه صادراتی آن (PL-15E) نیز بردی حدود ۱۴۵ کیلومتر دارد. PL-15 در درگیری‌های اخیر عملکرد بسیار موفقی داشته و نقش مهمی در برتری هوایی پاکستان ایفا کرده است.
در کنار موشک‌های هوا به هوا، این جنگنده توانایی حمل سلاح‌های هوا به سطح از جمله موشک‌های KD-88 و YJ-91 را نیز دارد. همچنین، بمب‌های هدایت شونده با لیزر یا ماهواره و غلاف‌های جنگ الکترونیکی مانند KG600 نیز از جمله تجهیزاتی هستند که قدرت عملیاتی جنگنده J-10C را در انواع مأموریت‌ها افزایش داده‌اند.
احتمال خرید از سوی ایران
همان‌طور که بالاتر اشاره شد، همزمان با سفر وزیر دفاع به چین و شرکت در نشست شانگهای، عده‌ای گمانه‌زنی‌هایی راجع به خرید این جنگنده مطرح کرده‌اند که باید تأکید کنیم تا این لحظه، هیچ منبع رسمی داخلی یا خارجی خرید جنگنده J-10C توسط ایران را تأیید نکرده است. تمام اخباری که پیرامون این موضوع منتشر شده، صرفا در حد حدس و گمان بوده است. در یکی از بازدیدهای سال گذشته مقامات نیروی هوایی ارتش از یک نمایشگاه نظامی در چین، این جنگنده برای چند دقیقه به‌صورت بصری توسط فرمانده نیروی هوایی ایران بررسی شد.
باید توجه داشت که حضور فرماندهان نظامی در نمایشگاه‌ها و نشست‌های مختلف به معنای خرید یا توافق نظامی نیست، بلکه بخشی از روال عادی بازدیدهای رسمی از نمایشگاه‌های دفاعی خواهد بود. با این حال، بازار شایعات در هر دو کشور ایران و چین بسیار داغ است و برخی رسانه‌های چینی نیز مطالبی در مورد مذاکره احتمالی دو کشور بر سر جنگنده J-10C منتشر کرده‌اند. البته هیچ‌یک از این ادعاها تاکنون از سوی مقامات رسمی ایران یا چین تأیید نشده‌اند.
همچنین باید در نظر داشت که حتی در صورت خرید جنگنده از چین، فرآیند آماده سازی و عملیاتی شدن آن‌ها بسیار زمان بر است و کار یکی دو ماه نیست. اینکه جنگنده J-10C در نیروی هوایی پاکستان عملکرد موفقی داشته به معنای موفقیت آن در ساختار عملیاتی ایران نیست. شرایط جغرافیایی، زیرساخت‌ها، مأموریت‌ها و نیازهای دفاعی هر کشور متفاوت است و باید به دقت ارزیابی شوند.
یکی از ایرادات این جنگنده که کمتر به آن پرداخته شده، برد عملیاتی محدود در حالت بدون مخزن سوخت اضافی است. این نقطه ضعفی آشکار در برابر رقبای روسی از جمله خانواده جنگنده‌های فلنکر مثل سوخو 27 و سوخو 35 خواهد بود. این جنگنده‌های روسی از لحاظ توان حمل سوخت و برد پروازی، برتری محسوسی دارند. همین مسئله باعث شده که بازاریابی J-10 در کشورهای شرق آسیا و خاورمیانه با چالش‌هایی جدی مواجه باشد.