گذر تاريخي سياره زهره از مقابل خورشيد در بامداد امروز بهانه اي بود تاصدها ميليون نفر در سراسر جهان بار ديگر نيم نگاهي به آبي آسمان و عظمت و زيبايي خيره كننده آن داشته باشند.
به گزارش ايسنا، رخداد اين پديده نادر نجومي كه تا 105 سال ديگر تكرار نمي شود، ميليون ها ايراني مشتاق را نيز به تماشاي زيبايي هاي آسمان برد. اتفاق مباركي كه نشان از توجه عمومي به پديده هاي علمي دارد.
در كنار انبوه مردماني كه امروز با شوق ديدن يك پديده ديدني نجومي نظر به آسمان دوختند، جماعتي هم بودند كه شامگاه ديشب چند ساعتي زودتر از طلوع خورشيد به پشت بام ها رفتند تا نه عبور پرجلال ناهيد از مقابل خورشيد كه بازتاب تصوير لوگوي يك شركت نوشابه سازي در كره ماه را تماشا كنند!
سوداي خامي كه از يك شايعه شبه علمي در فضاي مجازي و چند وب سايت اينترنتي نشات گرفته بود و در شبكه هاي اجتماعي و اس ام اس ها دست به دست چرخيده بود تا با كشاندن جماعتي به پشت بام ها بار ديگر نشان دهد جامعه در حال گذار ما هنوز در برابر شايعه و شبه علم آسيب پذير است.
مقبوليت بيشتر رسانه هاي غيررسمي نسبت به رسانه هاي رسمي در بخشي از جامعه از عوامل پذيرش شايعات شبه علمي است
شهرام يزدان پناه، پژوهشگر دانش و فناوري فضايي در گفت و گو با ايسنا با ابراز تاسف از توجه بخش هايي از جامعه به اين قبيل شايعات غيرعلمي اظهار داشت: متاسفانه برخي از مردم هنوز عادت نكرده اند كه صحت اين قبيل مطالب را كه از مراجع غيررسمي مي شنوند از مراجع رسمي جويا شوند و اغلب به آن چه در اس ام اس ها و ايميل ها مي بينند بيش از رسانه هاي رسمي اعتماد دارند كه آسيب پذيري آنها را در برابر شايعات و مطالب بي اساس شبه علمي بالا مي برد.
وي با اشاره به اين كه قشر تحصيلكرده هم از اين آسيب در امان نيست گفت: باور كردن شايعات و مطالب شبه علمي بيش از آن كه به ميزان سواد افراد بستگي داشته باشد ابعاد فرهنگي دارد و براي مقابله با آن بايد سطح فرهنگ عمومي را ارتقا داد.
اين كارشناس هوافضا در ادامه خاطرنشان كرد: در مورد شايعه اخير هم اگر افراد كمي در مباني علمي تامل مي كردند متوجه مي شدند كه روشن كردن محيط عظيمي به گستردگي سطح كره ماه از اين فاصله بسيار دور با پرتوهاي ليزر نيازمند صرف حجم فوق العاده عظيمي الكتريسيته بوده و به دلايل مختلف فني از لحاظ علم روز تقريبا غيرممكن است.
اين روزنامه نگار علمي در ادامه درباره مسووليت رسانه ها در قبال انتشار گسترده اين قبيل شايعات شبه علمي گفت: در مورد اخير تقريبا يكي دو روز قبل متوجه شايعه شدم و فرصت پرداختن به آن در روزنامه نبود ولي فكر مي كنم در اين قبيل موارد رسانه ها مي توانند در قالب مطالب جديد يا حتي شوخي به مساله بپردازند و اذهان مخاطبان را روشن كنند.
پايين بودن سواد علمي زمينه ساز گسترش شايعات شبه علمي است
دكتر مهدي زارع، معاون پژوهشگاه بين المللي زلزله شناسي و مهندسي زلزله و از صاحبنظران حوزه ترويج علم هم در گفت‌و‌گو با ايسنا با اشاره به همزماني شايعه مربوط به مشاهده لوگوي يك كارخانه نوشابه سازي در ماه با پديده گذر زهره گفت: جاي تاسف است در حالي كه 999 سال قبل ابن سينا به عنوان نخستين دانشمند جهان موفق به رصد و ثبت اين پديده نجومي شده، امروز در همين كشور، افرادي هستند كه چنين شايعات شبه علمي را باور مي كنند.
وي درباره علت توجه بخش هايي از جامعه به اين شايعات غيرعلمي گفت: پايين بودن سواد علمي زمينه باور چنين شايعاتي را تقويت مي كند. متاسفانه بسياري از مردم هر چه در اينترنت و رسانه ها مي بينند را بدون هيچ گونه تامل و تحقيقي باور مي كنند در حالي كه چه بسا افرادي با اغراض تجاري يا براساس توهم و اختلالات رواني مطالبي را در اينترنت مطرح مي كنند و افرادي ديگر بدون اين كه توجهي به صحت اين مطالب بكنند آنها را در فضاي مجازي گسترش مي دهند.
زارع در پايان با بيان اين كه هر كس با اصول اوليه علمي آشنا باشد بي اساس بودن شايعه مربوط به نمايش لوگوي شركت نوشابه سازي بر سطح كره ماه را متوجه مي شود گفت: شوخي و به بازي گرفتن مفاهيم علمي با هر انگيزه اي كه صورت گيرد زمينه گسترش باورهاي غلط و شبه علمي را در جامعه تقويت مي كند و بايد به شدت از آن پرهيز كرد.