در مباني علم سياست پس از تعريف واژه و مفهوم اليته و يا نخبه‌گرايي، موضوعي كه از سوي دانشمندان علم سياست بر آن تاكيد شده و در تعريف آن مباحث مختلفي ارائه شده، گردش نخبگان است. گردش نخبگان از ديدگاه اهالي سياست ضرورت اجتماعي است كه اگر از آن غفلت شود، باعث تمركز قدرت و زمينه‌سازي براي استفاده نادرست از آن مي‌شود و در واقع مانع افزايش توانايي سياسي شهروندان و تمايل به مشاركت در عرصه سياسي و تصميم‌گيري مي‌شود.
از ديدگاه ويلفردو پارتو، نخبگان به دو دسته نخبگان حاكم و نخبگان غيرحاكم تقسيم مي‌شوند كه از ديدگاه اين انديشمند غير از اينكه نخبگان غيرحاكم تلاش مي‌كنند در عرصه سياست و تصميم‌گيري حضور پيدا كنند، نخبگان حاكم يا حكومتي نيز بر حسب مراتب شجاعت به طبقات نمادين دوگانه تقسيم مي‌شوند و رقابتي نيز بين اين دو گروه وجود دارد.
نظريه گردش نخبگان امروزه در نظام‌هاي دموكراتيك به تدريج شكل و محتواي تازه‌اي يافته و در كشورمان نيز بارها از سوي مسئولان بر اهميت گردش نخبگان و زمينه‌سازي براي حضور نخبگان جوان در اين عرصه تاكيد شده است؛ گرچه نمي‌توان در مورد تحقق عيني اين شعار و موضوع به صورت دقيق سخن و ارزيابي داشت، ولي اكنون در آستانه تشكيل مجلس نهم بحث و گفت‌وگوها در مورد رياست اين قوه مهم و تاثيرگذار هستيم و اگر نگاهي گذرا به اخبار و اظهارنظرهاي فعالان سياست در مورد رياست كرسي‌هاي سبزرنگ مجلس داشته باشيم بيشتر با دو نام علي لاريجاني و غلامعلي حدادعادل مواجه مي‌شويم، دو فردي كه در كارنامه كاري خود تجربه رياست مجلس هشتم و هفتم را بر عهده داشتند و اكنون رقابت اصلي براي نشستن بر كرسي رياست بين اين دو فرد است.
گرچه تصدي رياست قوه‌اي به اهميت قوه مقننه نيازمند افرادي است كه در عرصه مديريت اجرايي و سياسي كشور، داراي تجربه باشند و موي خود را در اين عرصه سفيد كرده باشند، ولي با توجه به اصل گردش نخبگان، آيا در مجلس نهم با توجه به ظرفيت‌هايي كه وجود دارد، افراد ديگري نيستند كه داراي صلاحيت و توانايي براي نشستن بر اين كرسي باشند؟ در جواب اين پرسش برخي از تحليلگران معتقدند كه چنين ظرفيت‌هايي در مجلس نهم وجود دارد، ولي خود اين افراد تمايلي براي حضور در اين عرصه را ندارند و يا اينكه در كنار صلاحيت‌هايي كه آنها دارا مي‌باشند، مقبوليت عمومي در مورد رياست آنها وجود ندارد. در اين ارتباط چند تن از منتخبين مجلس نهم در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزار ي دانشجويان ايران (ايسنا)، تاكيد كردند كه افراد ديگري نيز در مجلس نهم حضور دارند كه صلاحيت نشستن بر كرسي رياست اين مجلس را دارا مي‌باشند، ولي شانس اين دو گزينه از ديگر رقبا بيشتر است.
زهره طبيب‌زاده منتخب مردم تهران در مجلس نهم معتقد است كه بزرگان مختلفي در مجلس نهم وجود دارند كه ممكن است توانايي براي تصدي اين مسئوليت مهم را داشته باشند و خود اين بزرگواران در اين ارتباط اظهار تمايل نكردند و تا آنجا كه من مي‌‌دانم فقط آقايان حدادعال و لاريجاني در اين زمينه اظهار تمايل كردند و شايد ديگر بزرگان كه صلاحيت اين موضوع را نيز دارا مي‌باشند، در اين زمينه احساس ضرورت نكردند كه در عرصه حضور پيدا كنند.
حسين طلا ديگر منتخب مجلس نهم نيز معتقد است كه ممكن است افراد ديگري نيز در مجلس نهم غير از آقايان حدادعادل و لاريجاني توانايي اين را داشته باشند كه رياست اين قوه را بر عهده بگيرند و نمي‌توان چشم را بست و گفت از بين 288 نماينده غير از اين دو بزرگوار، ظرفيت ديگري وجود ندارد، ولي بايد دو نكته را در اين ارتباط در نظر گرفت؛ اول اينكه بايد در مورد افرادي كه در اين عرصه كانديدا مي‌شوند تجميع نظرات و مقبوليت و شناخت وجود داشته باشد كه به نظر مي‌رسد تجميع نظرات در مورد آقايان حدادعادل و لاريجاني وجود دارد و از طرف ديگر اين دو بزرگوار امتحان پس داده هستند و زمينه فراهم بوده كه در بوته آزمايش قابليت‌‌هايشان مشخص شود.
طلا ادامه داد: مديريت مجلس كار سختي است و نمي‌توان به راحتي آن را به كسي واگذار كرد كه فقط در اين زمينه ادعا دارد. بايد به كسي داده شود كه آزمايش خود را پس داده باشد و از پس اداره آن برآيد.
همچنين حجت الاسلام نبويان ديگر منتخب مجلس نهم در اين زمينه با تاكيد بر اينكه افراد شايسته‌اي در مجلس نهم وجود دارند، ادامه داد: ولي بايد به اين نكته توجه داشت كه در مقام اثبات آنچه كه مشخص است، اين است كه آقايان لاريجاني و حدادعادل از شانس و پتانسيل بيشتري براي رياست مجلس برخوردارند.
وي همچنين به حمايت جبهه پايداري از رياست حدادعادل بر مجلس نهم اشاره كرد.
حجت‌الاسلام و المسلمين سالك منتخب مردم اصفهان در مجلس نهم كه شواهد گوياي اين است كه در مجلس نهم از روحانيون موثر و تاثيرگذار خواهد بود و يكي از امضاكنندگان دعوتنامه جلسه عصر امروز فراكسيون اصولگرايان در ساختمان مشروطه او مي باشد نيز در اين زمينه با اشاره به كيفيت مجلس نهم معتقد است: از حيث اصولگرايي و ولايت‌مداري، ما در مجلس نهم كيفيت بالايي را مشاهده مي‌كنيم و در واقع اين مجلس داراي ظرفيت بالايي است، ولي براي رياست مجلس دو گزينه آقاي لاريجاني و حدادعادل از شانس بيشتري برخوردارند و به طور كلي در اين زمينه بايد نمايندگان تصميم‌گيري كنند.
همچنين سيدمهدي هاشمي ديگر منتخب مجلس نهم نيز با بيان اينكه شايد افراد ديگري نيز در مجلس باشند كه توانايي نشستن بر روي اين كرسي را داشته باشند، گفت: ولي در اين زمينه دو گزينه‌اي كه شناخته‌‌تر شده‌اند آقاي لاريجاني و حدادعادل هستند.
وي افزود: البته ايرانيان از ظرفيت بالايي برخوردارند و بايد در صحنه و ميدان قرار بگيرند كه ظرفيت خود را نشان بدهند.
با احترام به ديدگاه منتخبان مجلس و با قبول اينكه رياست قوه‌اي چون قوه مقننه بايد در دستان افرادي با تجريه و داراي صلاحيت قرار گيرد، ولي نبايد فراموش كرد كه صحنه سياست عرصه ريسك پذيري و كسب تجربه است و افرادي كه اكنون براي رياست اين قوه پيشنهاد شده‌اند، نيز زماني كه براي اولين بار انتخاب شدند، فاقد هرگونه تجربه رياست قوه‌اي اين چنيني بودند.
در اين زمينه گرچه حداد عادل پيش از انتخابش به عنوان رييس مجلس هفتم داراي تجربه ي نمايندگي مجلس ششم بود، ولي لاريجاني در كنار تجربياتي كه در ديگر عرصه ها داشت، فاقد تجربه در عرصه قوه مجريه بود و بر اساس اعتماد نمايندگان مجلس به عنوان رييس مجلس هشتم انتخاب شد.
اين روزها بايد براي چندمين بار به كاركرد نامناسب احزاب در ايران اشاره كرد؛ چراكه يكي از وظايف ذاني احزاب تربيت نيروهايي در اين زمينه است و اگر در كشور در كنار جنگ قدرت و رقابت براي فتح كرسي‌هاي قدرت ، احزاب به وظيفه ذاتي خود در پرورش نيرو نيز مي‌پرداختند، ما با مشكلاتي چون قحط الرجال بودن در كشور مواجه نبوديم و گردش نخبگان نيز راحت‌تر ، سريع‌تر و با هزينه كمتري صورت مي‌گرفت.
گزارش از خبرنگار ايسنا : اكرم احقاقي