فرارو- جعفر برهانی؛ انتشار تصاویر طرح برخورد با بد حجابی، واکنش تند بسیاری از کاربران “پایگاه خبری- تحلیلی فرارو” را بر انگیخته است؛ واکنشی که حاوی انتقاداتی از پلیس است. این در حالی است که عوامل محترم و زحمتکش نیروی انتظامی به وظیفه قانونی خود عمل می کنند.
با آغاز دور جدید برخورد با بدحجابی، بحث درباره چرایی و چگونگی این برخورد ها گل کرده است. انتشار تصاویر نحوه برخورد پلیس با زنان و دختران بد حجاب در سایت فرارو واکنش هایی متفاوتی را از سوی کاربران سایت داشته است.
برخی از آن ها پلیس را “کوته بین” و “بی درایت” معرفی می کنند. برخی دیگر نحوه عملکرد پلیس در برخورد با بدحجابی را زیر سوال می برند. برخی دیگر نیز این قدامات را بی فایده دانسته اند و مسئله حجاب را به عنوان مسئله ای “شخصی” معرفی کرده اند در حالی که نحوه پوشش بیرون از خانه و مکان های بسته و محدود، یک امر شخصی تلقی نمی شود؛ چنان که اگر کسی در خانه خود فریاد بکشد ، کاری شخصی انجام داده اما اگر همین کار را در خیابان و کوچه انجام دهد، اقدامی اجتماعی کرده است.
عده ای هم مبارزه با بدحجابی را اولویت اول جامعه ایران ندانسته اند و برخورد با “اعتیاد”، “فقر” ، “گرانی”، “کیف قاپی”، “دزدی بیت المال” و غیر آن را اولویت های اول در نظر گرفته اند.
در میان نظرات کاربران، با اظهار نظرهای هیجانی نیز روبه رو می شویم. یکی از کاربران خطاب به پلیس نوشته است “این ره که می روید به خرابستان است”. یکی دیگر از کاربران این گونه برخوردها را باعث “ایجاد اختلاف بین مردم دانسته” و نوشته: « به علت برخورد پلیس را خانم های بدحجاب، همسر چادری من گاهی در خیابان با بی احترامی از سوی مردم مواجه می شود.»
برخی از کاربران فرارو، با بیانی هیجانی، پلیس را به شدت زیر سوال برده اند. چند کامنت حاوی “توهین” به کسانی است که مجری مقابله با بدحجابی اند. نظراتی که اغلب از دایره انصاف خارج شده و به نوعی اقتدار نیروی انتظامی را به تمسخر گرفته است.
در حالی که فرارو در چهارچوب وظیفه حرفه ای خود، نظرات کاربران را به منظور آگاهانیدن مسوولان محترم ذی ربط از واکنش افکار عمومی منتشر می سازد، نگاهی به نظرات کاربران گرامی این پایگاه خبری – تحلیلی نشان می دهد که نیروی انتظامی که وظیفه برقراری امنیت و آرامش در کشور را بر عهده دارد، زیر بیشترین هجمه های افکار عمومیِ مخالف “مقابله با بدحجابی” قرار گرفته است.
به نظر می رسد این گونه اظهار نظرها نشان از عدم آگاهی نسبت به ضرورت مهار عوامل اخلال در آرامش روانی و سلامت اجتماعی و نیز این عملکرد پلیس دارد. نکته ای که بسیاری از کاربران محترم از نظر دور داشته اند این است که پلیس اساسا یک نیروی اجرایی است که وظیفه آن مقابله با بی قانونی و ایجاد امنیت اجتماعی در کشور است.
نکته دیگری که در این میان نادیده گرفته شده این است که “بد حجابی” و “بی حجابی” طبق قوانین ایران جرم محسوب می شود.
قانون مجازات اسلامی در تبصره ماده 638 در بیان جرائم ضد عفت و اخلاق عمومی، “بی حجابی” را جرم سزاوار مجازات شمرده است، به موجب تبصره ماده 638 قانون مجازات ، زنانی که بدون “حجاب شرعی” در معابر و انظار عمومی ظاهر شوند به حبس از 10 روز تا دو ماه یا از پنج هزار تا پانصد هزار ریال جزای نقدی محکوم خواهند شد.
در ماده 3 قانون رسیدگی به تخلفات استفاده کنندگان البسه خلاف شرع مصوب 28/12/1365 مجلس شورای اسلامی، در بیانی مشابه آمده است ” کسانی که در انظار عمومی، وضع پوشیدن لباس و آرایش آنان خلاف شرع و یا موجب ترویج فحشاء و هتک عفت عمومی باشد توقیف و خارج از نوبت در دادگاه صالحه محاکمه و حسب مورد به یکی از مجازاتها محکوم می گردند.
همچنین براساس قانون تعزیرات اسلامی، بی حجابی در کنار برخی رفتارهای منحرف، مستلزم برخورد قضایی است. این رفتارها عبارتند از؛ رعایت نکردن حجاب در معابر عمومی (ماده 638ق.م.ج)، تشویق یا انجام فساد و فحشاء (ماده 639ق.م.ج) استفاده از وسایلی که عفت عمومی را جریحه دار می کند (ماده 640 ق.م.ج)و هرگونه عملی که امنیت اخلاقی جامعه را تحت الشعاع قرار دهد.
بدین ترتیب، بد حجابی در قانون به عنوان یک جرم شناخته شده است، یکی از وظایف قانونی پلیس نیز مقابله با وقوع جرم است و باز هم طبق قانون، نیروهای پلیس در هنگام مشاهده وقوع جرم آشکار اجازه برخورد با مجرم را دارند.
نیروی انتظامی سال ها است که با استناد به همین مواد قانونی با هماهنگی قوه قضائیه و مجلس شورای اسلامی و زیر نظر دولت به مبارزه با بدحجابی می پردازد. با این وجود، این نکته نیز قابل تامل است که هنوز مصادیق بد حجابی در قانون ایران مشخص نشده است. هنوز مشخص نشده است که منظور از “حجاب اسلامی” چیست. به همین دلیل ممکن است پلیس در برخی موارد و در اجرا دچار اشتباه شود و برخی عوامل نیروی انتظامی هم بعضا برخوردهای تند، زننده و ناشیانه ای داشته باشند. با این وجود نفس اقدام پلیس در برخورد با بدحجابی غیر قانونی نیست.
از طرف دیگر به نظر می رسد که پلیس در اجرای طرح خود تنها مانده است. چرا که طرحی که هم اکنون در حال اجرا است براساس مصوبه ای است که در دی ماه سال 84 به تصویب رسیده است. بر اساس آن ۲۶ سازمان و نهاد موظف به فرهنگ سازی برای گسترش فرهنگ حجاب و عفاف شده اند به طوری که قرار شده رسانه ملی موظف به تبیین نقش حجاب و عفاف در سلامت جامعه، آموزش و پرورش موظف به تعیین رنگ‌های پوشش دانش آموزان با محوریت عفاف، میراث فرهنگی موظف به اطلاع‌رسانی با محوریت حجاب در بین گردشگران و وزارت راه موظف به نصب تابلوهای راهنما با محوریت عفاف بشده و از سوی دیگر، تربیت‌بدنی موظف به كنترل سالن‌های ورزشی از نظر رعایت حجاب، وزارت ارشاد موظف به اجرای قانون منع استفاده ابزاری از تصاویر زنان در نشریات، وزارت كشور موظف به تهیه شناسنامه فرهنگی مناطق مختلف كشور، سازمان مدیریت موظف به تنظیم ضوابط مربوط به حجاب در جذب كارمندان و قوه قضائیه موظف به برخورد با بدحجابان است.
به نظر می رسد مصوبه “گسترش فرهنگ حجاب و عفاف” فقط در نیروی انتظامی پیگیری می شود و منتقدان بد حجابی در کشور نیز تمام انتظارات خود را به سوی پلیس معطوف کرده اند. دو سال پیش سردار رادان جانشین فرماندهی نیروی انتظامی کشور در اظهار نظری اعلام کرد “اگر همه به وظایف خود عمل کنند دوساله بدحجابی ریشه کن می شود”.
دو سال از این اظهار نظر و سی و سه سال از استقرار نظام جمهوری اسلامی گذشته است و بدحجابی هنوز ریشه کن نشده است! امروز علی مطهری نماینده تهران و یکی از حامیان سرسخت مقابله با بدحجابی در کشور، از عدم تمایل دولت برای مقابله با بدحجابی سخن گفت و صراحتا ادعا کرد که «احمدی نژاد و مشایی مسئله حجاب را قبول ندارند و مخالف نظریه اسلام در مورد حجاب هستند.» مطهری تصریح کرد که ما یا باید فلسفه غرب را در مسئله حجاب بپذیریم و یا احکام اسلام را، و نمی شود بینابین را قبول کنیم.
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس با این ادعا که “احمدی نژاد و مشایی زیرکانه مسئله حجاب را به اینجا رسانده اند که تحریک جنسی را در جامعه آزاد کرده اند”، گفت: «این مسئله موجب پدید آمدن عقده های روانی در میان جوانان شده است. پس اینان باید به فکر ایجاد کاباره ها و کلوپ ها نیز باشند.» وی تاکید کرد که دولتی ها حجاب را با اللهم عجل لولیک الفرج و با چهره دینی و حزب اللهی از بین می برند.
در شرایطی که “مصوبه گسترش حجاب و عفاف” عملا از سوی دولت رها شده اما نیروی انتظامی تنها نهادی است که زیر نظر دولت قرار دارد و در حال عمل به وظایف خود است. همین مسئله باعث شده است که پلیس به گونه ای غیر منصفانه تبدیل به سیبل مخالفان برخورد با بدحجابی شود؛ در حالی که اساسا قرار نبوده است فقط پلیس به مقابله با بد حجابی و گسترش فرهنگ عفاف و حجاب بپردازد، بلکه بسیاری از نهاد ها فرهنگی کشور باید فعال تر از پلیس و محکم تر از آن وارد این عرصه می شدند. اما هیچ یک از آن ها در این باره آن گونه که باید و شاید به وظایف خود عمل نکرده و نمی کنند.
پلیس در این ماجرا که عملا بیش از هر چیز شباهت به یک “بازی زیرکانه” دارد، شکل ظاهری مسئله را برای چند ماهی حفظ می کند و تمام انتقادات را به جان می خرد و از طرف دیگر دولت از انتقادات جان سالم به در می برد تا هم نظر معتقدان برخورد با بد حجابی جلب شود و هم منتقدان برخورد با بدحجابی تمام کاسه کوزه ها را بر سر پلیس بشکنند.
به هر روی، مرتفع ساختن این معضل اجتماعی نیازمند نگاه و رفتار کارشناسانه و همه جانبه است. هم باید ایمان و اعتقاد مردم از طریق منش حق مدارانه و اسلامی مسوولان و تبلیغ عالمانه ی دین مداری و تشرع، اصلاح شود، هم قوانین باید روشن و کارشناسانه باشد، هم مصادیق بدحجابی باید مشخص باشند و هم برخورد باید متین و محترمانه و ارشادی باشد.
به امید رفع تمامی نابسامی های اخلاقی و رفتاری رایج در جامعه اسلامی ایران و از جمله بدحجابی.
