حریقی که روز شنبه و یکشنبه شهر بیشاپور را طعمه خود کرد یکی از گسترده ترین آتش سوزیهای این محوطه تاریخی بود، حریقی که کارشناسان معتقدند تا چند قدمی معبد آناهیتا، تالار تشریفات و ایوان موزاییک نیز رسید.
به گزارش خبرنگار مهر،  بیشاپور یکی از شهرهای باستانی ایران در 25 کیلومتری غرب کازرون در فارس است که در زمان ساسانیان ساخته شده، بیشاپور با 200 هکتار وسعت از شهرهای مهم آن زمان بوده و اهمیت ارتباطی داشته، این شهر از قدیمی ترین شهرهایی بوده که تاریخچه ساخت آن به صورت مکتوب در سنگ نوشته ای موجود است.

این شهر دارای طراحی و مهندسی ویژه آن روزگار بوده و در کتابهای تاریخی، نام این شهر با عنوانهای بیشاپور، بیشابور، به شاپور، بیشاور و “به اندیوشاپور” ضبط شده است. بیشاپور بیست و چهارمین اثری است که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

این شهر یک ظرفیت بزرگ میراثی و تمدنی استان فارس محسوب می شود که کارشناسان همواره نسبت به حفاظت از آن و کاوش درمنطقه تاکید داشتند.

یکی از رویدادهایی که همواره دوستداران میراث فرهنگی نسبت به آن هشدار داده بودند رویش گیاهان و خطرات ناشی از حریق احتمالی در منطقه بود که البته این هشدارها روز شنبه و یکشنبه رنگ واقعیت به خود گرفت.

آتش سوزی شهر تاریخی بیشاپو از حوالی ظهر شنبه هفته جاری شروع شد و تا شب ادامه داشت اما دودهای ناشی از این آتش سوزی و برخی شعله های پراکنده نیز تا صبح یکشنبه در منطقه دیده می شد.

عضو شورای مرکزی انجمن هم اندیشان جوان در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: تمرکز اصلی محوطه آتش گرفته در قسمت شمالی و شرقی شهر بود و آتش تا چند قدمی بناهای پرارزشی مانند معبد آناهیتا، تالار تشریفات، ایوان موزاییک، مدرسه دوره اسلامی و حتی چند متری موزه شهر تاریخی بیشاپور نیز رسیده بود.

آتش سوزی در بیشاپور

محسن عباسپور افزود: این آتش سوزی گرچه تقریبا تمامی قسمت شمالی محوطه بیشاپور را سوزانده اما امتداد آن تا بناهایی مانند ستونهای یادبود هم که در مرکز شهر قرار دارند ادامه یافته و براساس مشاهدات به راحتی می توان اذعان کرد که تقریبا نیمی از این شهر 200هکتاری طعمه حریق شده با این حساب می توان آتش سوزی اخیر بیشاپور را گسترده ترین آتش سوزی مشابه طی سالهای گذشته دانست.

وی با بیان اینکه این حجم وسیع آتش سوزی به علت وجود گیاهان و علوفه های خشک در محوطه بیشاپور است، اظهار داشت: گیاهان و علوفه ها معمولا در ماه های اسفند و فروردین رویش دارند و از اوایل اردیبهشت ماه خشک می شوند و به دلیل اینکه تاکنون اقدام اصولی برای جلوگیری از رشد آنها صورت نگرفته خود به خود به یک بستر آماده برای سوختن تبدیل می شوند و تنها یک شعله کوچک کافی است که بخش وسیعی از بیشاپور را شعله ور کند.

عضو شورای مرکزی انجمن هم اندیشان جوان بیان کرد: در خصوص علت وقوع این آتش سوزی نیز می توان حدسهای متعددی زد و دایره ای از احتمالات، از اتفاقی بودن آن مثلا بر اثر یک سهل انگاری ساده گرفته تا تعمدی بودن این آتش سوزی را متصور شد اما نگاهی به سابقه این دست از آتش سوزیها و به ویژه تخریب اخیر نقش برجسته بهرام در تنگ چوگان حاکی از آن است که احتمال اتفاقی بودن این آتش سوزی کم است گرچه در این زمینه باید تحقیقات درست و اصولی صورت پذیرد.

عباسپور ادمه داد: در این راستا سئوال این است که چرا مدیریت پایگاه پژوهشی بیشاپور در حالیکه هر ساله شاهد وقوع آتش سوزی در این شهر تاریخی بوده تاکنون هیچ اقدامی برای جلوگیری از رشد گیاهان در این محوطه و یا تشدید اقدامات امنیتی و حفاظتی از مجموعه انجام نداده که تنها یک کبریت بتواند اینگونه فاجعه آفرین باشد.

وی گفت: باید در نظر داشت محدوده ای که در آتش سوزی اخیر بیشاپور طعمه حریق شده بود از ارزشمندترین سایتهای تاریخی ایران است که براساس مطالعات باستان شناسی در لایه های زیرین خود آثار فراوانی را مدفون کرده و سرایت حرارت ناشی از این آتش سوزی به لایه های درونی خاک به طور حتم تبعات منفی را برای این آثار در پی داشته به ویژه آنکه این مورد هر سال و در برابر دیدگان مسئول پایگاه پژوهشی بیشاپور در حال تکرار است.

عضو شورای مرکزی انجمن هم اندیشان جوان در رابطه با اقداماتی که باید در این رابطه مورد توجه قرار گیرد، اظهار داشت: از جمله اقداماتی که می توان برای پیشگیری از تکرار این فاجعه بزرگ انجام داد اجرای برخی طرحها از جمله تقویت فنس کشی اطراف مجموعه بیشاپور، جلوگیری از رویش گیاهان در سطح بیشاپور با استفاده از موادی که به آثار هم آسیب نرساند.

عباسپور گفت: افزایش آگاهی بومیان منطقه و کمک گرفتن از روستاییان اطراف که بدون شک می توانند جزو بهترین محافظان شهر تاریخی بیشاپور باشند و همچنین افزایش تعداد نیروهای یگان حفاظت و کادر نگهبانی بیشاپور است.

آتش سوزی در بیشاپور

وی ادامه داد: البته اجرای این طرحها و سایر طرحهای مشابه تنها زمانی امکان پذیر هستند که مسئولان پایگاه پژوهشی بیشاپور به عنوان اصلی ترین نهادی که وظیفه حفاظت و احیای محوطه تاریخی بیشاپور را برعهده دارد به دور از شعارهای رایج، حضوری مستمر در این سایت تاریخی داشته باشند و با استفاده از توانمندیهای بومی منطقه و نظرهای سایر کارشناسان نسبت به کنترل و پیشگیری از وقوع آسیب هایی از این دست اقدام کنند.

عباسپور ادامه داد: متاسفانه نگاهی به عملکرد پایگاه پژوهشی بیشاپور نشان می دهد که عدم توانمندی این پایگاه در کنترل و کاهش بسیاری از تخریبها و فرسایشهای موجود، تبعات بدی را متوجه شهر تاریخی بیشاپور کرده در حالیکه چنانچه به ویژه طی سالیان گذشته نگاهی اصولی و هدفمند و صدالبته مستمر نسبت به حل مشکلات بیشاپور از سوی این پایگاه دنبال می شد این شهر تاریخی تاکنون در فهرست آثار جهانی نیز به ثبت رسیده بود نه اینکه هر ساله شاهد باشیم به دلیل برخی مسائل ثبت جهانی آن به تعویق بیفتد.

وی تاکید کرد: امیدواریم پایگاه پژوهشی بیشاپور بالاخره خود را در قبال یکی از مسائل عمده این شهر پاسخگو بداند و ضمن اینکه صراحتاً اعلام کند مسئولان این پایگاه در زمان وقوع حادثه اخیر کجا بودند به تشریح اقداماتی که تاکنون برای جلوگیری از این دست از مسائل انجام داده اند و یا اینکه در آینده انجام خواهند داد بپردازند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *