مسعود غلامی عضو مجمع مشورتی توسعه استان تهران و رییس پهنه شمیرانات در مصاحبه با واحد اقتصادی سایت خبری هراز نیوز به بررسی و تحلیل اقتصادی مسکن در تحولات برجام پرداخت که بشرح ذیل میباشد :
۱.بررسی:
از سالیان گذشته و با آغاز مجدد تحریم ها علیه کشور،بخش مبادله‌ای کشور دچار رکود شد وسرمایه های عمده‌ای به سوی بازار دارایی‌ها مانند مسکن سرازیرشد.
درطول سه سال تا پايان ۱۴۰۰شاهد رشد قیمت دربازار مسکن بودیم.
ازسوی دیگر به دليل مشکلات در بخشی از دارایی‌ها به بازار زمین کوچ کردند و قیمت زمین نیز افزایش یافت،به این ترتیب افزایش شدید هزینه‌های ساخت وساز،جذابیت برای تولید مسکن را به رغم افزایش قیمت فروش واحدهای مسکن کاهش داد.
۲- بررسی نموداری
۳.رکود تورمی:
قیمت سیگنالی برای تحریک تولید انبوه است.
همانطور که توضیح داده شد دراین دوره افزایش قیمت شاهد تحریک بازار مسکن برای تولید بیشتر نبوده‌ایم.
به بيان دیگر بازار در فاز رکود تورمی فرو رفته بود. در‌واقع دربازار دارایی ها و مشخصا بازار مسکن افزایش قیمت به حدی رسید که بازار دیگر کشش خرید و انتظار افزایش بیشتر قیمت را نداشت.اما درسال پیش رو چه چیزی درانتطار بازار مسکن است؟!
۴.بازار مسکن در انتظار توافق:
یکی از نتایج قابل انتظار از توافق برجامی،سهولت در بازار مبادلات خارجی است.
سرمایه‌ها امکان فعالیت در بازارهای مرتبط با اقتصاد بین‌الملل را پیدا میکنند و واردات مواد واسطه‌ای توسط صنایع راحت تر وارزان تر صورت خواهد گرفت.به این ترتیب بازارهایی چون بازار زمین ممکن است با خروج سرمایه مواجهه شود.
۵.بهبود درتقاضای مؤثر برای مسکن :
دریک افق دو الی سه ساله میتوان انتظار داشت که با بهبود معیشت مردم افزایش در تقاضای مؤثر برای مسکن رخ دهد.درصورت حصول توافق،لازم به ذکر است خروج بازار از رکود به معنای افزایش حجم معاملات میباشد و نه افزایش قیمت.
منطقا توليد کننده ها باید به سمت الگوهای ساخت و ساز با مساحت کمتر برای پوشش تقاضای مصرفی بروند.
۶.طرح ملی نهضت مسکن:
ازدیگر عوامل موثر دربازار مسکن،نهضت ملی مسکن است که متأسفانه بازار را هزاران “شاید” و “اگر” درچار سردرگمی میکند.
اگر این طرح اجرا شود بخشی از فعالیت سازندگان به فعالیت پیمانکاری معطوف خواهدشد،و بخشی از این سرمایه ها به این بخش خواهد رفت.
۷.جمع بندی:
بررسی‌های تاریخی نشان می‌دهد که چگونه عدم تعامل با دنیا و خروج از برجام توسط آمریکا بازار مسکن را دچار رکود تورمی کرده است.
انتظار می‌رود توافقی دوباره آرامش را از منظر ثبات یا کاهش هزینه‌تمام شده مسکن به بازار برگرداند.
درصورتی که توافق حاصل نشود نمیتوان انتظار بروز چنین تغییرات مثبتی را درمسکن داشت و ممکن است رکود تورمی همچنان گریبانگیر بازار مسکن ها باشد.اما بروز نوسان و شوک قیمتی مشابه سال۹۷نیز دربازار مسکن به وقوع نخواهد پیوست.
۸-بافرض حصول توافق،آیا شما نیز چشم انداز مناسبی را برای تولیدکنندگان مصرفی درمیان مدت میبینید؟!
غلامی در ارتباط با نتیجه گیری بحث افزود :
۹.نتیجه گیری کوتاه:
درصورت حصول توافق،رکود حاکم بر بازار مسکن در کوتاه مدت مرتفع نخواهد شد و این امر احتمالا در میان مدت محقق خواهد شد.
باید دقت داشت که به علت چسبندگی قیمت در بازار مسکن، نمیتوان انتظار کاهش قابل توجه قیمت ها را درصورت حصول توافق داشت.
اما درصورتی که سرنوشت برجام فعلا مشخص نشود،توصیه به سرمایه گذاری بربازار مسکن در بهار سال جاری را نداریم.