ویژگیهای منحصر واکسن “پاستوکووک”/امکان بازمهندسی و مقابله همزمان با چند سویه کرونا
رئیس انستیتو پاستور ایران با اشاره به ویژگیها و نتایج کارآزمایی بالینی واکسن پاستوکووک تولید مشترک انستیتوپاستور ایران و انستیتوفینلای کوبا، گفت: واکسن پاستوکووک میتواند با بازمهندسی، با چندین واریانت ویروس کرونا به طور همزمان مقابله کند؛ البته انجام این اقدام مستلزم زمان است.
دکتر علیرضا بیگلری در گفتوگو با ایسنا، با بیان اینکه در دنیا تعداد کشورهایی که موفق به تولید واکسن کووید شدند، از انگشتان دو دست یعنی از ۱۰ کشور کمترند، گفت: انستیتو پاستور ایران با همکاری انستیتو فینلای کوبا موفق شد واکسن مشترکی را که در ایران به نام پاستوکووک تولید و مصرف و در کوبا با نام سوبرانا تولید و عرضه میشود، تقدیم مردم ایران کند.
وی افزود: این واکسن ویژگیهای منحصربه فردی دارد؛ چرا که یک واکسن پروتئینی است که از فناوری کنژوگه در آن استفاده شده است. بر همین اساس عوارض آن بسیار کم بوده و کارایی بسیاری بالایی دارد. همچنین این واکسن از ویژگی ممتاز دیگری هم برخوردار است و واکسن یادآور مخصوص آن هم تولید شده که با نام پاستوکووک پلاس شناخته میشود.
پاستوکووک؛ واجد دز یادآور
بیگلری گفت: باید توجه کرد که همه واکسنهای دنیا برای دز یادآور، از همان دز اصلی واکسن استفاده میکنند، اما خوشبختانه در طراحی این واکسن از قبل پیشبینی شد که دزهای یادآور هم مورد نیاز خواهد بود و بر همین اساس پاستوکووک واجد دز یادآور بنام پاستوکووک پلاس هم هست که این دز یادآور میتواند هم به عنوان دز بوستر خود واکسن پاستوکووک بوده و هم برای سایر واکسنها به عنوان دز بوستر مورد استفاده قرار گیرد.
نتایج کارآزمایی بالینی “پاستوکووک” در ایران
بیگلری ادامه داد: این واکسن در ایران بر روی ۲۴ هزار نفر در هشت دانشگاه علوم پزشکی مورد آزمایش قرار گرفت. مطالعات نشان داد که ۹۸.۹ درصد از افراد که واکسن را دریافت میکنند، در بدنشان آنتیبادی تولید میشود و ۹۶.۵ درصد از افرادی که با واکسن پاستوکووک واکسینه میشوند به فرم شدید بیماری مبتلا نشده و نیاز به بستری پیدا نمیکنند که این موضوع نتیجهای بسیار ارزشمند است.
وی گفت: همچنین ۷۰ درصد از افرادی که با پاستوکووک مورد واکسیناسیون قرار میگیرند، واجد بیماری علامتدار نخواهند بود. همچنین پاستوکووک در ۱۰۰ درصد موارد از مرگ جلوگیری میکند. این نتایج نهتنها در داخل کشور، بلکه در سطح واکسنهای دنیا هم از نتایج بسیار مهم تلقی میشود.
مجوز مصرف پاستوکووک برای کودکان ۲ تا ۱۸ سال
بیگلری درباره امکان استفاده از واکسن پاستوکووک در کودکان نیز گفت: باتوجه به کارایی بسیار بالا و اطمینان بسیار زیادی که به این واکسن وجود داشت، این واکسن بر روی کودکان دو تا ۱۸ سال هم مورد مطالعه قرار گرفت که خوشبختانه مجوز مصرف در گروههای سنی ۲ تا ۱۸ سال در هر دو کشور ایران و کوبا صادر شده است. هرچند در ایران بنابر سیاستها از سن ۱۲ سال به بالا از پاستوکووک استفاده میشود، اما در مجموع واکسن پاستوکووک تولید انستیتو پاستور ایران برای افراد دو تا ۱۱ سال هم مجوز مصرف دارد و اصولا این واکسن میتواند علاوه بر مصرف در بالغین، با تاییدی که از سازمان غذا و دارو دارد، در صورت تصویب مراجع سیاستگذاری در سنین ۲ تا ۱۸ سال هم مصرف شود. البته تفاوتش این است که فعلا در بزرگسالان پاستوکووک را در سه دز (با دز یادآور پاستوکووک پلاس) تزریق میکنیم، اما برای کودکان به دو دز اکتفا میشود. حال اگر مطالعات آتی نشان دهد که کودکان هم به دز سوم نیاز دارند، دز سوم هم برای کودکان تزریق میشود.
وی درباره دریافت مجوز سازمان بهداشت جهانی برای واکسن پاستوکووک، گفت: تعداد محدودی واکسن در دنیا توانستند مجوز مصرف از سازمان بهداشت جهانی بگیرند که کار را زودتر شروع کرده بودند. با توجه به ارایه مقالات واکسن پاستوکووک، مسلما با توجه به نتایج و نوع کارآزمایی که به صورت رعایت دقیق الزامات قانونی سازمانهای جهانی بود، مطمئنا یکی از واکسنهایی است که در اولین فرصت تاییدیه سازمان بهداشت جهانی را میگیرد.
وی درباره تاثیر واکسن پاستوکووک بر روی سویه اُمیکرون نیز گفت: هیچ کدام از واکسنهای موجود برای امیکرون طراحی نشده است و برای اینکه تشخیص دهیم واکسن بر امیکرون موثر است، نیاز به زمان داریم. این درباره تمام واکسنها صادق است و باید بررسی شوند. در مورد سویه دلتا هم چنین بود و بعدا مشخص شد کارایی واکسنها در برابر دلتا کاهش یافته است. در مورد امیکرون هم باید کاملا بررسی کنیم. با این حال کار را برای اینکه واکسن را به سمتی ببریم که بر امیکرون موثر باشد، آغاز کردیم.
امکان بازمهندسی “پاستوکووک” برای مقابله همزمان با چند سویه کرونا
بیگلری تاکید کرد: واکسن پاستوکووک میتواند با بازمهندسی، با چندین واریانت به طور همزمان مقابله کند. اینکه واکسن طوری بازمهندسی شود که با چند واریانت همزمان مقابله کند، موقعیت ویژهای است که برای پاستوکووک وجود دارد. البته انجام این اقدام مستلزم زمان نیز هست. میتوان در آینده به این سمت رفت که واکسن انستیتو پاستور در مقابل چند واریانت کووید۱۹ به صورت همزمان کارایی داشته باشد.
بیگلری درباره هشت میلیون دزی که قرار بود از این واکسن تحویل وزارت بهداشت داده شود، گفت: هشت میلیون دز اولیه را به طور کامل تحویل دادیم. در عین حال هفت میلیون دز دیگر تولید شده و قرارداد آن طی روزهای آتی منعقد میشود که در مجموع ۱۵ میلیون دز واکسن پاستوکووک تحویل میشود.
وی با تاکید بر اینکه در عین حال واکسن پاستوکووک میتواند به عنوان دز بوستر برای سایر واکسنها نیز استفاده شود، گفت: ثابت شده است که کارایی واکسن پاستوکووک بسیار بالا و قابل اتکا است. امیدوارم باتوجه به پیشبینی روند پاندمی در کشور، حمایتهای بیشتری انجام شود؛ چه در زمینه پیشخرید واکسن و چه در حوزه پرداخت هزینههایی که در حوزه تولید این واکسن صرف شده و هم در زمینه وجود ارز لازم برای تامین مواد مورد نیاز در تولید واکسن انجام شود.