ماجرای واکسن پاکبان ها در علی آباد کتول چه بود؟
از شکسته شدن ویال تا نبود لیست ذخیره
به قلم وحید حاج سعیدی ( روزنامه نگار)
کمبود واکسن کرونا در دنیا فراتر از یک مساله بهداشتی و پزشکی، در حال تبدیل شدن به یک چالش ژئوپولیتیک است.بسیاری از دولت ها در تهیه این واکسن با مشکلاتی مواجه هستند و سعی دارند با اولویت بندی افراد در دریافت واکسن ، واکسیناسیون عمومی را مدیریت کنند. از سویی به دلیل نوپدید بودن واکسن های تولیدی ، بسیاری از افراد حتی در کشورهای پیشرفته نظیر آمریکا و کشور های اروپایی نیز نسبت به تزریق واکسن کرونا دچار تردید هستند.
این موارد در کنار برخی مسائل پزشکی، روانی و سیاسی ( نظیر فوت عده ای پس از دریافت واکسن ، جنگ اقتصادی کشورها ، جنگ بیولوژیک و …) باعث شده تا ماجرای واکسن در همه کشورها با حواشی متعددی همراه باشد. راه اندازی پویش ها و کارزارهای متعدد در کشورهای متعدد در خصوص تزریق یا عدم تزریق واکسن، ترویج اطلاعات در خصوص عوارض یک واکسن یا تائید واکسن دیگر حجت گفتار فوق است.
به هر روی آنچه که عیان است در حال حاضر چندین شرکت در دنیا در حال تولید واکسن و عرضه آن به سایر کشورها هستند که هر از گاهی در مورد تائید کارایی یا عوارض آنها (نظیر واکسن آسترازنکا ) مطالبی مطرح می شود. اما در مجموع واکسیناسیون با واکسن های تولیدی این شرکت ها در دنیا آغاز شده است و ایران هم نسبت به واردات واکسن کرونا به ویژه اسپوتنیک اقدام کرده و واکسینه کردن افراد بر اساس اولویت بندی آغاز شده است.
از آنجا که تعداد این واکسن ها محدود است و تزریق آنها طبق اولویت بندی صورت می گیرد بالتبع برخی از افراد که عمدتاً خود را تافته جدا بافته می بینند، برای تزریق خارج از نوبت این واکسن ها اقدام می کنند که نمونه آن سوء استفاده از واکسن پاکبانان توسط عده ای از مدیران شهرداری آبادان و یا سوء استفاده از واکسن تطهیرکنندگان بهشت زهرا تهران است که به هیچ عنوان قابل دفاع و توجیه نیست تا جایی که قوه قضائیه نیز به این ورود کرده است.
اما ماجرای واکسن پاکبانان در علی آباد کتول چه بود؟
بر اساس اسناد و صورتجلسات موجود در فاز اول تزریق واکسن به پاکبانان شهرستان تعداد 24 دوز واکسن برای این پاکبانان در نظر گرفته شد. بدون تعارف همانگونه که در بالا نسبت به تردید در تزریق واکسن کرونا حتی در کشورهای پیشرفته اشاره شد، از لیست 24 نفره پاکبانان علی آبادی تنها 21 نفر از پاکبان های معرفی شده در روز نهم فروردین سال جاری جهت دریافت واکسن حضور پیدا کردند و سایرین از دریافت واکسن امتناع کردند. پس از تزریق واکسن افراد مشخص شده دو دوز واکسن باقیمانده به جهت این که از cool box یا همان جعبه سرد خارج شده بودند، باید در کوتاه ترین زمان به افراد دیگری تزریق می شدند. (ناگفته نماند که یک واکسن هم در حین آماده سازی شکست و از چرخه خارج شد.) از آنجایی که به دلیل اعلام آمادگی 24 نفر لیست ذخیره تهیه نشده بود ( که قطعاً در این مورد کوتاهی صورت گرفته است) دو دوز واکسن باقیمانده به مسئول خدمات شهری و پیمانکار طرف قرارداد شهرداری تزریق شد. ( پیمانکار طرف شهرداری یک خانم است)
این کل ماجرایی است که در شهرستان علی آباد کتول رخ داد و صورتجلسه این رویداد که منضم به امضای نماینده حراست مرکز بهداشت، مسئول زنجیره سرمای مرکز بهداشت و پزشک مسئول واحد بیماری های مرکز بهداشت در دفتر نشریه موجود است. در واقع اگر نگاهی غیر مغرضانه به این ماجرا داشته باشیم ، به صراحت می توان دریافت حقیقت ماجرای واکسن در علی آباد کتول با آنچه که در آبادان رخ داد، تفاوت های اساسی دارد و تنها ایرادی که می توان گرفت تهیه نکردن لیست ذخیره و نفرات جایگزین است. چرا که در هر صورت آن دو واکسن با توجه به محدودیت زمانی باید به دو نفر تزریق می شد. از آنجا که تزریق واکسن به عوامل بهداشت قطعاً با حرف و حدیث های بیشتری همراه می شد، مجریان اجرای طرح، در آن شرایط تصمیم آنی به تزریق واکسن به مسئول خدمات شهری و پیمانکار طرف قرارداد شهرداری گرفتند .
چند روز بعد از انتشار خبر سوء استفاده از واکسن پاکبانان در آبادان، در حالی که جامعه پذیرش تکرار سوءاستفاده از واکسن گروه های دارای اولویت را نداشت، عده ای به لیست پاکبانان واکسینه شده شهرداری علی آباد کتول دست پیدا کردند و با مطرح ساختن این موضوع در سایت ها و صفحات فضای مجازی ، آن را با ماجرای سوء استفاده مدیران شهرداری در آبادان مقایسه کردند. البته پس از این ماجرا تلاش خبرنگاران شهرستان برای مصاحبه با مسئولان شهرداری و مرکز بهداشت در جهت تنویر افکار عمومی بی نتیجه ماند. در ادامه و به دنبال انتشار این خبر در سطح گسترده، در کمتر از چند از ساعت رئیس مرکز بهداشت شهرستان از سوی رئیس دانشگاه علوم پزشکی گلستان برکنار گردید و این برکنار ی آنی که شاید تحت تاثیر فشار افکار عمومی صورت گرفت، بر شائبه تخلف مدیران شهری قوت بخشید و بدان سندیت بخشید.
صرف نظر از نحوه و علت انتشار لیست پاکبان ها ( که باید پیگیری و بررسی شود) و هدف از انتشار این مطلب (که قطعاً با نیات خیرخواهانه نبوده) باید بپذیریم تزریق واکسن به مسئول خدمات شهری و پیمانکار طرف قرارداد شهرداری بدون برنامه ریزی قبلی و به علت حضور نیافتن تعدادی از پاکبان ها و نداشتن لیست ذخیره صورت گرفت در صورتی که این موضوع در آبادان برنامه ریزی قبلی صورت گرفته بود. فلذا قرار دادن این دو ماجرا در کنار هم دور از انصاف است.
اما آنچه که در این بین باید بدان توجه شود سکوت خبری برخی مسئولان شهر و حاضر نشدن به پاسخگویی شفاف در این قضیه بود که اگر این اتفاق می افتاد، بدون شک این حجم از هجمه علیه مدیران شهرستان منتشر نمی شد. شایان ذکر است که هر گاه شفاف سازی از سوی مسئولان متولی امر صورت نگیرد، کانال ها و پیج های شخصی که برای جذب فالور بیشتر از هیچ اقدامی فروگذار نمی کنند، این سوژه جذاب را از دست نمی دهند و در انتشار آن ( بدون نیاز به راستی آزمایی یا آگاهی از جزئیات ماجرا) لحظه ای تردید نمی کنند!
در چنین شرایطی سایت ها و نشریات رسمی نیز که وظیفه پاسخگویی به افکار عمومی دارند، مجبور به انتشار خبر می شوند چرا که در غیر این صورت آنها نیز به سکوت و بی خبری متهم خواهند شد.
ای کاش مسئولان شهرستان، خود را از داشتن مشاور رسانه ای بی نیاز ندانند و خبرنگاران رسانه های رسمی را به رسمیت بشناسند و به جای دلخوش کردن به کانال ها و صفحات فضای با فالوئر های فیک، دست کم در چنین شرایطی برای حفظ آبروی شهر هم که شده پاسخگوی رسانه ملی، خبرنگاران شهرستان و افکار عمومی باشند!
با این وجود باید اذعان داشت تغییر نگاه مردم پس از انتشار چنین اخباری که حتی دامنه آن تا شبکه های معاند نیز کشیده است بسیار سخت و دشوار است. قطعاً کوتاهی مرکز بهداشت در تهیه نکردن لیست ذخیره و عمل نکردن به جزئیات شیوه نامه واکسیناسیون و کوتاهی در صیانت از اسناد اداری از یک سو و جایگزین نکردن پاکبان از سوی شهرداری از دیگر سو، قابل دفاع و توجیه نیست ولی رسالت خبرنگاری ایجاب می کند، به انتشار اخبار بر اساس مشاهدات و صورتجلسات ارائه شده بپردازیم. قضاوت منصفانه و غیر مغرضانه بر عهده مردم فهیم است.