هراز نيوز: ۲۰ میلیون تومان هزینهٔ سفر به امریکا است، کشوری که هیچ راه مستقیمی برای رفتن به آن از ایران وجود ندارد، نه سفارتخانه‌ای که ویزا بدهد و نه شرکت هواپیمایی که بلیت مستقیمی را صادر کند؛ اما آژانس‌هایی در کشور هستند که ترتیب این کار را می‌دهند تا بعضی‌ها که نمی‌دانند دیگر باید به کجای دنیا سفر کنند و پول کافی هم دارند به ایالات متحده هم پا بگذارند.
به گزارش «فردا»، سالانه میلیون‌ها ایرانی به انگیزه‌های مختلف از کشور خارج می‌شوند تا در کارنامهٔ زندگی خود دست کم یک سفر خارجی را ثبت کرده باشند. بعضی‌ها آن قدر پول دارند که حتا سفر به نقاط ویژه را انتخاب می‌کنند و بعضی‌ها هم برای آن‌که از قافله عقب نمانند، تمام سعی خود را می‌کنند تا دست کم خود را به حاشیه خزر برسانند.
این یک مساله است که در چند سال اخیر خیلی بی‌صدا و در میان غفلت مسؤولان، در حال فراگیر شدن میان مردم کشور است، «پز دادن به خاطر یک سفر خارجی.»
خسرو شهروی ـ عضو انجمن صنفی دفا‌تر خدمات مسافرتی کشور در این باره می‌گوید: مردم فقط می‌خواهند یک سفر خارجی رفته باشند تا پز بدهند، حالا فرقی نمی‌کند کجای دنیا باشد، اینطور می‌شود که بعضی‌ها نخجوان را انتخاب می‌کنند که اصلا سطح امکانات گردشگری آن حتا در حد ایران هم نیست.
تابستان و نوروز اوج سفرهای ایرانی‌ها به خارج از کشور است و این رقابتی سخت را میان تورهای ایرانی ایجاد می‌کند، بعضی از آژانس‌ها حتا با تبلیغ‌های عجیب و دهان پرکن سعی می‌کنند مشتری‌های بیشتری جذب کنند. بعضی‌ها هم که به درد مردم واقف شده‌اند با قسطی کردن هزینهٔ تور‌ها شرایط را برای آن‌ها فراهم می‌کنند؛ اما در این میان مبلغ عجیب برخی تورهاست که این سوال را ایجاد می‌کند؛ واقعا مشتری این تورهای لوکس با قیمت‌های طلایی چه کسانی هستند؟
تورهای اروپایی معمولا جزو گران‌ترین تور‌ها به شمار می‌آیند که مبلغ آن گاهی تا ۱۲ میلیون تومان هم می‌رسد، البته این نرخ بسته به وضعیت هتل، ایرلاین و خدمات تور متغیر است. گاهی هم تورهایی پیدا می‌شوند که قیمتی تا بیش از ۲۰ میلیون تومان دارند که مشتری‌های آن‌ها خاص هستند.
در میان تورهای اروپایی، تورهای ترکیبی هستند که علاقه‌مندان زیادی دارند، یعنی این تور‌ها بین چند کشور که اصولا، یونان، ایتالیا، فرانسه، موناکو، اسپانیا و حتا جزایر قناری است، طراحی می‌شوند که هزینهٔ آن‌ها با توجه به نوع پرواز، درجهٔ هتل و خدمات جانبی و بدون درنظر گرفتن هزینه‌های ورودی، غذا و خرید، بین ۷ تا ۱۰ میلیون تومان می‌شود. این درحالی است که هزینهٔ تور جزایر قناری که طرفداران خاص خود را دارد، به تنهایی تا ۱۰ میلیون تومان هم می‌رسد.
از سوی دیگر پس از برپایی جام جهانی فوتبال در آفریقای جنوبی، این کشور هم به جرگهٔ مقاصد مورد علاقهٔ ایرانی‌ها پیوست که هزینهٔ سفر به آن به‌طور میانگین حدود ۷ میلیون تومان می‌شود.
سفر به برزیل هم که بیشتر مقصد تاجران ایرانی است تا گردشگران، بین ۶ تا ۷ میلیون تومان خرج برمی‌دارد و اگر کسی هوس کند یک سفر تفریحی به استرالیا داشته باشد، باید مبلغی در حدود ۶ تا ۷ میلیون تومان بپردازد.
سفر به کشورهای اروپایی و امریکایی دردسرهایی مثل گرفتن ویزا دارند، برای همین آژانس‌ها معمولا تضمینی برای گرفتن ویزا نمی‌دهند، چون آمریکا که در ایران سفارتخانه ندارد و باید از سفارتخانه‌های آن در ترکیه و دبی اقدام کرد که علاوه‌بر زمان، هزینهٔ زیادی هم صرف می‌کند. شاید برای این است که تورهای آن گران‌تر از هرجای دیگری است. اروپایی‌ها هم که چند سالی است، آن‌قدر سخت ویزا می‌دهند که بیشتر تورهای آن در دقیقهٔ ۹۰ قطعی می‌شوند؛ اما در این بین تورهایی هستند که بدون ویزا امکان سفر به سواحل کشورهای اروپایی و توقف‌های کوتاه‌مدت در این کشور‌ها را فراهم می‌کنند.
این تور‌ها که با نام «کروز» برپا می‌شوند، در واقع همان تورهای دریایی با کشتی‌های عظیم کروز هستند که معمولا از سواحل ترکیه و یا یونان آغاز می‌شوند و بین جزایر یونان، ایتالیا و اسپانیا در حرکتند که هزینهٔ آن معمولا بین ۶ تا ۸ میلیون تومان می‌شود. البته چند سالی هست که تورهای کروز در اقیانوس هند هم راه اندازی شده‌اند که هزینهٔ آن کمتر است.
اما در بازار سفرهای خارجی، تورهایی هم پیدا می‌شوند که قیمت‌های پایین‌تری دارند که اتفاقا استقبال از آن‌ها بیشتر است، چون با درآمد عموم خانواده‌های ایرانی سنخیت بیشتری دارند. تورهای کشورهای همسایه‌ای مثل ترکیه، آذربایجان، کردستان عراق و ارمنستان که سفر با اتومبیل‌های شخصی به آن‌ها نیز امکان‌پذیر است و یا کشورهایی که کمی دور‌تر از ایران هستند؛ ولی تسهیلاتی را برای سفرهای ارزان‌تر فراهم کرده‌اند، مانند تایلند، مالزی، چین، هند و سنگاپور و اگر کسی بخواهد مُهر کشوری اروپایی را با هزینه‌ای ارزان‌تر در گذرنامهٔ خود داشته باشد، بلغارستان و مجارستان را انتخاب می‌کند. تورهایی که دردسرهای کمتری دارند و با هزینهٔ مردمی که عادت دارند، خانوادگی سفر کنند و زیاد هم اهل خرید هستند، هماهنگی بیشتری دارند.
ناصر مرادی ـ عضو انجمن صنفی دفا‌تر خدمات مسافرتی ایران ـ دربارهٔ تفاوت شرایط مقاصد گران و ارزان گردشگران ایرانی می‌گوید: برای سفر به بعضی کشور‌ها باید شرایط خاصی داشت تا راحت ویزا گرفت، مثلا داشتن سند ملکی، تاییدیهٔ شغلی و گردش حساب مالی که گاهی سقف آن به ۳۰ میلیون تومان باید برسد، پس با توجه به این شرایط فقط افراد پولدار از پس این سفرهای گران برمی‌آیند.
مهسا مرادی ـ مدیر فنی یکی از دفا‌تر خدمات مسافرتی ـ نیز در این باره می‌گوید: تورهای اروپایی و آمریکایی جزو گران‌ترین تور‌ها به شمار می‌آیند و مشتری‌های خود را دارند؛ اما این تور‌ها در گذشته بیشتر استقبال می‌شدند، چون گرفتن ویزای اروپا و شینگن راحت‌تر بود؛ ولی حالا که سفارتخانه‌های اروپایی چند سالی است برای دادن ویزا سخت‌گیری می‌کنند و این تور‌ها هم تحت تاثیر بحران اقتصادی اروپا گران‌تر شده‌اند مردم دیگر کمتر از آن‌ها استقبال می‌کنند؛ اما در هر صورت مشتری‌ها اروپا همیشه افراد خاصی بوده‌اند.
وی ادامه می‌دهد: مردم معمولا دنبال تورهایی با قیمت مناسب و دردسر کمتر هستند؛ ولی افرادی هم هستند که هزینهٔ تور واقعا برایشان مهم نیست و فقط به کیفیت و خدمات سفر توجه دارند.
او می‌گوید: بیشتر آژانس‌ها تمام تورهای خود را برای حفظ اعتماد مشتری در پکیج‌های خود لحاظ می‌کنند؛ اما اگر مشتری ویژه باشد و درخواست تور خاصی را داشته باشد آژانس درصورت داشتن امکانات و شرایط، حتما این تور را برای آن‌ها آماده می‌کند. این مشتری‌ها هیچ توجهی به حد نرخ ندارند برای همین خیلی راحت می‌توان یک تور لوکس با خدماتی ویژه برای آن‌ها آماده کرد.
خسرو شهروی می‌گوید: مردمی هستند که پول دارند؛ اما نمی‌دانند به کجا سفر کنند. آن‌ها می‌خواهند سفر بروند تا کمی از خط قرمز‌ها رها شوند، می‌خواهند خدمات عالی دریافت کنند، می‌خواهند با خانوادهٔ خود راحت باشند، بنابراین وقتی به آژانسی مراجعه می‌کنند حتما مقصد خارجی را به این افراد پیشنهاد می‌دهند تا تمام نیازهای آن‌ها تامین شود.
او تاکید می‌کند: این یک واقعیت است، عده‌ای سفر می‌کنند تا به هر ترتیبی شده است یک سفر خارجی رفته باشند، عده‌ای می‌خواهند دنیا دیده شوند و تجربه کسب کنند، پس سفر خارجی می‌روند و عده‌ای هم می‌روند تا از خط قرمزهای کشور دور باشند.
شهروی می‌گوید: در هرصورت ما نمی‌توانیم جلوی این سفر‌ها را که به هر انگیزه برگزار می‌شوند، بگیریم و یا به مردم بگوییم کجا بروند؛ اما می‌توانیم روی فرهنگ سفر رفتن آن‌ها کار کنیم.
این فعال گردشگری ادامه می‌دهد: مردم باید بدانند قیمت تور بر چه اساسی تعیین می‌شود، چه شاخص‌هایی در نرخ‌گذاری تور خارجی تاثیر دارد و حتما توجه کنند که همان خدمات وعده داده شده را دریافت می‌کنند. هر گرانی نشان‌دهندهٔ کیفیت بالای تور نیست و هر ارزانی در تور‌ها بی‌حکمت نیست.