مشاور خانوادگی؛ یک پیشنهاد یا یک ضرورت؟!
هرازنیوز : در دنیای کنونی به واسطه افزایش ضریب نفوذ رسانه های صوتی و تصویری و وجود ابزارهای مختلف انتشار محتوی و مطالب گوناگون، خانواده ها در معرض انواع و اقسام ایده ها، ایدئولوژی ها، فرهنگ ها، شوخی ها، تصاویر، کلیپ ها و … هستند که اثرگذاری برخی از آنها بر روی افراد باعث ایجاد ناهنجاری ها و تعارضات ذهنی، روانی، جنسی، خانوادگی، رفتاری، اخلاقی، مذهبی و حتی ساختاری می شود.
این حجم بالا و کانالیزه نشده اخبار ، اطلاعات و تصاویر گوناگون، ذهنیت های مختلفی را درباره زندگی و حواشی آن در ذهن افراد متبادر می سازد تا جایی که بسیاری باطن زندگی خود را با ظاهر این تصاویر و محتویات مطابقت داده که متاسفانه بعد از عدم انطباق ( که طبیعی نیز می باشد)، تبعات منفی بی شماری بروز می کنند.
در چنین شرایطی نشان دادن عمق حقیقی این تصاویر و استخراج واقعیت زندگی از اعماق این دریای رنگارنگ جشن ها و مهمانی ها و هدیه دادن ها و خودنمایی ها و … نیاز به متخصص و اهل فن دارد تا فرد را از تعارضات و تطابق های غیر منطقی نجات دهد.
البته این همه داستان نیست. روند افزایش طلاق، ازدواج های سفید، تمایل جوانان به زندگی مجردی، افزایش مصرف دخانیات و به تبع آن اعتیاد به انواع مواد مخدر، گسترش بزهکاری و سایر مسائل و مشکلات اجتماعی و خانوادگی در کشور ما طی سال‌های اخیر سیر صعودی داشته و هر ساله آمار نگران‌کننده‌ای از این نابسامانی های اجتماعی و بزهکری ها در کشور منتشر می‌شود. به همین دلیل، طرح‌های مختلفی از سوی مسئولان دستگاه‌های مرتبط برای مهار روند فزآینده کزتابی های اجتماعی، فرهنگی، اخلاقی و… ارایه شده است که بسیاری از این طرح‌ها به ارایه خدمات مشاوره و روانشناختی قبل و بعد از ازدواج در مراکز مشاوره اشاره دارند. نقش انکار ناپذیر مراکز مشاوره¬ و مشاور خانواده در کاهش مسائل و مشکلات خانوادگی و اجتماعی بر هیچ کس پوشیده نیست و این در حالی¬است که اکنون بسیاری از افراد به اهمیت مشاوره واقفند، اما مقاومت هایی در این خصوص صورت می گیرد و هنوز جامعه آمادگی پذیرش ضرورت مشاور در خانواده را ندارد. با این وجود باید اذعان داشت در چنین شرایطی تنها یک مشاور خانواده آشنا با خصلت ها و مختصات خانواده می تواند به کمک افراد بیاید و آنها را از دوگانگی زندگی در فضای حقیقی و مجازی نجات داده و راه صحیح را به آنها رهنمون شود و با طراحی نقشه زندگی خانواده ها در حد توان در مقابل تبعات منفی کژتابی های اجتماعی و فرهنگی و … رایج حفظ کند.
مشاوره خانواده تلاش می کند با بهبود روابط اعضای خانواده و از بین بردن تعارضات و دوگانگی ها به بهتر شدن وضعيت خانواده و یافتن مسیر خوشبختی اعضای آن کمک کند. در حقیقت مشاوره خانواده شاخه ای از علم روانشناسی نوین است که به مطالعه رفتار فرد به فرد اعضای خانواده و نقش آنها در خانواده می پردازد. او سعی می کند با تمامی اعضای خانواده جلسات روان درمانی داشته باشد ولی در مورد برخی از تعارضات در خانواده این امر امکان پذیر نیست. در مشاوره خانواده جلسات به صورت فردی با افراد برگزار می شود نه دسته جمعی همچنین تلاش می کند با استفاده از نبوغ و ویژگی‌های هر فرد از اعضای خانواده کار مشاوره خانواده را انجام دهد و به بهبود روابط و سطح زندگی به خانواده ها کمک کند.
حل این تعارضات تنها وظیفه مشاور خانواده نیست بلکه مشاوره خانواده به فرد کمک می کند تا در شرایط سخت نیز تصمیم گیری مناسبی داشته باشد و راه حل درستی را انتخاب نماید. انسان در زندگی خود همیشه با تصمیم گیری و انتخاب مواجه است. حتی آنان که راهی را انتخاب نمی کنند باز تصمیم گرفته اند که چنین باشد. برخی از تصمیم گیریها ساده است و اگر تصمیم اشتباه باشد راه بازگشت وجود دارد. خرید لباس یا خودرو در صورتی که با ذائقه فرد تناسب نداشته باشد امکان تعویض یا تغییر تصمیم هست. اما در تصمیم گیری های سرنوشت ساز نظیر انتخاب رشته، ازدواج، مهاجرت و … تغییر تصمیم به راحتی میسر نیست. این گونه تصمیم گیریها را نمی توان به سادگی انجام داد و اشتباه در آن عواقب ناگواری را به دنبال دارد. بعضی از تصمیم گیریها مشکل تر است.
در خاتمه باید اذعان داشت دلایل زیادی وجود دارد که خانواده ها باید از وجود مشاور خانواده، روانشناس یا روانپزشک بهره مند شوند.
بی تردید کمتر خانواده ای را می توان از کمک مشاور در حل مسائل و مشکلات درون خانوادگی بی نیاز باشد. هر چند شاید عده ای با مطالعه و استفاده از تجربیات دیگران ، معلمان، روحانیون و … بتوانند مشکلات خود را تا حدودی مرتفع سازند، ولی بی شک استفاده از نظرات، تجربیات و راهنمایی مشاور خانواده به عنوان اهل فن و متخصص این کار، راه رسیدن به ساحل آرامش را کوتاه تر کرده و با این رویکرد حل مشکلات در مدت زمان کوتاه تری و با هزینه کمتری صورت می گیرد.
مهران محبیان فر مولف، پژوهشگر و کارشناس ارشد مشاوره خانواده