فرزانه شقاقی مشاور و روان شناس: داشتن زندگی سالم و شاد، بدون مطالعه دفتر چه راهنمای آن امکان پذیر نیست!
ازدواج یک پدیده اجتماعی پیچیده و چند بعدی است که ایجاد توازن و حل تعارضات بین زوجین در این پدیده خاص، نیاز به تخصص و آگاهی بخشی چند لایه دارد.
در حقیقت این تصور که دو نفر می توانند بدون داشتن ابزار شناخت رفتاری یکدیگر و یا به عبارتی بدون مطالعه دفترچه راهنمای زندگی، یک زندگی بدون دغدغه و درگیری داشته باشند، یک خرافه محض است.
داشتن یک زندگی مشترک پویا و به دور از تنش های معمول این روزهای نسل جوان، نیاز به آموزش مهارت های متعددی دارد که کمتر از آنها می شنویم. هر چه خانواده از دوام و قوام بیشتری بهره مند باشد، دستیابی به جامعۀ سالم، سریع تر محقق خواهد شد چرا جامعه پویا درگروِ سلامت خانواده و خانوادۀ کارآمد است.
زوج درمانی یکی از این آموزش های مورد نیاز نسل های جوان است که می تواند با گشودن پنجره های نوین، افق های جدید را در زندگی زوجین نمایان کند.
برخی از مشاوران خانواده و زوج درمان‌گران بر این باورند که زوجین به ویژه در سال های اول ازدواج به لحاظ برقراری ارتباط با مشکلات عدیده ای روبرو می شوند. حتی اگر زوجها زمینه‌ی فرهنگی و قومیتی یا حتی تحصیلاتی مشابهی داشته باشند؛ آنها در خانواده‌های متفاوتی بزرگ شده‌اند و با عادت‌های متفاوتی زندگی کرده‌اند. بنابراین ممکن است در موارد عادی نظیر تعیین وظایف، نوع رفتار با یکدیگر، پذیرش سلائق و … با یکدیگر دچار اختلاف عقیده شوند. ضرورت مشاوره و زوج درمانی درست از همین سال ها و همین خرده اختلاف ها بیش از پیش احساس می‌شود.
داشتن تصورات صحیح یا نگرش‌های سازنده؛ دانش و مهارت‌های پیشرفته جهت حفظ رابطه‌ای عاشقانه، ظرفیت پذیرش سلیقه طرف مقابل، جراتمندی در بیان عقیده و … مهارت هایی هستند که مشاور با آموزش آنها به زوجین باعث می شود آنها بتوانند مسئولیت‌های رفتاری، زناشویی، عاطفی، جنسی، والدینی، خانوادگی و اقتصادی‌شان را به نحو احسن انجام دهند.
با وجود اهمیت ضرورت این رویکرد در قوام یافتن رفتارهای خانوادگی و جلوگیری از تنش یا حتی متلاشی شدن خانواده ها، دردمندانه زوج درمانی و مراجعه به مشاور به عنوان آخرین پناهگاه زوجین محسوب می شود!
در حالیکه انتظار از این شیوه بهبود روابط بین زوجین است متاسفانه زوجین با نیت طلاق گام در این وادی می گذارند و نتیجه نیز از پیش هویداست!
اهمیت نقش مشاوره را در حل تنش ها و تعارضات باید جدی تر و پررنگ تر نمایش داد. ممکن است دو نفر انتظارات متفاوتی از یک رابطه داشته باشند و برای مسائل جزیی و یا مهم؛ ارزش‌های متفاوتی قایل شوند. هنگامی که زوجین از فرهنگ‌های متفاوتی باشند؛ ممکن است این اختلاف‌ها بیشتر هم بشود. با وجود این تفاوتها و پیچیدگی رفع آنها از یک سو و عدم حمایت از سمت فرهنگ بزرگ‌تر از سوی دیگر؛ خیلی هم عجیب نیست که بعضی از زوجها به آسانی همدیگر را ترک کنند. اما یک مشاور می تواند با دانش و تخصصی که اندوخته است و با تجارب متعددی که اندوخته است، نقش یک راهبر یا راهنما را در زندگی جوانان ایفا کند و آنها را در یافتن مسیر صحیح زندگی یاریگر باشد.
حتی زوج‌هایی که هنوز ازدواج نکرده‌اند و و در دوره‌ی نامزدی قرار دارند وارد مسیر پر تلاطمی شده‌اند که شکست در عشق یا تعهدی پایدار نهایت آن است. این افراد نیز می توانند به کمک مشاور و زوج درمانی مشکلات احتمالی رابطه‌شان را پیش بینی و حتی پیش از ازدواج درک؛ حل و از بروز مجدد آن پیشگیری کنند.
شرایط روانی این افراد با زوج‌های بی‌تجربه و جوانی که بدون شناخت کافی از همدیگر پای در عرصه زندگی می گذارند، تفاوت زیادی دارد. چرا که با بینش و شناخت وارد زندگی شده اند و بسیار محتاطانه عمل می‌کنند. آمار به ما می‌گویند که به احتمال بسیار زیاد این افراد که برای زندگی زناشویی خود برنامه ریزی کرده و خود را نیازمند مشاور و مشاوره می بینند، خوشبخت می‌شوند و ازدواج طولانی‌ای را تجربه می‌کنند.
امید است خانواده ها در عصر کنونی که ذائقه رفتاری و اجتماعی افراد تغییر پیدا کرده است، بیش از گذشته به نقش مشاور و آموزش علمی زوجین توجه داشته باشند و آموزش مهارت های رفتاری و اخلاقی قبل ، حین و بعد از ازدواج را فراموش نکنند و قبل از اینکه فرزندان خود را راهی خانه بخت کنند، از آنها بخواهند دفترچه راهنمای زندگی را ورق بزنند!
فرزانه شقاقی
روانشناس و مشاور