مهر، گروه سیاست؛ با توجه به اینکه انتخابات مجلس یازدهم قرار است دوم اسفند سال ۹۸ فصل دیگری در تاریخ از کشور را رقم بزند، احزاب، تشکل‌ها و نهادهای سیاسی آرام آرام از حاشیه خارج و خود را برای آوردگاه مهم مجلس آماده می کنند.

البته آمادگی برخی از کنشگران سیاسی برای انتخابات آینده تاکنون با حاشیه هایی نیز همراه بود؛ برخی با هجمه به شورای نگهبان به دلیل اعمال نظارت استصوابی از شرط و شروط خود و جریان متبوعشان در انتخابات سخن می گویند و برخی دیگر معتقدند: «باید برای آنها در انتخابات فرش قرمز پهن کرد»؛در این میان اظهار نظر برخی مسئولان دولتی هم به حاشیه های مواضع بازیگران سپهر سیاست گره می خورد.

همان جایی که به نقل از یک مقام مسئول در وزارت کشور گفته می شود: «ما همیشه اعلام کرده ایم که در تایید صلاحیت‌ها باید یا به احراز صلاحیت برسیم یا احراز عدم صلاحیت و چیزی به عنوان عدم احراز صلاحیت نداشته باشیم.»

این بخش از مواضع این مقام دولتی بی پاسخ نماند، هادی طحان نظیف عضو جوان شورای نگهبان که در دوره جدید با معرفی رئیس دستگاه قضا به مجلس توانست اعتماد بهارستان نشینان را کسب کند و به عنوان حقوقدان به ساختمان سفید شورا راه یافت به خبرنگار مهر، گفت: کسی که می خواهد در یک مصدر سیاسی و پُست نمایندگی مجلس قرار بگیرد باید برخوردار از شرایط قانونی باشد و عدم برخورداری از موانع توسط شورای نگهبان احراز شود، اگر این اتفاق نیفتاد شورای نگهبان نتیجه بررسی های خود را به عنوان عدم احراز اعلام می کند.

طحان نظیف در عین حال پیامی هم به جریان ها و احزاب سیاسی که در چارچوب قانون فعالیت می کنند منتقل کرد، ماحصل پیام او این بود «نباید برای حضور در انتخابات ترس و هراس داشته باشید» چون شورای نگهبان از برگزاری انتخابات پرشور با حضور همه احزاب و جریان های سیاسی که در چارچوب قانون عمل می کنند استقبال می کند.

آنچه پیش رو دارید گفتگو با عضو حقوقدان شورای نگهبان پیرامون انتخابات و نحوه بررسی و صلاحیت داوطلبان انتخابات مجلس است.

هادی طحان نظیف عضو حقوقدان شورای نگهبان در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره نقش و وظایف مسئولان ذی ربط در انتخابات، گفت: کسانی که می خواهند قانون انتخابات را اجرا کنند باید به متون قانونی اشراف داشته باشند درغیراین صورت نمی توانند به وظایفشان درست عمل کنند.

وی با بیان اینکه قانون انتخابات راجع به بررسی صلاحیت نامزدها سه حالت را پیش بینی کرده است، افزود: ۱- تایید صلاحیت، ۲- رد صلاحیت و ۳-عدم احراز است که در تبصره یک ماده ۵۲ قانون به این موضوع اشاره شده است.

عضو حقوقدان شورای نگهبان اضافه کرد: یکسری شرایط و موانع در قانون ذکر شده و اصل بر لزوم احراز صلاحیت است؛ از این رو کسی که این شرایط را ندارد اساساً وارد گردونه انتخابات نمی شود ضمن آنکه در بررسی هایی که شورای نگهبان انجام می‌دهد صلاحیت نامزدها باید احراز شود که به این حالت گفته می شود «فرد تایید صلاحیت شده است».

طحان نظیف اظهار داشت: حالت دیگری هم وجود دارد، گاهی اوقات شورا براساس مستندات و مدارک یقین پیدا می کند که شخصی برخی از شرایط را ندارد و یا برخی از موانع را دارد. برای مثال می توان به سن داوطلبان انتخابات مجلس اشاره کرد.

وی خاطرنشان کرد: قانون گذار شرط حداقل ۳۰ سال را در قانون مقرر کرده در حالی که شخصی ممکن است ثبت نام کند و سن او زیر ۳۰ سال باشد یا آنکه شخصی محکومیت کیفری داشته باشد.

عضو حقوقدان شورای نگهبان در مثال دیگری به مدرک داوطلبان انتخابات مجلس اشاره کرد و گفت: قانون لحاظ کرده، مدرک برای ثبت نام در انتخابات مجلس شورای اسلامی باید کارشناسی ارشد باشد، در حالی که برخی افراد در ادوار گذشته مدعی بودند، ما این مدرک را دارا هستیم یا حتی مدعی بودند ما مدرک دکتری داریم در حالی که وزارت علوم مدرک آنها را تایید نمی کرد و یا حداقل مدرک آنها را معتبر ارزیابی نمی‌کرد. این افراد قطعا رد صلاحیت می شوند چون فاقد یکسری از شرایط قانونی هستند.

قانون انتخابات راجع به بررسی صلاحیت نامزدها سه حالت را پیش بینی کرده است، افزود: ۱- تایید صلاحیت، ۲- رد صلاحیت و ۳-عدم احراز است که در تبصره یک ماده ۵۲ قانون به این موضوع اشاره شده استوی ادامه داد: حالت سومی هم وجود دارد. ممکن است گاهی اوقات شورای نگهبان به این یقین که فرد دارای شرایط قانونی است، نرسد و ابهاماتی داشته باشد، از این رو نمی تواند صلاحیت شخص را در این حالت تایید کند.

طحان نظیف گفت: کسی که می خواهد در یک مصدر سیاسی و پُست نمایندگی مجلس قرار بگیرد باید برخوردار از شرایط قانونی باشد و عدم برخورداری از موانع توسط شورای نگهبان احراز شود، اگر این اتفاق نیفتاد شورای نگهبان نتیجه بررسی های خود را به عنوان «عدم احراز» اعلام می کند.

وی ادامه داد: برخی افراد مدعی هستند ما سوء پیشینه نداریم اما برخی از مراجع ذی صلاح نسبت به وضعیت آنها مواردی را به شورا اعلام می کنند یا اینکه در پرونده یک داوطلب فقط کپی شناسنامه و کارت ملی موجود است و چیز دیگری وجود ندارد که شناختی را نسبت به خود در میان اعضای شورای نگهبان ایجاد کند، آیا این شخص را شورا باید تایید کند؟

عضو حقوقدان شورای نگهبان با بیان اینکه قانون شرایطی را ذکر کرده که باید براساس آن داوطلبان توسط شورای نگهبان احراز شوند، اظهار داشت: حال اگر به هردلیل احراز نشدند، تکلیف چیست؟ قانون تعیین تکلیف کرده است و می گوید: اگر به هردلیل از جمله نقص مدارک فرد، فقدان سابقه، عدم پاسخ مراجع قانونی به استعلامات و … صلاحیت این افراد احراز نشد، وارد صحنه انتخابات نمی‌شوند.

طحان نظیف تاکید کرد: البته تلاش و دغدغه ما در شورا این است، در فرصت محدود قانونی که در اختیار داریم سوابق همه داوطلبان انتخابات را دیده و صلاحیت آنها بررسی شود.

وی با بیان اینکه شورای نگهبان نسبت به همه افراد از دستگاه های ذی ربط استعلام می‌گیرد، گفت: متاسفانه دوره هایی بود که برخی از این مراجع یا پاسخ به استعلام نمی دادند و یا در زمان مقرر و به تعبیری به موقع پاسخ آنها ارائه نمی شد.

آیا مردم اجازه می دهند که شورای نگهبان افراد فاقد صلاحیت را تایید کند؟ اگر شورای نگهبان مسامحه ای کند همین مردم ما را مواخذه می کنند

عضو حقوقدان شورای نگهبان تصریح می کند: مردم از دست اندرکاران اعم از مجریان و بخصوص شورای نگهبان انتظار بررسی دقیق دارند. آیا مردم اجازه می دهند که شورای نگهبان افراد فاقد صلاحیت را تایید کند؟ اگر شورای نگهبان چنین مسامحه ای کند همین مردم ما را مواخذه می کنند.

طحان نظیف با اشاره به اینکه ما نمی توانیم نسبت به مطالبات مردم بی تفاوت باشیم کما اینکه خود مردم هم به صرف ادعاء اشخاص اعتماد نمی کنند و خودشان هم بررسی دقیق می کنند، افزود: مردم از حیث ملاک های حداکثری و شورای نگهبان از جهت وجود حداقل ملاک هایی که قانون ذکر کرده بررسی می کنند.

وی در پاسخ به این سوال «چرا برخی فعالان سیاسی از هم اکنون برای حضور در انتخابات ابراز نگرانی می کنند و آیا این پیام ها و درخواست های آنها برای شورا تاثیر ایجاد خواهد کرد؟»، تاکید کرد: شورای نگهبان براساس مرّ قانون عمل می کند. برای شورای نگهبان شکست و پیروزی احزاب فرقی نمی کند و از این موضوع شورا نفع و ضرر نمی‌برد.

عضو حقوقدان شورای نگهبان اضافه کرد: هرگروه و حزبی که در چارچوب قانون فعالیت می کند طبیعتا نباید ترس و واهمه ای داشته باشند و این افراد و اشخاص منعی برای حضور در انتخابات ندارند.

شورای نگهبان باشگاه سیاسی نیست که بخواهد با عینک جناحی و حزبی به افراد و مردم نگاه کند برای شورا اصولگرا و اصلاح طلب و… فرقی ندارد

طحان نظیف با تاکید براینکه شورای نگهبان باشگاه سیاسی نیست که بخواهد با عینک جناحی و حزبی به افراد و مردم نگاه کند، تصریح کرد: برای شورای نگهبان اصولگرا و اصلاح طلب و… فرقی ندارد بلکه آنچه برای شورای نگهبان مهم است و موضوعیت دارد قانون و مرّ قانون است.

وی با بیان اینکه شورای نگهبان از برگزاری انتخابات پرشور با حضور همه احزاب و جریان های سیاسی که در چارچوب قانون عمل می کنند استقبال می کند، اظهار داشت: بنابراین هرکس می بیند شرایط قانونی را دارد با خیال راحت در انتخابات بیاید و شورای نگهبان به عنوان پاسدار قانون اساسی و ناظر و داور ملی از حق الناس و آراء مردم صیانت می کند و اجازه تضییع و پایمال شدن حقوق افراد را نمی دهد.

عضو حقوقدان شورای نگهبان تصریح کرد: البته زیبنده نیست دست اندرکاران و مجریان انتخابات مثل اعضاء احزاب و جریان های سیاسی اظهار نظر کنند و شورای نگهبان هم اجازه نمی دهد برخی از فعالیت ها به سلامت انتخابات و اعتماد مردم خدشه وارد کند.

طحان نظیف توصیه ای هم  به دست اندرکاران انتخابات کرد و خطاب به آنها، گفت: بهترین کمک دست اندرکاران انتخابات اعم از مجریان و ناظران، عمل به وظایفی است که در قانون آمده است و حتی اجتناب از اظهار نظرها و اقدامات سیاسی، جناحی و حزبی است تا ان‌شاالله ما انتخابات خوب و پرشوری را داشته باشیم.