فروردین سال 40 و در زمان رحلت آیت الله بروجردی محمد رضا پهلوی در پیام تسلیتی ، درگذشت ایشان را به آیت الله حکیم در عراق تسلیت گفت و اسناد منتشر شده بعدی هم نشان از جریانی سیاسی داشت که آن پیام هم در ذیل آن معنا می یافت .
امروز سالگرد ارتحال مرحوم آیت الله بروجردی مرجع تمام و عالیقدر جهان تشیع است . ایشان در چنین روزی در سال 1340 دارفانی را وداع گفته و با رحلت ایشان ثلمه ای بر مرجعیت شیعه وارد شد . جریانات سیاسی آن روزگار نیز بسیار کوشیدند جای خالی آیت الله بروجردی همچنان در ایران خالی بماند .
به گزارش «تابناک »، با رحلت آیت الله بروجردی که در آن زمان مرجعیت عام جهان تشیع بودند ، تلاش های بسیاری شد که در مرحله اول مرجع عامی در جهان تشیع مطرح نگردد و ثانیا در صورت مطرح شدن مرجع عام این مرجعیت در خارج از ایران و در سرزمین دیگری حضور داشته باشد و در واقع مرجعیت شیعه را قم به نجف منتقل شود تا هیچگاه خطری را از ناحیه مرجعیت شیعه احساس نکند.
بر اساس اسنادی که از سیستم های اطلاعاتی و جاسوسی رژیم سابق باقی مانده است این مساله به خوبی نشان داده شده است که بنا بر این بوده است که زمینه بر جانشینی هر کسی به غیر از حضرت امام (ره ) و حتی المقدور در خارج کشور مهیا شود . که البته هیچگاه این گونه نشد. حتی در پیام تسلیتی که محمد رضا پهلوی به مناسبت رحلت آیت الله بروجردی در رادیو خواند خطاب پیام تسلیت وی آیت الله حکیم در عراق بود و نه روحانیت و حوزه های علمیه ایران .
این رویکرد ، یعنی مقابله با مرجعیت شیعه و یا دور کردن مرجعیت شیعه از بطن مردم ایران اگر چه در طول تاریخ توسط جریان های سیاسی مختلف تکرار شده است – با علم به اینکه مرجعیت قوام دهنده یکپارچه گی جهان تشیع است – اما هیچگاه عملیاتی نشده است .
امروز در سالگرد رحلت آیت الله بروجردی و با یادآوری برنامه های جریانات سیاسی برای کنار گذاشتن مرجعیت سیاسی در طول تاریخ ، باید بیش از پیش هشیار بود که حفظ احترام و اقتدار مرجعیت شیعه نصب العین برنامه های سیاسی و اجتماعی قرار گیرد که در طول تاریخ تشیع این مرجعیت شیعه بوده است که ملجاء و پناه مردم بوده است و به گاه حادثه در پیچ و خم مشکلات مختلف سیاسی ، اجتماعی همین مرجعیت شیعه است که گره گشا است .
در سالهای اخیر متاسفانه مشاهده شده است که گاها دغدغه های مرجعیت شیعه به ویژه در حوزه مسائل فرهنگی آنچنان که شایسته است مورد توجه قرار نمی گیرد و یا کوتاهی هایی در این زمینه صورت می گیرد ، که با توجه به مطالب مذکور این روند ، روند درستی نیست و تمام مسئولانی که در حوزه های مختلف اجرایی ، تقنینی و قضایی مسئولیت دارند ، لازم است که بیش از آنچه در سالیان اخیر اتفاق افتاده است ، به نظریات مراجه عظام شیعه توجه کنند.