کنسرت گروه راز مهر در آمل
کنسرت موسیقی ایرانی گروه رازمهر به سرپرستی هنرمند آملی; ذبیح الله واحدی, از جهاتی برایم بسیار لذت بخش بود و نکات قابل توجه و قابل ذکری داشت.
پس از مدتها به اجرایی رفتم که تفکرات هنری سرپرست و یا تنظیم کننده بر آن حاکم بود و نه صرفا رضایت عامه ی مخاطبین! البته این بدان معنا نیست که در مورد رضایت یا عدم رضایت مخاطبین کنسرت, اظهار نظری داشته باشم.
کنسرتی که موسیقی محور بود و نه خواننده محور!
هدف, موسیقی بود و بدین سبب از تکنوازیهای زیبا و نیز قطعاتی پرمفهوم و بی کلام در گروه نوازیها استفاده شد و احساس انتزاع در موسیقی را پررنگ کرد.
بخش مهمی از هنر موسیقی, همان انتزاعی بودن آن است که بنا به دلایل بسیاری, مخاطب در غالب کنسرتهای این روزها از آن محروم است!
البته شاید این موضوع به سطح توانایی تنظیم کننده و آهنگساز برگردد که معمولا با استفاده از واژه و کلام, کار را برای خود و مخاطب, راحتتر می کند!
چیزی که در این اجرا بسیار قابل توجه بود, استفاده ی درست از صدای خواننده, به عنوان یک ساز بوده و چنین حرکتی بسیار هوشمندانه و هنرمندانه انجام گرفته است.
در کنسرت گروه رازمهر, موسیقی حرمت داشت و این مهم است که مخاطب با موسیقی خوب, همدل شود و فقط به دنبال شعر و خواننده نباشد!
از منظری دیگر می توان چنین اجرایی را به قوت و اعتماد به نفس آهنگساز نسبت داد, چرا که به کار خود اطمینان دارد و نگران عدم محوریت خواننده در کار نیست!
هر چند کلام هم به جای خود دارای قدر و ارزش است و همواره ترکیب درست شعر و موسیقی, جادویی افسانه ای در هنر ایجاد کرده است.
عامل دیگری که به نظرم سبب زیبایی این اجرا گردید, نواختن فواصل موسیقی توسط سازهایی چون نی و کمانچه بود که فضائی متفاوت از موسیقی ایرانی را در اذهان ایجاد کرد.
البته نه اینکه این حرکت جدید باشد; چنین کاری را در آثار برخی آهنگسازان مطرح موسیقی ایرانی کشورمان شاهد بوده و هستیم, اما غالبا اجرای آن در گروه هایی که خیلی پرآوازه نیستند و شرایط اقتصادی کنسرتهایشان تامین نیست, کمتر دیده می شود و یا خیلی جدی گرفته نمی شود!
اتفاقی که موسیقی را از حالت تک خطی خارج کرده و فضایی هارمونیک ایجاد می کند که به گوش مخاطب, خوشآیند است و موسیقی را متفکرانه تر جلوه می دهد.
غالبا در اجراها همه ی نوازندگان یک ملودی را نواخته و نهایتا با برخی سوال و جواب سازها به یکدیگر; فضا را تلطیف می کنند. اما ذهن خلاق سرپرست و تنظیم کننده ی گروه رازمهر, آثاری خوش ساخت از موسیقی ایرانی را به مخاطب عرضه کرد و اینکه در این گروه -پس از سکوتی چندین ساله در اجرا- چنین اتفاقی رقم خورد, بسیار ارزشمند و قابل تقدیر است.
مورد دیگری که نمیتوان و نباید از آن به سادگی گذشت, “خواننده بودن” همخوان این گروه بود!
صدای رسا و آواز فنی عاطفه مقیمی که به دلیل شرایط حاکم بر صدای زن در موسیقی کشورمان; نقش همخوان را داشت, سبب شد تا در اجرای قطعاتی, مهدی شجاعی خواننده ی توانمند مرد گروه, به احترام آواز قدرتمند او و البته نوع تنظیم کار, با صدایی پایین تر در کنارش باشد تا هم خواندن این بانوی خوش صدا, شرعی و قانونی گردد و هم مخاطب, لذت آواز هنرمندانه ی وی را درک نماید!
در مجموع این کنسرت که به نوعی تقدیر از هنرمند صاحب نام کشور; محمدعلی کیانی نژاد بود, بسیار به دل نشست و افسوس و صد افسوس که سلیقه ی موسیقایی عامه ی مردم ما, به دلیل سهل انگاری تصمیم گیران سیاسی-هنری کشور; بسیار نازل گشته و صندلی های سالن شهری که پرچمدار موسیقی استان است, همچنان گنجایش حضور مخاطب را داشت!
سید محسن مرعشی مرزنگو