امسال برای دومین بار است که حراجمعه (جمعه به خرید) یا به اصطلاح خارجی ها blackfriday در کشور ما برگزار می شود. فارغ از زمان این حراج در کشور ما که به مانند برخی رفتارها مورد تقلید کورکورانه قرار گرفته است، وضعیت قیمت کالاها در این طرح قابل‌تامل و تحقیق است.
برخی فروشگاه‌های اینترنتی که در میان مردم نیز نام و آوازه ای دارند، با تخفیف‌های به‌ظاهر رویایی سعی در جذب مشتری و اغوای او برای خرید دارند. مشتری نیز که از مدتی قبل تحت تاثیر تبلیغات خیابانی و مانور گسترده فروشگاه اینترنتی در فضای مجازی قرار گرفته است در یک فضای تا حدودی احساسی اقدام به خرید برخی اجناس می کند، در حالی که از پشت پرده این تخفیف‌ها بی‌خبر است!
برای تبیین این موضوع مثالی مطرح می کنیم. فرض کنید قیمت کالایی در بازار 100 هزار تومان باشد و همان فروشگاه اینترنتی نیز قیمت کالا را تا چند روز پیش از شروع حراج حوالی 100 هزار تومان تعیین کرده است. به فاصله کم و بیش یکی دو روز مانده به حراج، فروشگاه در اقدامی نه چندان زیرکانه قیمت کالا را به طور مثال به 150 هزار تومان می رساند و با خط زدن روی قیمت آن برچسب آن را با تخفیف ویژه حراجمعه یاجمعه به خرید مثلا 110 هزار تومان تعیین می کند. مشتری بی خبر که با تخفیف به ظاهر 40 هزار تومانی مواجه شده و از قضا فقط هر از گاهی به سایت سر می زند گمان می‌کند تخفیف خوبی گرفته است و با خوشحالی اقدام به خرید کالای مد نظر خود می کند. در حالی که به واقع خریدار 10 هزار تومان نیز بیش از قیمت بازار هزینه کرده است.
این روال تنها به این ایام سال و حراجمعه یا جمعه به خرید خلاصه نمی‌شود، بلکه در تمام طول سال و در قالب تخفیف های روزانه ارائه می‌شود. البته این بی‌انصافی است اگر بگوییم تمام اجناس این فروشگاه‌ها و تمام تخفیف‌های آنها به این شکل انجام می شوند. قطعا در همین ایام حراجمعه اگر از قیمت بازار درباره مایحتاج خود با خبر باشید می توانید خرید به صرفه‌ای را انجام دهید.
برخی نمونه‌های تخفیف ظاهری را مشاهده می کنید:
البته ذکر این نکته نیز خالی از لطف نیست که فروشگاه‌های اینترنتی معمولا برای حراجمعه خود برخی اجناس را برجسته می کنند و تخفیف‌های خوبی نیز در نظر می‌گیرند تا مشتری برای خرید آنها به فروشگاه سر بزند و بقیه اجناس را نیز ملاحظه کند.
شایان ذکر است؛ blackfriday در خارج از کشور به فاصله حدودا یک ماه تا ایام کریسمس و اواخر سال میلادی برگزار می شود و برگزاری این حراج در این ایام سنخیتی با فرهنگ کشور ما ندارد. اگر فروشگاه‌ها قصد زدن حراج دارند زمان صحیح برگزاری آن در کشورمان یک ماه مانده به عید نوروز است نه اینکه بی‌دلیل و صرفا با تقلید کورکورانه از فرهنگ غربی زمان حراج را متناسب با تقویم آنها و اواسط سال شمسی تنظیم کنیم. امیدواریم در سال‌های آینده زمان این حراج به روزهای پایانی سال شمسی موکول شود و فروشگاه‌ها نیز قصد فریب مردم را نداشته باشند تا مردم بتوانند به راحتی خرید عید خود را انجام دهند.
گفتنی است؛ نبود رقیب تجاری برای برخی فروشگاه‌های اینترنتی یکی از عواملی است که این فروشگاه‌ها اجازه چنین کاری را به خود می‌دهند.
واکنش برخی کاربران را به حراجمعه یا جمعه به خرید ایرانی مشاهده می‌کنید:
