با وجود کودتای ارتش برای حصر رابرت موگابه، رئیسجمهوری زیمبابوه و تظاهرات مردمی جهت حمایت از برکناری او اما دیکتاتور ٩٣ ساله زیمبابوه، حاضر به استعفا و کنارهگیری نیست. پس از مذاکرات فشرده ارتش با موگابه، قرار بود او در نطقی تلویزیونی استعفایش را اعلام کند؛ اما رئیسجمهوری ۹۳ساله نه تنها استعفا نداد، بلکه در حالی که فرماندهان نظامی کنار او ایستاده بودند، اعلام کرد که ریاست کنفرانس حزب حاکم «زانوپیاف» در ماه آینده را به عهده خواهد داشت.
حزب حاکم زیمبابوه تا دیروز ظهر (دوشنبه) به رابرت موگابه وقت داد تا از قدرت کناره بگیرد. ۲۰ نماینده حزب حاکم «زانوپیاف» روز یکشنبه به برکناری رابرت موگابه از رهبری این حزب رأی دادند. برکناری موگابه از رهبری حزب با شادی و تشویق نمایندگان همراه شد. امرسون منانگاگوا، معاون برکنارشده موگابه به جای او به رهبری حزب رسید.
پس از آن حزب حاکم تا ظهر دوشنبه به موگابه وقت داد تا پیش از آغاز روند رد صلاحیت او در پارلمان، خود از قدرت کنارهگیری کند. اما او استعفایش را اعلام نکرد. اکنون پارلمان زیمبابوه میبایست درباره کنارهگیری سالخوردهترین رئیسجمهوری جهان تصمیمگیری کند. پارلمان امروز (سهشنبه) تشکیل جلسه میدهد.
روی کاغذ این فرآیند نسبتا طولانی است و شامل نشست مشترک دو مجلس سنا و مجمع ملی و سپس نشست یک کمیته ۹ نفره از سناتورها و در آخر نشست مشترک دو مجلس برای تأیید برکناری موگابه با اکثریت دوسومی میشود. با این حال کارشناسان قانون اساسی زیمبابوه میگویند با توجه به اینکه پارلمان این کشور تحت کنترل «زانوپیاف» است ممکن است این فرآیند در عرض ۲۴ ساعت به سرانجام برسد.
کمیته مرکزی حزب حاکم زیمبابوه یکشنبه گذشته به برکناری رابرت موگابه از رهبری این حزب رأی داد. انتظار میرفت که او خود در نطق تلویزیونیاش که بهطور زنده پخش میشد، استعفایش را اعلام کند؛ اما چنین نشد.
این در حالی است که دیروز شبکه خبری سیانان گزارش داده بود که موگابه با استعفا موافقت کرده و نامه استعفای وی نوشته شده و حتی شرایطی نظیر مصونیت قضائی او و همسرش در آن تعیین شده است؛ با این حال با اتمام ضربالاجل خبری از استعفای رسمی موگابه اعلام نشد؛ به همین دلیل فرآیند استیضاح به جریان میافتد.
رابرت موگابه قصد داشت همسرش را به معاونت خود منصوب کند؛ اما سهشنبه هفته گذشته ارتش زیمبابوه اعلام کرد که کنترل این کشور را در دست گرفته است. موگابه هم در حصر خانگی قرار گرفت. او در تلاش بود که در گفتوگو با ارتش به توافقی برای حفظ قدرت دست پیدا کند.شنبه گذشته اما هزاران نفر در هراره، پایتخت زیمبابوه تظاهرات کردند تا به چهار دهه حکمرانی نخستین رئیسجمهوری زیمبابوه پس از استقلال این مستعمره سابق بریتانیا پایان دهند. گروههای کهنهسربازان جنگهای استعماری با بریتانیا برای تظاهرات شنبه در هراره فراخوان داده و ارتش زیمبابوه و حزب حاکم «زانوپیاف» از آن حمایت کرده بودند. کهنهسربازان خواستار حضور حداکثری مردم برای «پایاندادن به کاری که ارتش شروع کرده است» شده بودند.
گروههای کهنهسربازان جنگهای استعماری پیش از این از حامیان موگابه بودند و بهعنوان ابزار سرکوب مخالفان فعالیت میکردند. دخالت ارتش پس از برکناری امرسون منانگاگوا روی داد. این برکناری آمادهسازی برای انتقال قدرت به گریس موگابه، همسر رئیسجمهوری تعبیر شده بود.
گریس موگابه به دلیل سبک زندگی بسیار پرهزینه و تجملاتی، فاششدن اسنادی از او در ویکیلیکس درباره به جیبزدن پول فروش الماسهای زیمبابوه و دیگر اتهامهای فساد از محبوبیت بسیار اندکی برخوردار است.
موگابه در نطق تلویزیونی شامگاه یکشنبه با اشاره به کودتای نظامی در این کشور گفت: «عملیاتی که ارتش انجام داد، نظم پیشبینیشده در قانون اساسی خوب کشور ما را به خطر نمیاندازد و اتوریته مرا به عنوان عالیترین مقام زیمبابوه به چالش نمیکشد. حتی جایگاه مرا بهعنوان فرمانده کل نیروهای مسلح زیر سوال نمیبرد.» او سپس اعلام کرد که ریاست کنفرانس حزب حاکم زانوپیاف در ماه آینده را به عهده خواهد گرفت.
حزب حاکم زیمبابوه اعلام کرده که تا برگزاری جلسات پارلمان برای تصمیمگیری درباره استیضاح موگابه و برکناری او تظاهراتی را در هراره سازمان خواهد داد.
موگابه پس از کودتای ارتش و حمایت سرتاسری از این کودتا به مذاکره با سران ارتش وارد شد. او گفته بود که برای تصمیمگیری بر سر کنارهگیری نیاز به زمان بیشتر برای پیشبرد این مذاکرات دارد. اما یکشنبه گزارش شد که رئیسجمهوری در پی شکست این مذاکرات از جلسه با سران ارتش خارج شده است.
«پاتریک زهوائو» خواهرزاده موگابه شنبهشب گفته بود که موگابه و همسرش «تا پای جان» مقاومت خواهند کرد.
سهشنبه هفته گذشته، ارتش زیمبابوه اعلام کرد که کنترل این کشور را در دست گرفته است. ارتش زیمبابوه اعلام کرده بود، کنترل اوضاع توسط ارتش برای جلوگیری از «بدترشدن بحران سیاسی، اجتماعی و اقتصادی» و خنثیکردن «جنایتکاران در اطراف رئیسجمهوری» انجام شده و یک کودتا نیست. در این میان، برخی از پیروان موگابه نیز دستگیر شدند؛ ازجمله «ایگناتیوس چومبو»، وزیر دارایی.زیمبابوه با داشتن منابع غنی ازجمله الماس اقتصادی ویران دارد و بیش از ۷۲درصد جمعیت این کشور هماکنون در وضع فقر مزمن زندگی میکنند.
کشور زیمبابوه در جنوب آفریقا زمانی با عنوان «رودزیا» از مستعمرات بریتانیا بود، اما در سال ۱۹۶۵ اقلیت سفید پوست ساکن این مستعمره بهطور یکجانبه اعلام استقلال کردند که با مخالفت بریتانیا مواجه شد. پس از چند سال مقابله سیاسی از سوی بریتانیا و جامعه بینالمللی، ازجمله تحریمهای اقتصادی، همراه با مبارزه مسلحانه گروههای طرفدار حکومت اکثریت سیاهپوست، سرانجام در سال ۱۹۸۰ بین دولت سفیدپوستان، بریتانیا و استقلالطلبان توافقی به دست آمد که در نتیجه آن، این سرزمین با نام جدید زیمبابوه استقلال یافت و قدرت به یک دولت بومی منتقل شد. در اولین انتخابات پارلمانی در زیمبابوه که مدتی کوتاه پس از کسب استقلال برگزار شد، حزب اتحاد ملی آفریقایی زیمبابوه به رهبری رابرت موگابه توانست اکثریت قابل توجه آرا را به دست آورد و قدرت را در دست گیرد. نتیجه انتخابات باعث شورش برخی اقلیتهای قومی و سرکوب خونین آنان شد، اما جنگ داخلی سرانجام با توافق بین دولت و مخالفان و تشکیل حزب زانوپیاف خاتمه یافت.
از آن زمان تا کنون، رابرت موگابه در سمت نخستوزیر و بعدا رئیس جمهوری، قدرت را در این کشور در دست داشته و با اینکه فعالیت احزاب دیگر ممنوع نیست، اما حزب حاکم با در دست داشتن مواضع قدرت سیاسی و اقتصادی، زمام امور را در دست دارد. به گفته منتقدان، رابرت موگابه و حزب زانوپیاف به راههای مختلف، از سرکوب مخالفان گرفته تا تقلب در انتخابات، قدرت را حفظ کرده است.
با اتمام ضربالاجل، موگابه استعفایش را اعلام نکرد نمایندگان حزب حاکم در پارلمان زیمبابوه، فرآیند استیضاح را به جریان میاندازند