ایران رتبه اول ابتلا به ام.اس در خاورمیانه این خبر شاید برای کسانی که با این بیماری آشنا نیستند، خیلی تکان دهنده نباشد اما قطعا بسیاری از مردم بعد از شنیدنخبر ابتلای افراد شناخته شده ای مثل آتنه فقیه نصیری، بهناز جعفری و امیر مهدی ژوله به بیماری ام. اس، به تحقیق درباره این بیماری پرداخته اند و حالا می دانند این بیماری پنهان چطور روی مغز تاثیر می گذارد و در نتیجه فرمانی که از مغز صادر می شود به اعضا و ماهیچه ها نمی رسد و حرکت بدن سخت می شود.
در حقیقت این بیماری با چراغ خاموش سروکلهاش پیدا میشود و زندگی فرد را از این رو به آن رو میکند.بنابراین بهجای این که با خواندن و شنیدن اخبار نگران شوید، بهتر است دانش خود را افزایش دهید. چون هیچ چیز به اندازه دانش نمیتواند ما را به سلاح ایمنی و حفاظت مجهز کند. وقت آن رسیده است که بهجای ترس و نگرانی، ام. اس را بشناسید؛ در ادامه مطلب با شایع ترین علایمی که به ما می گوید مبتلا به ام اس شده ایم، آشنا می شویم.
چگونه بفهمیم مبتلا شدهایم؟
اسپاسمها و گرفتگیهای عضلانی حملهای، یکی از علایم آزاردهنده ام. اس است. این اسپاسمها معمولا بسیار دردناک است، در بخشهای انتهایی بدن نظیر دست و پا ایجاد و بعد از چند دقیقه برطرف میشود؛ سوزن سوزن شدن یا احساس درد در بعضی از بخشهای بدن، ازدست دادن نسبی یا کامل بینایی بهعلاوه احساس درد در هنگام حرکت دادن چشم(اختلال عصب بینایی)، بیاختیاری در دفع ادرار و مدفوع، لرزش بدن یا ناهماهنگی بدن، اسهال مداوم و اختلال کنترل تخلیه روده و احساس افسردگی، تحریک پذیری وتغییرات خلق و خو، از مشکلات رایج مبتلایان به ام.اس است.
بیشتر چه کسانی مبتلا میشوند؟
علت این بیماری نامشخص است و هنوزبهطور دقیق مشخص نیست که چه چیزی این بیماری را بهوجود میآورد. برخی مردم تصور میکنند، استرس، عصبانیت، فشارهای روانی یا خستگی ممکن است در بروز ام.اس موثر باشد اما باید بگوییم تأثیرگذاری آن ها هنوز بهطور علمی ثابت نشده است.
درباره تاثیر استرس در بروز ام.اس سالها تحقیق و در نهایت مشخص شد استرس و کار سخت نمیتواند عامل ابتلای فرد به ام.اس باشد. برخی پژوهشگران میگویند مصرف بیش از حد نمک ممکن است علت اصلی افزایش میزان بیماریهای خودایمنی مانند ام.اس باشد. بررسی این دانشمندان نشان داد موشهایی که مهندسی ژنتیک شده بودند تا به اماس دچار شوند، هنگامی که رژیم غذایی پرنمک میخوردند نسبت به موشهایی که میزان دریافت نمکشان متعادل بود، وضعیت بسیار بدتری پیدا میکردند.
افراد در معرض خطر
اداره آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران اعلام کرده است، افرادی که از نظر ژنتیکی دارای طبع سرد هستند و مدام از غذاهای سرد استفاده میکنند بیشتر در معرض ابتلا به بیماری ام.اس قرار میگیرند. برخی دیگر از تحقیقات حاکی از آن است افرادی که علاقه زیادی به خوردن ترشی، سرکه، تمرهندی و قره قوروت دارند، درصورت مصرف بیرویه این مواد غذایی بیشتر درمعرض ابتلا به ام. اس قرار میگیرند.
همچنین وضعیت روحی و روانی فرد، یکی از پیشزمینههای بروز بیماری ام. اس بهشمار میرود؛ بنابراین افراد زودرنج و حساس باید تلاش کنند برداشت خود از موقعیتهای اجتماعی را بهگونهای تغییر دهند تا کمترین فشار روانی بر آنان وارد شود. کمبود ویتامین 12B و D از دیگر عوامل ایجادکننده بیماری ام.اس عنوان میشود.
چگونه بعد از مبتلا شدن، به زندگی برگردیم؟
سهیل گوهری یکی از مسئولان انجمن حمایت از بیماران ام.اس ایران که چطور بیمار مبتلا به ام. اس با بیماری اش کنار بیاید، میگوید: بیماران ام.اس، چهار مرحله را میگذرانند؛ مرحله اول «انکار» است، ممکن است فرد ده بار ام آر آی دهد تا مطمئن شود بیماری اش درست تشخیص داده شده است و شاید سال ها در این مرحله بماند.
مرحله دوم «پرخاشگری» است؛ یعنی زمانی که فرد متوجه بیماری میشود و به زمین و زمان ناسزا میگوید و نمیتواند باور کند که چرا درگیر چنین بیماری شده است.
مرحله سوم، «افسردگی» است. به گفته وی در همین مرحله است که احساس تنهایی شدت بیشتری پیدا میکند. در این جا در واقع بیمار مبتلا به ام.اس، خودش را از بقیه کنار میکشد یا طرد شدن از سوی دیگران او را منزوی میکند.
در مرحله چهارم که «پذیرش» است، فرد به زندگی عادی باز میگردد و بیماریاش را میپذیرد. بیمار مبتلا به ام.اس هرچه زودتر به مرحله آخر برسد، وضعیت برایش بهتر خواهد بود و مراحل درمان، راحتتر طی خواهد شد.
او با بیان این که ترس از ام.اس به دلیل ناشناخته بودن آن است، ادامه میدهد: نباید به بیماران ام. اس استرسی وارد شود چون در این صورت، مشکلاتشان چندبرابر خواهد شد. این افراد زود خسته میشوند و زودتر از بقیه در برابر سرما و گرما واکنش نشان میدهند. باید به جای هشت ساعت، پنج ساعت کار کنند. متاسفانه بسیاری از کارفرمایان برای این که مشکلی پیش نیاید ، قید همکاری با بیماران مبتلا به اماس را میزنند.
خیلی از بیماران مبتلا به ام. اس بیماری شان را مخفی میکنند؛ تنها به این دلیل که کارفرما نفهمد و اخراجشان نکند و همین مسئله فشار روانی مضاعفی به این افراد وارد میکند. مخفی نگهداشتن موضوع فقط برای این که فرد کارش را از دست ندهد، میتواند عواقب ناراحتکنندهای برای بیمار داشته باشد.
ام.اس مانع باروری نمی شود
به گفته حسین کرمان پور عضو انجمن ام. اس، زنان دو برابر مردان گرفتار بیماری ام. اس میشوند. در 10 سال اخیر میزان شیوع این بیماری در بین خانم ها 4 برابر شده است. استان اصفهان بالاترین آمار را در این زمینه دارد.سهیل گوهری تصریح می کند: سن ابتلا از 16 تا 45 سالگی، در حال تغییر است،یعنی درست در سن باروری
ازدواج کردن این افراد به هیچ وجه مسئله ساز نیست و خود انجمنها در این زمینه مشاورههایی انجام میدهند، آنچه ممکن است برای این افراد مشکل ایجاد کند، مسئله باروری و تولید مثل است که آن هم بستگی به شرایط بدنی بیمار دارد و این که در کدام مرحله از بیماری است. اما خیلی از افراد مبتلا به ام.اس زیر نظر پزشک به راحتی باردار و صاحب فرزند شدهاند. این که این بیماری میتواند روی جنین تاثیر بگذارد هنوز مشخص نیست چون ریشه ژنتیکی برای این بیماری کشف نشده است و احتمال ضعیفی برای آن وجود دارد.
او درباره این که ما چطور میتوانیم به بیماران مبتلا به ام.اس کمک کنیم، میگوید: در مرحله اول باید تاکید کنم ام.اس بیماری واگیر نیست و علایم بیماری در افراد مختلف، متفاوت است اما خصیصه مشترک در بین تمام آنها برچسبی است که اجتماع به آن ها میزند. تعداد کمی از بیماران مبتلا به ام. اس به استفاده از ویلچر و واکر نیاز پیدا میکنند؛ بااینحال، وقتی اسم ام. اس میآید، همه آخر خط را میبینند، در حالیکه ما میتوانیم با ایجاد شرایط آرامش بخش، امیدواری دادن و ایجاد انگیزه، دوری از افراد منفی نگر و فراهم آوردن شرایط امیدبخش و شاد به این عزیزان کمک کنیم.
منبع:روزنامه خراسان