با نق زدن کودکان چگونه برخورد کنیم؟
اگرچه نق زدن مساله شایعی در کودکان است ولی می تواند باعث ناامیدی در والدین شود
مهم نیست چه اتفاقی میافتد. هر مخالفت یا مقاومت کوچکی در برابر خواستههایش میتواند اشکهایش را سرازیر کند و فرشته کوچک شما را به دیوی که جز جیغ زدن کاری ندارد، تبدیل کند. شاید تصور کنید مهربانی بیشتر میتواند به جیغهای او پایان دهد یا اینکه قهر و دعوا کردنهایتان میتواند فرزند نقنقوی شما را آرام کند اما صبر کنید؛ رفتن از هر دوی این راهها میتواند مشکل رفتاری کودک شما را به کلاف بیسر و تهی تبدیل کند که بازکردنش کار هر کسی نیست.
اگر جیغ و گریههای فرزندتان تمامی ندارد، توصیههای یک روانپزشکی کودکان را بخوانید. او به شما برای رام کردن اسب سرکشتان کمک میکند.
از کجا یاد گرفته؟
ستاره هیچ خواستهای را بدون جیغ زدن بیان نمیکند. از گرفتن یک شکلات گرفته تا دیدن برنامه تلویزیونی مورد علاقه، همه را با جیغهای ممتد طلب میکند و تا زمانی که به خواستهاش نرسد، این روند را ادامه میدهد.
از شماست که بر شماست
به جای متهم کردن فرزندتان بهتر است نگاهی به رفتارهای خودتان بیندازید؛ بدون شک فرزندتان از ابتدا اینگونه نبوده و اشتباههای رفتاری شما از او یک کودک نقنقو ساخته است. یادتان نرود محیط بر کوچکترین رفتارها و عادات فرزندتان اثر میگذارد و هر رفتار یا واکنش کوچکی از سوی شما میتواند رفتارهایی را در فرزندتان ماندگار کند که تغییر دادنشان کار سادهای نیست. شاید در گذشته زمانیکه حالتان خوب بوده یا حوصله نق زدنهای فرزندتان را نداشتید به خواستههای او گوش دادید و اکنون او یاد گرفته میتواند با نق زدن به خواستهاش برسد.
گذشته از این، شاید مشاهده رفتار کودکان دیگر فرزندتان را به نق زدن ترغیب کرده باشد. بچهها با دیدن کودکی که با جیغ و داد به خواستهاش میرسد از این شیوه الگوبرداری میکنند و با صدای بلند نیازهایشان را فریاد میزنند. کافی است در چنین شرایطی با دیدن گریه و شیون فرزندتان به خواسته او تن داده باشید تا برای مدتها از سلاح فریاد و جیغ برای رسیدن به خواستههایش استفاده کند.
تسلیم میشویم!
هیچکسی حوصله شنیدن این همه داد و بیداد را ندارد. به همین دلیل نهتنها پدر و مادر، بلکه آشناهای دورتر هم یاد گرفتهاند که دربرابر اولین جیغ او تسلیم شوند و آرامششان را بهخاطر چند خواسته کوچک به خطر نیندازند.
شفاف باشید
با آرامش و زمانیکه حال جفتتان خوب است برایش توضیح دهید که «از این به بعد قوانین جدیدی در خانه به وجود آمده و دیگر با داد و بیداد نمیتوانی به خواستههایت یا اسباببازی دلخواهت برسی و اگر واقعا اسباببازی میخواهی باید رفتار خوبی داشته باشی.» دیگر زمان آن است تا شما با هوش و درایت خودتان هر رفتاری را که میخواهید در فرزندتان شکل دهید و گاهی برایش شرطهایی بگذارید که به او در رسیدن به خواستهاش از راه منطقی کمک میکند.
میتوانید اسباببازی مورد نظر را مانند پاداش در قبال انجام رفتارهای مناسب برایش قرار دهید؛ مثلا به او بگویید«اگر پنج شب پشتسرهم هر شب مسواک بزنی یک ستاره دریافت میکنی و بعد از سه ستاره ما به مغازه میرویم و اسباببازی را که دوست داری برایت میخریم.» اگر خیلی کمطاقت است، تعداد ستارهها را کاهش دهید.
چارهای نداریم!
به توصیه یکی از دوستان، مادر ستاره تصمیم میگیرد در برابر خواستههای غیرمنطقی فرزندش بایستد و با جیغ زدن آنها را برآورده نکند اما اوضاع خیلی خوب پیش نمیرود. او آنقدر فریاد میزند که پدر طاقتش را از دست میدهد و تسلیم فرمان او میشود.
طاقت بیاورید
صبور باشید؛ زمانیکه به بازار میروید قاعدتا او سعی خواهد کرد با گریههای بیشتر شما را مجبور به اطاعت از خودش کند. تسلیم نشوید. نگران نگاهها و افکار دیگران نباشید زیرا چیزی که اهمیت دارد تربیت فرزندتان است. او فکر میکند اگر بلندتر گریه کند، حتما شما به حرفش گوش میدهید اما بدون خشونت و با رفتار درست باید نشان دهید این روش کارایی ندارد. اگر اجسام را پرت میکند او را مهار فیزیکی کرده یا محیط را ترک کنید.
این رفتارهای فرزندتان برای رسیدن به خواستهاش کاملا طبیعی است. با دیدن این رفتارها باید بدانید راه را درست رفتهاید و فرزندتان سعی میکند شما را امتحان کند. حالا نوبت شماست تا با بیتوجهی و بدون توضیح اضافه به او بفهمانید که جدی هستید. یادتان باشد توضیح اضافه کارتان را خراب میکند. بعد از مدتی نتیجه میگیرد که گریهاش دیگر کارساز نیست.
چرا اشکش خشک نمیشه؟
تهدید میکنیم!
مادر ستاره که دیگر تحمل سالهای قبل را ندارد، تصمیم میگیرد به شیوههای قدیمی تربیتی متوسل شود و هر بار دادهای فرزندش را میشنود با داد بلندتری به استقبالش برود یا او را به محروم شدن از برخی امکانات تهدید کند.
گوشهایتان را بگیرید
یکی از بهترین راهها برای حل این مسئله، پاک کردن صورت آن است. اگر خودتان را به نشنیدن بزنید و به این رفتارهای فرزندتان هیچ واکنش مثبت و حتی منفی نشان ندهید تا اندازه زیادی برای حل مشکل قدم برداشتهاید. یادتان نرود حتی نشان دادن واکنشهای منفی مثل اخم کردن، سرزنش و حتی کتک زدن کودک به او در تقویت این رفتار انگیزه میدهد پس بیتفاوتی و نادیده گرفتن را جایگزین هر واکنشی کنید.
اما تنها زمانی سمت این درمان بروید که حالتان خوب باشد و توانایی کنترل خشمتان را در حالیکه جیغ و دادهای گوشخراش او را میشنوید، داشته باشید. میزان گریه کودکتان بستگی به این دارد که چقدر به این شیوه عادت کرده باشد. اگر در میان راه از ادامه مسیر منصرف شوید باید خود را برای شنیدن صداهای بلندتر او آماده کنید چون به او آموزش دادهاید تا با سطح گریه بالاتر به خواستهاش برسد. کنار آمدن با کودکان سخت دشوارتر است. والدین باید با آگاهی از اخلاق فرزندشان صبوری بیشتری در درمان داشته باشند. کودکی که به هر بهانهای گریه میکند ممکن است دچار افسردگی کودکی شده باشد که در این صورت بهتر است به پزشک مراجعه شود.
اگر کودکتان برای درخواست چیزی نق زد به او بگویید، درخواستش را خوب بیان کنید
چند قدم که باید بردارید
برای پایان دادن به شیونهای بیمورد فرزندتان، میتوانید این شش راه ساده اما موثر را هم امتحان کنید
تنها خرید کنید
اگر میخواهید با فرزندتان به یکی از مراکز خرید شلوغ بروید، بدانید که کودکتان طاقت شما را ندارد و بعد از مدتی خسته و بدخلق میشود و نق میزند.
همه جا با هم نروید
اگر میخواهید به مهمانی بزرگسالان بروید و میدانید این اتفاق برای فرزندتان جذابیتی ندارد، در صورت امکان کودکتان را نزد کسی که با او احساس راحتی دارد، بگذارید.
باج ندهید
با پذیرفتن خواسته فرزندتان در زمانی که غر میزند، به رفتارش مشروعیت ندهید و با این اشتباه رایج زمینه را برای گریهها و غرولندهای بعدی فراهم نکنید.
همکلام باشید
برای گذاشتن بهترین تاثیر روی فرزندتان، باید با همسرتان همکلام شوید. هر کدام از شما نباید شیوه تربیتی جداگانهای داشته باشد و در مقابل کودک دیگری را رد کند.
آموزش دهید
به فرزندتان تفاوت میان رفتار خوب و بد را آموزش دهید. اگر در این کار موفق باشید، او به جای تاثیر گرفتن از بچههای دیگر، برای اصلاحشان تلاش میکند.
نادیده بگیرید
فرزند شما با فریادهایش میخواهد جلب توجه کند. اما شما میتوانید با نادیده گرفتن این صداها و اشکها، راهکار «خاموشی» را به کار ببندید و به حذف این عادت کمک کنید.
با بچههای دیگر نمیسازد
درست است که پدر و مادر او مشکلی با تحمل کردن کودک نقنقویشان ندارند. اما هر روز که میگذرد، این رفتار ستاره را از بچههای دیگر دورتر میکند. کافی است در بازی ببازد یا چیزی مطابق میلش نباشد تا با گریه مادرش را صدا کند.
درگیر دعوایشان نشوید
یادتان نرود شما نباید عنصر سوم دعواهای دو کودک باشید. چالشهای ارتباطی بچهها مگر در موارد خاص تنها باید توسط خودشان حل شود و دخالتهای شما تنها میتواند مشکل را بیشتر کند. وقتی فرزندانتان با یکدیگر دعوا میکنند، خودتان را درگیر نکنید و از در سرزنش یکی یا طرفداری از دیگری وارد نشوید. به آنان توضیح دهید مشکلی با اینکه یکدیگر را دوست ندارند، ندارید اما توقع دارید به یکدیگر احترام بگذارند.
هنگام دعوا هر دوی آنان را بسته به سنشان اما به شیوه مشابه تنبیه کنید. شما با تنبیه فرزند مظلوم خود این پیغام را به او بدهید که باید از حقش به شیوهای مطلوب دفاع کند. در مواقع خاص که یکی از فرزندانتان سعی کرده از حقش دفاع کند اما موفق نشده و نزد شما آمده از او حمایت کنید.