گروه فناوری- فناوری، هوش مصنوعی و اینترنت اشیا دنیای آینده را متحول می‌کنند و اگر کشوری از این قافله عقب بماند بی‌شک به سختی می‌تواند خود را به پای سایر رقبا برساند؛ رقبایی که با استفاده از فناوری روز به‌روز بر قدرت و ثروتشان افزوده می‌شود و زیرساختهای حوزه صنعت در این کشورها قدرتمندتر می‌شود. کشور ما نیز گام‌هایی به سوی فناوری‌های نوین برداشته و دولت یازدهم تلاش داشته تا زیرساختهای صنعت مبتنی بر فناوری ایجاد کند؛ موضوعی که زمینه ساز برگزاری سومین کنفرانس بین‌المللی انقلاب چهارم صنعتی شد و در آن، وزیر ارتباطات به آثار مثبت و منفی انقلاب چهارم صنعتی پرداخت و از تأثیرهای مثبت آن، به ثروت آفرینی ایده‌ها و پلتفرم‌ها اشاره کرد. محمود واعظی آسان شدن سرقت و تهدیدهای امنیتی را نیز یکی از نکات منفی انقلاب چهارم صنعتی دانست و گفت: البته شرایط امنیتی در این دوره تغییر می‌کند و جنگ سایبری از جدی‌ترین خطرها در این حوزه محسوب می‌شود و با توجه به اینکه هنوز به صورت جدی وارد این عرصه نشده‌ایم، جنگ‌هایی که ایجاد می‌شود ابتدا از هک کردن تأسیسات حیاتی کشورها آغاز می‌شود و بعد نیروهای نظامی وارد عمل می‌شوند.
دیتاهای بزرگ عامل جذب ثروت
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در سومین کنفرانس بین‌المللی انقلاب چهارم صنعتی که روز پنجشنبه در محل همایش‌های بین‌المللی برج میلاد تهران برگزارشد، اینترنت اشیا را یکی از مباحث مهم این حوزه بیان کرد و گفت: سرمایه‌گذاری‌های بسیاری در اینترنت اشیا در کشورهای مختلف انجام می‌شود و اکنون حدود 10 میلیارد شیء و انسان به اینترنت وصل هستند. پیش‌بینی می‌شود تا سال 2025 این تعداد به حدود 50میلیارد افزایش یابد که این موضوع به این معنی است که در آینده بسیاری از تحولات در عرصه زندگی و کار از طریق اینترنت انجام می‌شود و تحول بسیار بزرگی رخ خواهد داد.
محمود واعظی تصریح کرد: بر اساس این تحول، نوع نگاه به اینترنت و فعالیت‌ها تغییر می‌کند و اگر در گذشته کسی مالکیتی داشت و می‌توانست ثروت آفرینی کند، امروز دیگر تنها کسی تولید ثروت می‌کند که ایده‌ای دارد و پلتفرم درستی را می‌تواند ارائه کند.وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات خاطرنشان کرد: شرکت‌های بیمه و بانک‌ها، دیگر بر اساس ذخایر و سرمایه جزو 10 شرکت برتر دنیا نیستند بلکه این رده در اختیار شرکت‌هایی مانند گوگل و مایکروسافت قرار گرفته که بر‌اساس پلتفرم‌ها، نرم افزارها و ایده‌ها توانستند ثروت آفرینی کنند. این موضوع نشان می‌دهد که اگر بخواهیم وارد انقلاب صنعتی چهارم شویم، باید رویکرد خود را تغییر دهیم چون با رویکرد گذشته نمی‌توانیم وارد این انقلاب شویم.
واعظی به دیتاهای بزرگ هم اشاره کرد و افزود: شرکتی که توانایی جمع‌آوری داده‌های یک مجموعه‌ای را داشته باشد صاحب یک ثروت بزرگ است و بسیاری از تصمیمات و سرمایه گذاری‌ها و خلق ثروت‌ها بر اساس تحلیل این داده‌ها انجام می‌شود و از بسیاری بحران‌ها هم جلوگیری می‌شود.
لزوم تغییرنگاه فعالان دانشگاه‌ها
وزیرارتباطات همچنین گفت: در نسل چهارم انقلاب صنعتی باید هوش مصنوعی، اینترنت و شبکه‌های ارتباطی به‌عنوان زیرساختهای تحول در حوزه صنعت در نظر گرفته شوند.واعظی با اشاره به اینکه در این‌گونه همایش‌ها و کنفرانس‌ها انتظار نمی‌رود به تمام ابعاد موضوع پرداخته شود، افزود: این همایش‌ها نقشه راه برای دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی و پژوهشی است تا بیشتر به این موضوع بپردازند. وی همچنین گفت: در دهه گذشته ما شاهد تغییر سریع تکنولوژی بودیم و این تکنولوژی تأثیرات بسیار شگفت بر جای گذاشته است. اگر ما در گذشته در جهان انقلاب‌های صنعتی اول، دوم و سوم را داشتیم، فاصله بین انقلاب اول تا دوم یک زمان طولانی بیش از 100 سال پیموده و فاصله بین انقلاب‌های دوم و سوم هم همین طور بوده است. واعظی تصریح کرد: حتی اگر انقلاب صنعتی در کشوری و در منطقه‌ای اتفاق می‌افتاد زمان طولانی نیاز داشت تا به نقاط مختلف دنیا نیز برسد. واعظی اظهار داشت: هم تغییر و تحول در فناوری‌ها سریع شده است و هم گسترش آن به نقاط مختلف دنیا به سرعت انجام می‌شود و در این صورت اگر نخبگان در کشوری نتوانند بموقع این تحولات را رصد کنند خیلی عقب می‌مانند. وی همچنین گفت: اگر می‌خواهیم از مزایا ی انقلاب چهارم صنعتی استفاده کنیم، فعالان دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی و صنعت و همچنین فعالان سازمان برنامه و بودجه دولت باید با یک نگاه جدید وارد عرصه شوند و در غیراین صورت مانند تأخیری که در گذشته داشتیم، انقلاب چهارم نیز با ضررهای خود به ما تحمیل می‌شود.
زیرساختهای تحول در حوزه صنعت
واعظی با تأکید بر اینکه اینترنت، فضای مجازی و ICT توانسته در سبک زندگی مردم مؤثر باشد، خاطرنشان کرد: این مقوله در صنعت، فرهنگ مردم و اقتصاد هم تأثیرگذار بوده است پس در نسل چهارم از هوش مصنوعی، اینترنت و شبکه‌های ارتباطی به‌عنوان زیرساختهای تحول در حوزه صنعت باید در نظر گرفته شود.
این مقام عالی وزارت ارتباطات افزود: نیازمندی‌هایی که برای توسعه کسب و کارهای این فناوری مطرح است باید ابتدا در رگولاتوری این بخش به وجود بیاید و سپس برای ورود به حوزه‌ای جدید برای آن مقررات تدوین کنیم و البته در مرحله بعد، تعامل و همکاری بازیگران در صنایع مختلف و مشارکت بخش خصوصی و دولتی را در این حوزه حتماً نیاز داریم.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با اشاره به اینکه ورود گسترده به چنین بخشی، مستلزم رعایت ملزومات آن است، تأکید کرد: موضوع دیگر در این حوزه، توجه به بازار و همچنین ایجاد شفافیت است که اهمیت زیادی دارد و ورود سرمایه‌گذار خارجی و داخلی به این حوزه و توجه به نیروی انسانی و اشتغالی که در این حوزه ایجاد می‌کند می‌تواند در نسل چهارم انقلاب صنعتی اشتغال ارزانتری را به وجود آورد.وی سواد دیجیتال را یکی دیگر از موضوع‌های مهم این حوزه اعلام کرد و گفت: با توجه به اینکه زیرساخت انقلاب چهارم صنعتی با تحولات تکنولوژی است، حتماً نیاز داریم کشورهایی که وارد این عرصه می‌شوند هم در نخبگان و هم در مردم کشور خود سواد دیجیتال را افزایش دهند.
تأثیرات مثبت و منفی
انقلاب چهارم صنعتی
وزیر ارتباطات اظهار داشت: طبیعی است که انقلاب چهارم صنعتی هم تأثیرات مثبت و هم منفی دارد. افزایش کارایی منابع، اعتلای بهره‌وری، بهبود کیفیت زندگی، تأثیر مثبت در محیط زیست، هزینه پایین ارائه خدمات، ایمنی بالاتر، لجستیک بهتر، تقاضای بیشتر برای حافظه و پهنای باند، تغییر در بازار‌های کار و مهارت، ایجاد کسب و کارهای جدید، طراحی محصولات قابل اتصال به اینترنت اشیا و اضافه شدن خدمات دیجیتال برای محصولات از تأثیرات مثبت انقلاب چهارم صنعتی است. وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات یکی از تأثیرات منفی این انقلاب را رعایت نکردن حریم خصوصی عنوان کرد و اظهار داشت: این یکی از نگرانی‌هایی است که اتحادیه جهانی مخابرات در کنفرانس‌ها و همایش‌های جهانی مورد توجه قرار داده است. وقتی کشورها وارد این دوره می‌شوند باید بتوانند از مشکلاتی که برای مردم و بخش‌های مختلف به وجود می‌آورد پیشگیری کنند.
راه‌اندازی فاز سوم
شبکه ملی اطلاعات در ماه آینده
وزیر ارتباطات همچنین در این کنفرانس به راه‌اندازی فاز نخست و دوم شبکه ملی اطلاعات اشاره کرد و افزود: تا 3 هفته آینده هم فاز سوم این شبکه به بهره‌برداری می‌رسد و شبکه علمی کشور هم که هفته گذشته به بهره‌برداری رسید و تا دو تا سه هفته آینده دولت الکترونیک را نیز در سراسر کشور به بهره‌برداری می‌رسانیم. وی تأکید کرد: از دو سال گذشته کمیته‌هایی در پژوهشگاه IT کشور در مورد5G، اینترنت اشیا و هر آنچه که زیرساختهای این انقلاب صنعتی نسل چهارم است، فعال شده و در بخش اجرایی نیز بسترهای آن را فراهم کردیم. از امروز به بعد این به عهده برنامه ریزان کشور است که با بستر ایجاد شده، برنامه 5 ساله ششم توسعه را بر این بستر بسازند.
واعظی همچنین به نگاه دولت و وزارت ارتباطات به این حوزه اشاره کرد و گفت: ما از 4 سال گذشته با این اندیشه به استقبال این تحول رفتیم که وارد دنیای جدیدی می‌شویم چون با این جمعیت و گستردگی جغرافیایی، کشور ما نمی‌تواند منتظر بماند تا این وضعیت به کشور تحمیل شود. وی تصریح کرد: بر همین اساس طرح‌های بزرگی را در این حوزه آغاز کردیم و در حوزه شبکه انتقال کشور از 900گیگابیت قبل از دولت یازدهم، با اجرای چند طرح امروز این حجم را در کل کشور به 11 برابر افزایش دادیم و همچنین پهنای باند داخلی کشور در 15 سال گذشته از 624 گیگابیت به 15 برابر افزایش یافته است.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات همچنین با اشاره به اینکه قبلاً در کشور هیچ روستایی دارای اینترنت نبود، افزود: امروز 28 هزار روستا دارای اینترنت هستند و تا سال آینده همه روستاهای بالای 20 خانوار به اینترنت متصل می‌شوند و خدمات اینترنتی را هم به روستاها می‌بریم. وی ادامه داد: در ابتدای دولت یازدهم تنها یک شهر به نسل سوم شبکه تلفن همراه مجهز بود در حالی که امروز حدود 429 شهر ایران دارای نسل سوم تلفن همراه هستند. همچنین هم‌اکنون حدود 750 شهر در کشور دارای نسل چهارم شبکه تلفن همراه هستند. در ابتدای این دولت 3.5 میلیون کاربر از اینترنت استفاده می‌کردند که امروز حدود 45 میلیون کاربر از اینترنت استفاده می‌کنند.
ایده ها و پلتفرم های نوین، منبع ثروت آفرینی هستند
زیرساخت انقلاب چهارم صنعتی، تکنولوژی است و نخبگان و مردم باید سواد دیجیتال خود را افزایش دهند
