«نمک از شهرت بدی در دنیای تغذیه برخوردار شده است. نمک بیش از اندازه میتواند ناسالم و حتی کشنده باشد اما مصرف بسیار کم آن نیز میتواند خطرناک باشد. نمک برای بسیاری از عملکردهای بدن از جمله کنترل عضلات و حفظ تعادل مایعات ضروری است.
به گزارش ایسنا، عصر ایران نوشت: «شوری مزهای بسیار اعتیادآور است. مغز و بدن ما از نمک لذت میبرند زیرا برای بقا مادهای ضروری است. در طول تاریخ بشر، یافتن نمک دشوار بوده و از این رو، هوس مصرف نمک یک مکانیسم بقا بوده است. با این وجود امروزه نیز افراد بسیاری در جهان بیش از اندازه نمک مصرف میکنند. انجمن قلب آمریکا مصرف روزانه ۱۵۵۰ تا ۲۴۰۰ میلیگرم نمک را برای بزرگسالان توصیه کرده است اما مصرف نمک بسیاری از مردم جهان با اختلاف بیشتر از این سطوح ایمن است. هوس مصرف نمک ممکن است نشانهای از ابتلا به یک مشکل سلامتی باشد.
«هلث لاین» در این باره نوشت:
دلایل
نمک از شهرت بدی در دنیای تغذیه برخوردار شده است. نمک بیش از اندازه میتواند ناسالم و حتی کشنده باشد اما مصرف بسیار کم آن نیز میتواند خطرناک باشد. نمک برای بسیاری از عملکردهای بدن از جمله کنترل عضلات و حفظ تعادل مایعات ضروری است. هوس مصرف نمک میتواند نشانهای از یک بیماری جدی و نیازمند درمان باشد. بر همین اساس است که هیچگاه نباید هوسی ناگهانی را نادیده گرفت. در ادامه با برخی شرایط که ممکن است دلیل هوس مصرف نمک باشند، بیشتر آشنا میشویم.
کمآبی بدن
بدن انسان برای ارائه عملکرد درست به حفظ سطحی مشخص از مایعات نیاز دارد. اگر این سطوح پایینتر از حالت سالم باشند، فرد ممکن است با هوس مصرف نمک مواجه شود. این روش بدن برای تشویق انسان به نوشیدن یا غذا خوردن بیشتر است.
از دیگر نشانههای کمآبی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
پوست سرد و رنگ پریده
سرگیجه
احساس تشنگی شدید
سردرد
کاهش تولید ادرار
تغییرات خلق و خو و تحریکپذیری
ضربان قلب سریع
اسپاسمها یا گرفتگی عضلانی
عدم تعادل الکترولیت
مایعات موجود در بدن مواد معدنی حیاتی را حمل میکنند. این مواد معدنی به عملکرد درست بدن کمک میکنند. سدیم که در نمک خوراکی یافت میشود، از جمله این مواد معدنی است. اگر این مواد معدنی که به نام الکترولیت نیز شناخته میشوند، نامتعادل باشند، امکان مواجهه با نشانههای زیر وجود دارد:
سردرد
حالت تهوع و استفراغ
خستگی یا کمبود انرژی
تحریکپذیری و تغییرات خلق و خو
گیجی
سردرد
تشنج
بیماری آدیسون
غدد آدرنال مسئولیت تولید هورمونهایی را بر عهده دارند که برای بقا حیاتی هستند. بیماری آدیسون یک نوع بیماری نادر است که میتواند میزان ترشح هورمونهای غدد آدرنال را کاهش دهد. افراد مبتلا به این بیماری هوس مصرف نمک و همچنین نشانههای دیگر مانند موارد زیر را تجربه میکنند:
خستگی شدید یا فقدان انرژی
پوست رنگ پریده
از دست دادن اشتها
فشار خون پایین
کاهش وزن بدون دلیل
اسهال بلندمدت یا پایدار
وصلههای تیره روی پوست؛ به ویژه روی صورت
زخمهای دهانی روی بخش داخلی گونهها
استرس
غدد آدرنال مسئول ترشح هورمون کورتیزول هستند. این هورمون به تنظیم فشار خون و واکنش بدن به استرس کمک میکند. مطالعات نشان دادهاند که افرادی با سطوح بالای سدیم طی موقعیتهای استرسزا کورتیزول کمتری ترشح میکنند. هوس مصرف نمک میتواند روشی باشد که بدن از طریق آن تلاش میکند با استرس غیر معمول مقابله کند.
سندرم بارتر
افراد مبتلا به سندرم بارتر قادر به بازجذب سدیم نیستند. سدیم مصرفی توسط این افراد از طریق ادرار دفع میشود. این به معنای آن است که به صورت مزمن با سطوح پایین سدیم مواجه هستند. این گروه از اختلالات کلیوی در زمان تولد پدیدار میشوند. از این رو نشانهها زود ظاهر میشوند که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
افزایش وزن کم
فشار خون پایین
ضعف عضلانی یا گرفتگی عضلانی
احساس نیاز مکرر به دفع ادرار
یبوست
سنگهای کلیه
بارداری
مادران استفراغ و اسهال را به عنوان نخستین نشانههای اولیه بارداری تجربه میکنند. هر دو حالت میتوانند به کمآبی بدن منجر شوند. هنگامی که با کمآبی مواجه هستید، بدن از هوس مصرف نمک به عنوان روشی برای کمک به ایجاد تعادل استفاده میکند.
سندرم پیش از قاعدگی
چندین روز پیش از آغاز قاعدگی، فرد ممکن است طیف گستردهای از نشانهها را تجربه کند که از آن جمله میتوان به نوسانات خلقی، بیخوابی و حتی هوسهای غذایی اشاره کرد. برای برخی زنان این هوسها میتواند شدید باشد. آنها ممکن است هوس مصرف غذاهای شور یا شیرین را تجربه کنند.
دریافت کمک
اگر هوسهای غیر معمول برای مصرف نمک را تجربه میکنید، نشانهها و علائم را زیر نظر داشته باشید. اگر هوس مصرف نمک به همراه نشانههای کمآبی بدن وجود دارد، توجه پزشکی فوری نیاز است. اگر کمآبی شدید بوده و به سرعت درمان نشود، این شرایط میتواند عوارض جدی در پی داشته باشد که از آن جمله میتوان به تشنج و حتی مرگ اشاره کرد.
نکاتی برای کاهش مصرف نمک
نمک همه جا و در هر چیزی وجود دارد. در حقیقت حدود ۷۷ درصد از نمک دریافتی روزانه شما از مصرف غذاهای فرآوری شده و غذاهای رستورانی ناشی میشود. غذاهایی مانند نانها، سسها، غلات صبحانه و سبزیجات کنسروی میتوانند حاوی سدیم غیر ضروری باشند. یک وعده غذایی فست فود میتواند بیشتر از مقدار توصیه شده مصرف روزانه سدیم حاوی این ماده باشد.
اگر در پی کاهش مصرف نمک مصرفی خود بدون از دست دادن عطر و طعم غذا هستید میتوانید این چهار جایگزین را مد نظر قرار دهید:
فلفل سیاه
فلفل سیاه تازه آسیاب شده میتواند جایگزینی برای نمک باشد. پودر فلفل سیاه تازه خوش طعمتر و خوش عطرتر از پودرهای آماده فلفل است.
سیر
سیر تازه و کبابی میتواند عطر و طعم غذاهای شما را بینیاز از نمک اضافی بهبود ببخشد. اگر نگران بوی بد دهان پس از مصرف سیر هستید میتوانید مصرف سیر پخته را مد نظر قرار دهید.
سرکهها
انوع مختلف سرکهها میتوانند به پخت و پز با نمک کم کمک کنند که از آن جمله میتوان به سرکه بالزامیک، سرکه سیب و سرکه های طعمدار اشاره کرد. سرکه میتواند مشخصات عطر و طعم سدیم را تقلید کند؛ بدون این که یک میلیگرم نمک در غذای شما وجود داشته باشد.
مرکبات
همانند سرکه، عطر و طعم ترش لیمو و پرتقال میتواند زبان را گول بزند و فکر کنید که در حال مصرف غذاهایی شور هستید؛ در حالی که این گونه نیست.