افرادی که در کشور خود مورد تهدید همکاران یا دولت خود قرار میگیرند، به کشورهای دیگر پناهنده میشوند. قوانین پناهندگی در کشورهای مختلف، متفاوت است. درکشورهای اتحادیه اروپا قوانین مختلف وجود دارد و هر کشور اروپایی روش خاص خود را برای پذیرش پناهجو دارد.
پناهندگی در انگلستان
زمانی که شما در انگلستان (بریتانیا) درخواست پناهندگی میکنید، در حقیقت از وزارت داخله میخواهید که شما را بهعنوان یک پناهنده به رسمیت بشناسد. تعریف پناهنده از قسمتی از یک قانون بینالمللی موسوم به کنوانسیون ۱۹۵۱ ملل متحد میآید که در ارتباط با موقعیت پناهندگان است. دولت بریتانیا فیصله خواهد کرد که آیا شما مطابق کنوانسیون پناهندگی، واجد شرایط حمایت هستید یا نه. دولت بریتانیا باید متقاعد شود که شما به دلیل نژاد، مذهب، ملیت، عضویت در گروههای خاص اجتماعی یا نظرات سیاسی خود از تعقیب قانونی در وطن خود، در هراس هستید.
از جهت دیگر، ممکن است شما به دلایل بشردوستانه یا از روی اجبار، نیازمند اقامت در بریتانیا باشید و رد درخواستتان موجب نقض حقوق بشریتان مطابق کنوانسیون اروپایی حقوق بشر (European Convention on Human Rights) شود. وکیلتان باید قادر باشد تا به شما بگویید که آیا مشمول این قانون میشوید یا نه. قوانین مربوط به پناهندگی و حقوق بشر پیچیده هستند، پس بسیار ارزشمند است که شما وکیل و مشاوره حقوقی خوب و صحیح برای خود کسب کنید. زمانی که درخواست پناهندگی میکنید، مقامات مسئول شما را پناهجو مینامند. اگر عمر شما زیر ۱۸سال است و خودتان درخواست پناهندگی میکنید، معمولا شما را در تماس با اداره خدمات اجتماعی (Social services) یا دفاتر پناهندگی قرار میدهند.
پناهندگی در نروژ
معمولا پناهجویانی که خواهان درخواست پناهندگی در نروژ هستند به شهر اسلو میآیند. دراسلو یک مرکز پلیس برای پذیرش پناهجویان در نزدیکی مرکز شهر، ایستگاه مرکزی قطار و اتوبوسها وجود دارد. این مرکز معمولا شلوغ است و پناهجویان زیادی از کشورهای مختلف در آنجا میآیند و خود را تحویل پلیس میدهند. بنابراین اگر شما خواهان درخواست پناهندگی در نروژ هستید، در ابتدا خود را به این مرکز معرفی میکنید و پلیس در همان روز یا فردای آن روز شما را برای یک مصاحبه کوتاه و انگشتنگاری میخواهد.
گاهی بهخاطر شلوغی پناهجویان به مدت دو یا سه روز نیز در این مرکز منتظر انگشتنگاری میمانند اما در این مدت شما حق دارید هر وقت خواستید بیرون بروید و دوباره برگردید.
اگر شما در شهرهای مرزی نروژ یا یک شهر دیگر نروژ خود را به پلیس معرفی کنید، آنها شما را به شهر اسلو برای انگشتنگاری و ثبت میفرستند.
پناهندگی در آلمان
همه متقاضیان پناهندگی در آلمان سه ماه نخست را در مجموعههای مسکونی مشترک که شبیه اردوگاه و بهطور معمول دور از شهرهای بزرگ است، سپری میکنند. زندگی در این مراکز پناهجویی رایگان است و پناهجویان تحت مراقبتهای پزشکی قرار میگیرند و ماهانه ۱۴۰یورو وجه نقد دریافت میکنند ولی در این دوره حق کار ندارند.
پرداخت چنین مبلغی همواره جنجالساز بوده است. برخی معتقدند که پرداخت این مبلغ ممکن است به مشوقی برای مهاجرت بیشتر اتباع کشورهای ناحیه بالکان و جنوب اروپا تبدیل شود که درآمد متوسط خانوادههای فقیر آنها ماهانه بین ٣۵٠ تا ۵٠٠یورو است. به همین خاطر برخی از سیاستمداران آلمانی معتقدند که بهجای پول نقد باید به این افراد کالابرگ داده شود تا از آن برای خرید مایحتاج خود استفاده کنند.
پس از گذراندن این دوره سهماهه، متقاضیان پناهندگی به شهرها منتقل میشوند و در منازلی که برای آنها در نظر گرفته شده است، اسکان مییابند. از این پس میتوانند کار کنند ولی کارفرمایی که این افراد را استخدام میکند باید به ادارات مسئول ثابت کند که این فرصت شغلی را نمیتواند به شهروندان آلمانی یا اتباع سایر کشورهای عضو اتحادیه اروپا بدهد.
پناهندگی در آمریکا
افرادی که بهدلایل مختلف ازجمله دلایل مذهبی، نژادی، سیاسی، اعتقادی و… در کشور خود مورد بازخواست قرار گرفتهاند و درصورتی که به کشور خود بازگردند مورد آزار و اذیت قرار خواهند گرفت میتوانند با نشاندادن این دلایل و اثبات آنها از دولت آمریکا درخواست پناهندگی کنند. شخص متقاضی پناهندگی در آمریکا بعد از ورود به کشور آمریکا تا یکسال زمان دارد تا برای پناهندگی در آمریکا اقدام کند. در غیر اینصورت باید به دولت آمریکا نشان دهد شرایطش در طی این یکسال تغییر کرده و درصورت بازگشت به کشورش مورد آزار و اذیت و بازخواست واقع میشود. معمولا بعد از اینکه پناهندهجو برای پناهندگی اقدام کرد مصاحبه حضوری با نماینده اداره مهاجرت آمریکا خواهد داشت تا دلایل و مدارکش بهصورت حضوری بررسی شود. در صورتی که ۵ماه از مدت اقدام پناهندگی بگذرد و شخص متقاضی جوابی از پرونده خود دریافت نکند میتواند از دولت آمریکا درخواست اجازه کار کند. در صورتی که با پناهندگی فرد متقاضی موافقت و موفق به دریافت پناهندگی شد، شخص میتواند برای خانواده خود (همسر و فرزندان زیر ٢١سال) نیز درخواست ورود به آمریکا و اقامت کند. یکسال بعد از پذیرفته شدن درخواست پناهندگی، شخص متقاضی میتواند درخواست GREEN CARD کند. البته نکتهای مورد توجه وجود دارد که اگر شخص پناهنده در مدت اقامت خود در کشور آمریکا به کشور خود بازگردد، این خلاف ادعای مطرحشده در دادخواست پناهندگی و مصاحبهاش است و درصورتی که دولت آمریکا از سفر پناهنده به کشور خود مطلع شود، او را مورد بازخواست قرار میدهد و در بعضی موارد ممکن است گرینکارت شخص پس گرفته شود.