پسر پنج ماهه که در رشت به دست پدرش بهشدت شکنجه شده بود، پس از ترخیص از بیمارستان به مادرش تحویل داده شد. تصاویر منتشرشده از این کودک که آثار کبودی روی بدنش نمایان است در شبکههای اجتماعی واکنشهای زیادی را به دنبال داشت و موجب شد بار دیگر خلأ قانونی تصویب لایحهای همهجانبه برای حمایت از حقوق کودکان بیش از پیش احساس شود. سوم تیر پسر پنج ماههای در حالی که آثار کبودی روی گیجگاه و قفسه سینهاش نمایان بود، به بیمارستان پورسینای رشت منتقل شد. مادر کودک که نوزاد بیهوش را در آغوش گرفته بود ادعاهای ضد و نقیضی درباره آثار کبودی و خونمردگی روی بدن او مطرح کرد و موجب شک پزشکان شد. در بررسیهای بعدی روشن شد که این پسربچه از سوی پدرش مورد ضرب و شتم قرار گرفته و آزار داده شده است.
ترخیص از بیمارستان
پس از 6 روز
طلعت کاویانی، مسئول امور رسانهای دانشگاه علوم پزشکی گیلان، در این باره به «فرهیختگان» گفت: «وقتی کودک بدحال به بیمارستان منتقل شد، مددکار بیمارستان به وضعیت او مشکوک شد و بهزیستی را در جریان قرار داد. مداوا روی این کودک انجام شد و او پس از 6 روز و در حالی که وضعیت عمومیاش بهبود یافته بود، از بیمارستان ترخیص و به خانوادهاش تحویل داده شد، اما از آنجا که مددکار اجتماعی و کادر بهزیستی تشخیص کودکآزاری داده بودند پروندهای در این زمینه در دادگستری گشوده شد و قرار است بهزیستی گیلان به بررسی پرونده بپردازد و نتیجه را تا چند روز آینده گزارش دهد.
جای خالی قانون
طاهره پژوهش، عضو هیاتمدیره انجمن حمایت از حقوق کودک در این باره به «فرهیختگان» گفت: «ضرورت تصویب لایحهای همهجانبهتر برای حمایت از کودکان بیش از پیش احساس میشود.
در زمان مجلس ششم و در سال 81 یک بخشنامه 8 مادهای از طرف محمود هاشمیشاهرودی، رئیس وقت قوه قضائیه در حمایت از حقوق کودکان ابلاغ شد که در آن کودکآزاری را تعریف و آن را جرمی عمومی محسوب کرده بود. در آن بخشنامه همه کسانی هم که شاهد کودکآزاری بودند موظف شده بودند تا آن را به کلانتری و مراکز قضایی اطلاع دهند و چنانچه مشخص شود از این گزارش سر باز زدهاند مجرم محسوب میشوند. این بخشنامه اما خلأهای بسیاری دارد. مشکل اساسی اینجاست که مکانی امن و کانونی حمایتی برای کودک آزاردیده در قانون به رسمیت شناخته نشده است. در قانون حمایت از کودکان و نوجوانان نیز با چنین خلأیی روبهرو هستیم. کودک آزاردیده در خانواده پس از درمان بار دیگر به خانوادهاش تحویل داده میشود و این موضوع آیندهای مبهم را برای وی رقم میزند.»
او ادامه داد: «منظور از محلی امن برای نگهداری از کودکان آزاردیده محلی موقتی است تا پدر و مادری که کودک را آزار دادهاند و قطعا در شرایط بد روحی و روانی قرار داشتهاند، بتوانند تحت درمان قرار گیرند یا با مشاوره درمانی به زندگی عادی برگردند و بتوانند از فرزندشان نگهداری کنند.»
وی گفت: «بیشک پدر و مادری که دست به کودکآزاری میزنند در مقطع زمانی خاص از مشکلات روحی و روانی رنج میبرند و احتمالا خودشان قربانی شرایط اجتماعی و اقتصادی نامناسب هستند. نگهداری کودک برای مدتی در مراکز موقتی میتواند موجب درمان پدر و مادر آزارگر و بازگشت آنها به زندگی عادی شود. یکی دیگر از خلأهایی که با آن روبهرو هستیم خلأ وجود قانونی جدی برای برخورد با افراد آزارگراست. لازم است در قانون جدید روشن شود پدر و مادر یا هر فردی که کودک را آزار دهد با او برخورد قانونی شدید خواهد شد.
مرز نامشخص تنبیه و تادیب
پژوهش گفت: «در قانون ما تنبیه در حد تادیب به رسمیت شناخته شده است، اما مرز تنبیه و تادیب روشن نیست و مشخص نشده است تنبیه در چه حدی با هدف تادیب کودک است و در چه حدی موجب ضربه زدن به وی میشود. از این رو علاوهبر کودکآزادی از سوی پدر و مادر ما شاهد آزار کودکان حتی در برخی مدارس و مراکز آموزشی نیز هستیم. امیدواریم لایحه پیشگیری از کودکآزاری با توجه به منافع عالی کودک که مدتهاست در مجلس خاک میخورد بررسی و تصویب شود. در غیر این صورت و با وجود خلأهای زیاد همچنان باید شاهد کودکآزاری در جامعهمان باشیم.»
گفتوگوی «فرهیختگان» با مددکار این پرونده
20 روز قبل هم کودک، آزار داده شده بود
حمزه سرمدی، کارشناس اورژانس اجتماعی بهزیستی رشت که مددکار این پرونده است به «فرهیختگان» گفت: «وقتی از بیمارستان با اورژانس اجتماعی تماس گرفتند من بهعنوان مددکار به بیمارستان اعزام شدم. پسر پنج ماهه در وضعیت بدی قرار داشت و آثار کبودی روی سر، صورت و سینهاش نمایان بود. در عکسبرداریها مشخص شد یک لخته خون در مغز او ایجاد شده بود که با درمانهای پزشکی این لخته خونی از بین رفت.» او درباره وضعیت خانوادگی این کودک گفت: «پدر 32ساله این کودک به شیشه معتاد است. وی و همسر 28سالهاش از مدتها پیش با یکدیگر اختلاف داشتهاند. این زوج که فقط همین فرزند را دارند قبلا نیز تصمیم به جدایی از هم گرفته بودند. 20 روز پیش از این ماجرا نیز پدر معتاد این کودک را بهشدت مورد ضرب و شتم قرار داده و سپس به بیمارستان منتقل کرده بود. مادر کودک از همسرش شکایت کرده، ولی این پرونده در دادگاه منتهی به مصالحه شده و این زوج و فرزندشان به خانه بازگشته بودند.» این مددکار اجتماعی گفت: «پدر معتاد که سابقه شرارت دارد و قبلا هم چهار سال در زندان بوده، گفته است برای ساکت کردن پسرش وی را بهشدت کتک زده بود. پرونده این کودکآزاری در بهزیستی و دادگستری در حالی باز است که این کودک به مادرش تحویل داده شده است. همچنین به دستور بازپرس شعبه یک دادسرای عمومی و انقلاب رشت قرار شده تا نتیجه پزشکی قانونی کودک به دادسرا ابلاغ شود.» سرمدی ادامه داد: «متاسفانه بسیاری از کودکآزاریها به بهزیستی اعلام نمیشود و همین موضوع باعث میشود کودکان زیادی قربانی خشونت و کودکآزاری والدین شوند. خلأ قانونی مبارزه با کودکآزاری دست بهزیستی را هم بسته و موجب شده کودکان در دام آزار پدران خشن گرفتار شوند.»
فرهیختگان