هـراز نـو: امین عزیزی پژوهشگر تاریخ انقلاب اسلامی در مصاحبه با فارس گفت: نگارش کتاب تاریخ شفاهی زندگی و عملکرد سید محمود کاظمی دینان در انقلاب اسلامی که از دو سال پیش آغاز گردید، هم اکنون در مراحل پایانی است و قرارداد انجام این طرح با مرکز اسناد انقلاب اسلامی منعقد گردید.
این نویسنده در مورد این شخصیت گفت: سید محمود کاظمی دینان در سال 1318 شمسی در یک خانواده مذهبی در روستای دینان منطقه امیری لاریجان به دنیا آمد. بعد از طی تحصیلات ابتدایی در روستای دینان برای ادامه تحصیلات به همراه خانواده به تهران نقل مکان کرد. دوران نوجوانی او همزمان با دوران ملی شدن صنعت نفت و فعالیت انقلابی فداییان اسلام بود. در دوران تحصيلات جریانات مبارزاتي را پي ميگرفت و در ميتينگها و برنامههاي مبارزاتي اعلام شده توسط گروه فدائيان اسلام و جلسات، برنامهها و سخنرانيشان شركت میجست. ویژگیهای شخصیتی، اخلاقی و افکار انقلابی و سیاسی تأثیرگذار نواب صفوی بر روی سید محمود نوجوان بسیار عظیم و چشمگیر بود. به طوری که او بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، این جمله نواب صفوی را زیاد نقل می کرد که: «اگر زمانی بشود که یک حکومتی برمبنای اصول و ارزش‌های اسلامی تشکیل شود، افتخار و آرزویم این است که جاروکش این حکومت شوم.»
نویسنده کتاب «تاریخ شفاهی زندگی و مبارزات شهید مهدی عراقی افزود: سید محمود بعد از اتمام دوران سربازی تحصیلاتش را پی گرفت و به دلیل علاقه به رشته کشاورزی در دانشكده كشاورزي مامازن ورامين به صورت شبانهروزی مشغول تحصيل شد و عملاً در اين رشته به صورت كاربردي تخصص بالائي در مهندسي و تكنولوژي جديد كشاورزي آموخت و در سال 1340 به عنوان آموزگار به استخدام وزارت فرهنگ درآمد.
تدوین گر کتاب « سلسه نشست های تخصصی پیرامون جنگ های جهانی اول و دوم» گفت: بعد از درگذشت آیتالله بروجردی و حضور جدی امام خمینی در صحنهی مبارزات سیاسی – اجتماعی در سال 1340 سید محمود کاظی دینان به مرجعیت سیاسی و مذهبی ایشان گردن نهاد و فعالیتهای خود را در راستای اهداف نهضت اسلامی آغار نمود. به طوری که به همراه عدهای از دوستان خود ضمن تأسیس هیأتهای مذهبی در همان منطقه لاریجان فعالیتهای فرهنگی و مذهبی انجام میداد. تأسیس مکتب الجواد در اواخر دهه 1330 و هیأت مذهبی امیری های مقیم تهران (اواسط دهه 1340) در همین راستا انجام گرفت. گفتنی است نیروهای تربیت شده مکتب الجواد در نهضت امام خمینی و حتی بعد از پیروزی انقلاب و جنگ تحمیلی بسیار تأثیرگذار ظاهر شدند.
به گفته نویسنده کتاب «تاریخ شفاهی زندگی و مبارزات شهید صادق امانی»: نقش سید محمود در انتقال آموزههای انقلابی و اسلامی به منطقه امیری لاریجان به ویژه روستای دینان بسیار قابل توجه است. در ماههای منتهی به انقلاب اسلامی و با گسترش حرکت های انقلابی و سیاسی انقلابیون با ایجاد راهپمایی‌ها و تظاهرات میلیونی،. سید محمود نیز در برخی از این تظاهرات و راهپیماییها شرکت می جست. او حتی در سازماندهی حرکت دانشآموزان و دانشجویان در 13 آبان و 16 آذر سال 1357 نیز نقشآفرین بود.
سید محمود در حالی به دوران بعد از پیروزی انقلاب گام نهاد که تجریه سالها فعالیت در عرصه فرهنگ و مذهب، کادرسازی و تعلیم و تربیت نیروهای انقلابی را در کارنامه خود داشت. فعالیت های او در جهت تداوم و تثبیت انقلاب اسلامی اما قابل عنایت است. تشکیل منظم ترین بسیج استان مازندران و نقش آفرینی در ایجاد سپاه لاریجان، کادرسازی و تربیت نیروهای انقلابی و مومن در سمت ریاست آموزش و پرورش و مقابله با هجمه گروهک های ضد انقلاب و سازمان منافقین در مراكز آموزشي منطقه لاریجان، نقش آفرینی در واقعه 6 بهمن آمل، انتصاب به فرماندهی سپاه آمل و پاکسازی جنگل از وجود باقیمانده عناصر کمونیست، فعالیت چشمگیر در ستاد پشتیبانی جنگ تحمیلی، سرکشی مستمر از جبهه های جنگ و تقویت روحیه رزمندگان از جمله اقدامات سید محمود کاظمی دینان در جهت تثبیت و تقویت نظام جمهوری اسلامی است. وی با توجه به این پیشنه و سابقه بود که در اوایل دهه 1360 به پیشنهاد برخی از روحانیون و بزرگان شهرستان آمل سکاندار نمایندگی مردم آمل و لاریجان در مجلس شورای اسلامی شد. و در طی سه دوره(سوم، چهارم و ششم) ضمن آن که فعالیت های قابل توجه ای در جهت پیشرفت و توسعه آمل و لاریجان به انجام رساند، اما شخصیت خاص و ممتازی نیز از خود در مجلس شورای اسلامی به نمایش گذاشت. به طوری که با پوشش و لباس بسیجی که تا پایان عمر نیز بر تن داشت، از خود شخصیتی انقلابی و مذهبی را عرضه کرده بود که برای حفظ نظام جمهوری اسلامی آماده هر نوع فداکاری و ایثار است. با همین روحیه بود که دو فرزند خود را نیز فدای انقلاب نوپای اسلامی کرد. این ویژگی اما از منظر مقام معظم رهبری نیز پنهان نماند به طوری که به عنوان بسیج نمونه از سوی معظم له موفق به دریافت لباس بسیجی شد. کاظمی دینان بعدها در سال 1386 در پی یک دوره بیماری کلیوی درگذشت.
این نویسنده اظهار داشت: از آنجا كه تاكنون يك پژوهش علمي، مستدل و البته جامع، راجع به زندگي سید محمود کاظمی دینان، شخصیتی انقلابی و بسیار متشرع و البته حامی طبقات محروم و مستعضف، به رشتهی تحریر درنيامده است، بنابراين، پژوهش حاضر، در راستاي اين هدف انجام گرديده است. از اين رو، این پژوهش درصدد است تا ضمن بررسی کنش های فرهنگي و اجتماعي سید محمود کاظمی دینان در راستای مبارزه با رژیم پهلوی که منجر به پیروزی انقلاب اسلامی شد، به فعالیت ها و اقدامات نظامی، سیاسی و اجتماعی وی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی که در راستای تقویت و تثبیت نظام نوپای اسلامی انجام گرفته است، نیز بپردازد. اما موضوعی محوری در این پژوهش، نقش مذهب در فعالیتهای سیاسی و اجتماعی سید محمود کاظمی دینان و به عبارتی بهتر، میزان صبغه‌ی دینی و مذهبی اقدامات وی در عرصههای گوناگون مبارزاتی، در قبل و بعد از انقلاب اسلامی میباشد. چرا که او همچون شهید مدرس و امام خمینی ره به امتزاج دین و سیاست باور قلبی داشت.
این پژوهشگر در پایان گفت: کتاب تاریخ شفاهی زندگی و عملکرد سید محمود کاظمی دینان مشتمل بر یک مقدمه و دو بخش قبل و بعد از انقلاب اسلامی به انضمام نتیجه و ضمایم اسناد و تصاویر است. در بخش اول، زندگی سید محمود از تولد تا پیروزی انقلاب اسلامی به ویژه نقش و عملکرد وی در نهضت امام خمینی و در بخش دوم به تلاش و عملکرد فرهنگی، سیاسی، نظامیاش بعد از پیروزی انقلاب من جمله ریاست آموزش و پرورش لاریجان، فرماندهی سپاه و نمایندگی مجلس مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد. گفتنی است برای نگارش این کتاب با بستگان، فرزندان و بسیاری از همرزمان، دوستان و آشنایان سید محمود کاظمی دینان گفتگو و مصاحبه شده است.
آقای عزیزی کارشناس ارشد اسناد مرکز پژوهش و اسناد ریاست جمهوری است و پژوهشگر و صاحب نظر در حوزه اسناد تاریخی است.
با سلام
آقاي عزيزي تحليل گر و پژوهشگري برجسته است.
آقای کاظم دینان در دهه ۴۰ در کوچه ما زندگی می کردند و مدیر مدرسه ملی اسلامی محمدی در همان کوچه بودن و برادرم نیز در آن دبستان تحصیل می کرد یکی از خاطرات ما این بود هر م‌قع برف شدید می آمد میرفت خانه پیرمردها و افراد کم توان محله را پارو می کرد یک انسان واقعی بود