سال گذشته شهیندخت مولاوردی، رئیس امور زنان و خانواده رئیس جمهوری در خصوص برنامه دولت برای عقیم کردن زنان کارتن خواب گفته بود که هنوز دولت برنامه مشخصی در رابطه با عقیم کردن زنان کارتن خواب ارائه نکرده است. قطعاٌ این برنامه باید از سوی وزرات بهداشت بررسی و ارائه شود.وی همچنین به ضرورت بررسی تخصصی و کارشناسی این طرح، برخورد ریشهای با پدیده تولد نوزادان معتاد و مبتلا به بیماری ایدز و نیز ارائه راه حل‌هایی که از میزان هزینه ها و خطرات احتمالی برای این زنان بکاهد،تاکید کرده بود. این اظهارات مولاوردی که آبان گذشته مطرح شده بود،روز گذشته از سوی یکی از رسانه‌ها بازنشر داده شد که واکنش‌های بسیاری در پی داشت.
تاکید معاونت زنان بر بررسی کارشناسانه عقیم سازی زنان کارتن خواب
زهرا نژاد بهرام، فعال زنان در مورد عقیم سازی زنان کارتن خواب می‌گوید: به دلایل متعدد اخلاقی، انسانی، اسلامی و فرهنگی استفاده از روش عقیم سازی زنان برای حل یک معضل اجتماعی راهگشا نیست و باید توجه داشته باشیم که ما براساس مبانی دینی و انسانی حق نداریم به بدن افراد به عنوان یک ودیعه الهی آسیب بزنیم. ناقص سازی جنسی از نظر حقوق بشر و حقوق بین الملل بازتاب مناسبی ندارد.
وی می‌افزاید: معاونت زنان و خانواده ریاست جمهوری نیز تاکید دارد که باید این موضوع از نظر کارشناس حقوقی، پزشکی، اجتماعی مورد بحث و بررسی قرار گیرد زیرا در صورتی که برنامه‌ای بدون اظهارنظرهای کارشناسانه اجرایی شود مشکلات و معضلات بسیاری در جامعه ایجاد خواهد کرد.
نژاد بهرام می‌گوید: این موضوع صرفا به عنوان یک ایده و پیشنهاد سال گذشته از سوی فاطمه دانشور،عضو شورای شهر تهران مطرح شد و هنوز به صورت کارشناسی و علمی مورد بررسی قرار نگرفته است حتی بیان این موضوع نیز جامعه را دچار تشویش می‌کند بنابراین معاونت زنان در مورد این موضوع پاسخ داد که نمی‌‌توان بدون ارزیابی و کارشناسی درست این ایده را به صورت اجرایی در آورد.
این فعال زنان معتقد است: تجارب جهانی نیز نشان می‌دهد که برخوردهای خشن با آسیب های اجتماعی از جمله اعتیاد تسکین دهنده نیست و ما باید به صورت کلی مساله را بررسی کنیم و پاک کردن صورت مساله راه حل مشکلات نیست.
نژاد بهرام ادامه مى دهد: باید از راه‌های دیگر مشکلات این قشر آسیب پذیر جامعه را حل کرد به عنوان مثال می‌توان با ایجاد پایگاه‌های مراقبت از سلامتی برای این زنان از بارداری ناخواسته و بیماری‌های آنان جلوگیری کرد.
علما و مراجع باید در مورد عقیم سازی زنان کارتن خواب نظر دهند
سید امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی،عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی نیز می‌گوید: مراجع و علما باید در مورد موضوع عقیم سازی زنان کارتن خواب اظهار نظر کنند زیرا براساس مبانی فقهی باید این موضوع مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد.
آموزش روشهای پیشگیری از بارداری به زنان کارتن خواب
مجید رضازاده، رئیس مرکز توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد بهزیستی کشور نیز در مورد عقیم سازی زنان کارتن خواب می‌گوید: در هیچ کجای دنیا به منظور پیشگیری از بروز آسیب‌های اجتماعی گروه آسیب پذیر جامعه را عقیم نمی کنند بلکه ابتدا باید دلایل و ریشه‌های بروز چنین آسیب‌های اجتماعی مشخص شود.
وی با تاکید برتوانمندسازی زنان کارتن خواب معتقد است:ما باید برای توانمند سازی و مهارت آموزی زنان کارتن خواب برنامه‌ریزی کنیم تا بتوانند مانند سایر مردم زندگی طبیعی داشته باشند اما عقیم سازی مانع بازگشت به زندگی و توانمندسازی زنان کارتن خواب و آسیب دیده می‌شود.
رئیس مرکز توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد بهزیستی کشور می گوید: این زنان کارتن خواب و معتاد که تا پایان عمر خود نمی‌خواهند در این وضعیت باقی بمانند بلکه ممکن است آنان نیز به مرور زمان تصمیم بگیرند به زندگی عادی و طبیعی خود بازگردند بنابراین ما نباید با این برنامه حق زندگی طبیعی را از آنان سلب کنیم.
رضازاده تاکید می‌کند که باید وسایل پیشگیری از بارداری در اختیار زنان کارتن‌خواب و معتادان پرخطر قرار دهیم تا بتوانند به طور موقت از بارداری ناخواسته جلوگیری کنند و باید بپذیریم که هیچ زنی حاضر نیست در چنین شرایط نا ایمنی باردار شود.
عقیم سازی زنان کارتن‌خواب بازتاب خوبی ندارد
سیمین کاظمی، پزشک و جامعه شناس می گوید: هر فرزندی که از زنان کارتن خواب و معتاد متولد شود مسلما در دل آسیب‌های اجتماعی رشد و پرورش خواهد یافت اما این روش درست و مناسبی برای برخورد با آسیب اجتماعی این قشر از زنان نیست. حتی عقیم سازی زنان کارتن خواب نفی حق آزادی و نفی حق کنترل زن بر بدنش محسوب می‌شود. عقیم سازی زنان با نسل کشی هیلتر قابل مقایسه است و از نظر بین المللی بازتاب بسیار بدی خواهد داشت.
وی معتقد است: حتی اگر با عقیم سازی زنان کارتن خواب مانع بارداری و تولد کودکان این زنان شویم اما نمی‌توانیم از رابطه جنسی این زنان جلوگیری کرد در حالی که رابطه جنسی متعدد در زنان کارتن خواب باعث گسترش بیماری‌ها به ویژه انتقال ویروس اچ آی وی می‌شود بنابراین عقیم سازی زنان کارتن خواب راه اصلی و مناسب برای پیشگیری و جلوگیری از بروز آسیب‌های اجتماعی نیست.
کاظمی می‌گوید با اجرای برنامه عقیم سازی زنان کارتن خواب تنها می‌توان از تولید مثل این زنان جلوگیری کرد بنابراین باید استفاده از روشهای جلوگیری از بارداری را به این زنان آموزش داد و لوازم جلوگیری از بارداری را به این زنان ارائه کرد اما عقیم سازی زنان درمان نهایی گسترش آسیب‌های اجتماعی نیست.
وی تاکید می کند که ریشه یابی و علت یابی بروز آسیب های اجتماعی به ویژه اعتیاد و کارتن خوابی زنان را باید در دستور کار قرا ر دهیم که چرا و به چه دلیل زنان به این سمت گرایش پیدا می‌کنند و تعداد زنان معتاد و کارتن خواب در طول یک دهه این چنین افزایش یافته است.
این عضو انجمن جامعه شناسی ایران می گوید: چنانچه زن کارتن خواب و معتادی مایل به عقیم سازی باشد ما می‌توانیم روشهای مختلف پیشگیری از بارداری را به وی آموزش دهیم و خود می‌تواند بین گزینه‌های مختلف یک روش را انتخاب کند اما درصورتی که این برنامه به عنوان یک امر دولتی و حکومتی اجرا شود مقاومت‌های بسیار در برابر آن صورت خواهد گفت و قطعا بازتاب خوبی در جامعه نخواهد داشت.
براساس اعلام معاونت خدمات اجتماعى ســازمان رفاه، خدمات و مشــارکت هاى اجتماعى شــهردارى بیش از 20 هزار کارتن خواب در شهر تهران زندگی می‌کنند و حدود 15 درصد از کارتن‌خواب‌ها را زنان تشکیل می‌دهند به صورت تقریبى همواره سه درصد این زنان یعنــى 90 نفر بــاردار هســتند.
منبع: آنا