به گزارش قانون، کمتر از یک هفته از تکذیب «وجود زنان باردار در کمپ ترک اعتیاد شفق» از سوی سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر، فرزند یکی از زنان باردار این کمپ به دنياآمد تا قصه پر غصه زنان معتاد و کارتن خواب فصل دیگری به خود ببيند. یکی دو روز گذشته، در یکی از بیمارستان های پایتخت مادری 21ساله که کارتن خواب بود و جنین محصول کارتن خوابی در شکم داشت، فرزند پسری را به دنیا آورد که نه آینده اش معلوم است، نه سلامتش و نه وضع متولدانی چون او که از مادران کارتن خواب به دنیا می آیند.
تایید و تکذیب یک آسیب
سه شنبه هفته قبل بود که فاطمه دانشور، عضو شورای اسلامی شهر تهران در جلسه علنی این شورا تذکری درباره مشکلات کمپ ترک اعتیاد شفق داد و با اشاره به حضور نگهبانان مرد در کمپ شفق اظهار کرد: معمولا مردانی در محوطه نگهداری زنان تردد می‌کردند و این در حالی است که زنان روسری بر سر نداشتند و بهداشت عمومی نیز در این کمپ رعایت نمی‌شد. دانشور با بیان اینکه شهرداری قرار بود مراکز بهاران را آماده کند، گفت: مددکاران و وزارت بهداشت دیر به میدان عمل آمدند و نتوانستند به خوبی عمل کنند. به عنوان مثال پزشک وزارتخانه نتوانست باردار بودن برخی زنان را تشخیص دهد و متاسفانه شاهد حضور زنان باردار در شفق هستیم و جالب است که پزشک نتوانسته بارداری زن 6 ماهه را تشخیص دهد.
پس از این اظهارات عضو شورای شهر تهران، «پرویز افشار» سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدرکه عهده دار یکی از معاونت های این ستاد نیز هست، به تکذیب مشکلات مطروحه کمپ ترک اعتیاد شفق و وجود زنان باردار در این کمپ پرداخت و تصریح کرد که «هیچ زن بارداری در شفق نیست». وی همچنین با تکذیب اذیت و آزار زنان مددجو در کمپ ترک اعتیاد شفق گفت: از ابتدای راه‌اندازی مجدد شفق 5 نفر از مددجویان جان باخته‌اند که علت مرگ آنها در دست بررسی پزشکی قانونی است.
وی در مورد وضعیت بارداری مددجویان نیز گفت:«ما هنگام ورود زنان از آنها تست حاملگی می‌گیریم و تنها مشخص شد که 4 تا 5 مورد باردار بوده‌اند که به شفق راه پیدا نکردند. اینکه 4 یا 5 مورد باردار باشند و پزشکان اطلاع نداشته باشند، درست نیست.»
کودکی که از مادر معتاد به دنیا آمد
اما با وجود آنکه باردیگر موضوع وجود زنان باردار در کمپ های ترک اعتیاد تکذیب شد، دو روز قبل ، زنی 21 ساله در یکی از بیمارستان های تهران فرزندی به دنیا آورد که محصول کارتن خوابی در خیابان های شهر بود. پیگیری های «قانون» نشان داد که این خانم فاصله 5 تا 8 ماهه دو ران بارداری خود را در کمپ شفق سپری کرده و مسئولان کمپ در بدو ورودش متوجه بارداری اش نشده اند.
«فاطمه دانشور» عضو شورای شهر و مسئول مرکز حمایتی مهر آفرین تهران هم با تایید این اتفاق دراینستاگرام خود نوشت که «این دختر 21 ساله اهل اراک 10 بار سابقه فرار از خانه دارد. پدر کودکش را نمی شناسند و آن طور که دختر 21 ساله گفته، پدرش او را نمی خواهد.» دانشور می گوید که این کودک تازه متولد شده حاصل کارتن خوابی مادرش در خیابان های شهر است. وی به صحبت های 20 دقیقه ای اش با دختر 21 ساله اشاره کرده که این دختر گفته اعتیاد به مواد مخدر داشته و در کمپ شفق پاک شده است، اما مسئولان کمپ متوجه بارداری‌اش نشده اند واکنون يك فرزند پسر به دنیا آمده، می‌خواهد بدون کودک به اراک برگردد. بیمارستان هم کودک را به بهزیستی خواهد سپرد تا زندگی اش را در بهزیستی ادامه دهد.
انکار دردی را دوا نمی کند
داستان تلخ اما واقعی زنان معتادی که در خیابان‌های شهر باردار شده اند و در نهایت فرزند به دنیا می آورند، داستانی است که شاید برایمان غریب باشد. غریبی که به نظر علت اصلی آن انکارها که از سوی مسئولان همچون آنچه در رابطه با زن باردار کمپ شفق رخ داد، باشد. اکنون کودکی به جامعه 80 میلیونی ایران اضافه شده که نه پدری دارد و نه مادری که مسئولیتش را بپذیرد.
ابهام‌های زیادی درباره این کودک و کودکانی از جنس او وجود دارد که دامنه آسیب های اجتماعی را گسترده تر می کند. اکنون معلوم نیست این کودک سالم است یا بیمار و در دورانی که مادرش داروهای ترک اعتیاد مصرف می کرد، بر سلامت او تاثیر گذاشته است یا نه؟ اصلا هنگامی که نطفه ای گذاشته می شد، عامل سالم بود یا بیماری داشت؟ آینده و هویت این کودک و کودکانی از این دست چه می شود و آیا به جرگه بزهکاران سال های بعد می پیوندد؟ این سوال‌ها را بگذارید در کنار وضعیت آینده مبهم دختر21 سالهای که تازه ترک اعتیاد کرده و مهر مادری بر پیشانی اش خورده اما توانایی نگهداری از فرزند را ندارد. آیا این دختر امکان ادامه زندگی را دارد؟ آیا دوباره به مصرف مخدرهایی که زمینه مصرف آنها را داشته رو خواهد آورد؟ اصلا همه این پرسش ها هم هیچ! این را پاسخ دهیم که آیا انکار واقعیت های زیر پوست جامعه که این روزها در سطح شهرها به طور علنی در حال رخ دادن است، دردی از جامعه دوا می کند؟
آیا نمایش زنده مصرف انواع مخدرها از تریاک و حشیش گرفته تا جوانان پایپ به دست در کنار کوچه و پارک‌ها قابل کتمان کردن است؟ واقعیت آن است با آنکه تلاش های زیادی برای مقابله با عرضه مواد مخدر و مصرف آن در شهرها از سوی دستگاه ها صورت می گیرد، اما سرعت رشد آسیب های ناشی از مصرف مواد و بی خانمانی در شهرها بسیار بیشتر از تلاش های دستگاه هاست که اتفاقاتی چون داستان دختر 21 ساله را به دنبال دارد. رشد آسیب های اجتماعی در سال های اخیر که ریشه های متعددی از جمله شکاف طبقاتی و فقر و تضادهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دارد، اکنون سبب شده تا لایه های مختلف جامعه در گیر آن شود. آسیب هایی که نیاز به رسیدگی و جدیت بیشتر دستگاه ها در عمل به وظایف خود و نگران شدن از آینده جامعه دارد و اینکه در وفاقی همگانی و با تعامل میان دستگاهی گامی براي توقف رشد آسیب ها بردارند. در این بین، بی شک نقش رسانه‌ها در روشنگری موضوعات و نیز حضور فعال‌تر تشکل‌های اجتماعی و خیرین در کمک به آسیب‌دیدگان می‌تواند موثر و کارگر باشد.
کود‌کان، ارمغان کارتن خواب‌ها
«کود‌کان خارج از نکاح از حقوق کافی برخورد‌ار نیستند». اين موضوعي بود كه چندي قبل عضو اصلاح طلب شورای اسلامی شهر تهران در گفت وگو با «قانون» به آن اشاره كرد و با بيان اینکه این کود‌کان از حقوق اولیه هویتی که همانا د‌اشتن شناسنامه است، محرومند، اظهارد‌اشت: خیلی وقت‌ها، ماد‌ر‌ها برای فرزند‌ان‌شان که ناشی از ازد‌واج‌های موقت هستند، نمی‌توانند سند‌ی ارائه بد‌هند، این موضوع سبب می‌شود که کودک، فاقد هویت باشد و متقابلا کودک فاقد هویت از حقوق کشور و خد‌مات محروم می‌شود. در خیلی از موارد که مادران از عهده معاش خود‌شان برنمی آیند، کودکانی که به این شکل متولد شده و ثبت نشد‌ه‌اند را به راحتی فروخته و یا اجاره می‌د‌هند. پس از آنکه بزرگ‌تر می‌شوند، در مشاغل کاذب به کار گماشته و سرانجام با مشکلات عد‌ید‌ه‌ای در ادامه زندگی مواجه می‌شوند.
وي با بیان اینکه حقوق کودکانی که خارج از نکاح متولد می‌شوند، هرگز به رسمیت شناخته نمی‌شود، گفته بود: یکی از پد‌ید‌ه‌هایی که کمتر در جامعه به آن پرد‌اخته شده است، موضوع افزایش کود‌کان خارج از نکاح است که حاصل افزایش کارتن خوابی در شهر و حضور افراد بی‌سرپناه است. روزگاری، کارتن خوابی صرفا موضوعی مرد‌انه بود که اکنون رنگ زنانه نیز به خود گرفته و حضور زنان کارتن‌خواب در شهر، آسیب‌هایی را به دنبال دارد.
یاد‌مان نمی‌رود که حضور اولین کارتن خواب زن در تهران در سال ۸۶ گزارش د‌اد‌ه شد اما در سالهای بعد و به خصوص در سه، چهار سال اخیر، تعد‌اد این زنان از حد‌ود یکصد نفر به یکباره به یک‌هزار و۵۰۰ تا ۲ هزار نفر رسید‌ه و این بر اساس آمارهای غیر رسمی است و می‌تواند تعد‌اد‌شان بیش از این نیز باشد.
دانشور تاکید می‌کند: آنچه در مورد حضور زنان کارتن خواب در شهر اتفاق می‌افتد این است که اکثر این زنان در سن باروری قرار داشته و به خاطر اعتیاد‌ی که د‌ارند و عموما هم د‌وگانه مصرف می‌کنند، کنترلی در باروریشان ند‌ارند.
عضو شورای اسلامی شهر تهران با بیان اینکه گروهی از این زنان از سلامت عقل و جسم کافی برخورد‌ار نیستند، ادامه می‌د‌هد: این موضوع، سبب می‌شود تا عمد‌ه این زنان کارتن خواب، در ارتباط‌های خود باردار شده و منجربه تولد کود‌کان خارج از نکاح می‌شوند. این د‌رشرایطی است که در سالهای گذشته کمتر در قوانین کشور به این موضوع – کود‌کان خارج از نکاح – پرد‌اخته شده است.