در مسیر زندگی هر انسانی پستی و بلندی های فراوانی وجود دارد، اتفاقاتی تلخ و شیرین که همچون فیلمنامه ای به هم پیوسته در حال حرکت به جلو است. دوران بسیار زیبایی از مدرسه، دانشگاه، علاقه، ازدواج و بچه دار شدن مراحلی که برای هر یک از ما بی چون و چرا رخ میدهد و هیچ کس نمی تواند منکر این موضوع شود اما در بین این فیلمنامه گاهی یه اتفاق رخ میدهد و صحبت از نابارور شدن یکی از زوجین می شود، مشکلی که برای برخی از زوجین یکی از پر مسئله ترین یا شاید برجسته ترین موضوعی است که تحت الشعاع زندگیشان قرار می گیرد که ممکن است حتی بی مهری و آن صمیمیت گذشته نسبت به هم کمرنگ تر و به مرور محو شود ولی با پیشرفت علم و تکنولوژی زوجین توانسته اند به هدف خود که همان بچه دار شدن است، برسند.
دکتر فریبا رمضان علی عضو پژوهشکده ی رویان و متخصص زنان و زایمان در گفت وگو با خبرنگار حوزه ی بهداشت و درمان گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران گفت:در کشور ما 15 تا 20 درصد افراد از ناباروری رنج می برند اما از روش های مختلفی همچون لقاح مصنوعی، میزان موفقیت در بارداری را 30 تا 35 درصد افزایش داده است.
نا امید نشوید
دکتر سهیلا انصاری پور متخصص زنان و زایمان و فلوشیپ نازایی در راستای این موضوع ادامه داد:اگرچه لقاح مصنوعی به عنوان یک درمان پیشرفته و امید بخش برای بسیاری از افراد مبتلا به نازایی، در دنیا معرفی شده است اما هنوز عدم موفقیت صد در صد به دنبال انجام I.V.F،چالش بزرگی در حیطه علم نازایی محسوب می شود.
وی درخصوص احتمال بارداری در خانم ها بیان کرد:احتمالا بارداری طبیعی در یک خانم زیر 30 سال حدود 25 درصد در هر ماه می باشد، یعنی احتمال بارداری در شرایط طبیعی نیز هیچگاه صددر صد نیست، لذا بررسی نازایی معمولا پس از گذشت یک سال تلاش برای بارداری توصیه می شود.
رویای دست یافتنی بچه دار شدن
این متخصص زنان و زایمان و فلوشیپ نازایی در خصوص اینکه بیش از 80 درصد افراد باردار می شوند،اظهار کرد: بیش از 80 درصد افراد در جامعه باردار می شوند اما برخی افراد ناباور هستند بنابراین بسته به علت نازایی،درمان I.V.F پیشنهاد می شود، درواقع فاکتورهایی که منجر به عدم وقوع لقاح و لانه گزینی در رحم است، شناسایی می شود.
وی با اشاره به شکست مکرر I.V.F ادامه داد: در صورت شکست مکرر I.V.F معمولا بیش از 3 بار انتقال جنین با مجموع 4 جنین با کیفیت مناسب در سن 40 سال می باشد و بررسی های دیگری به منظور یافتن علت شکست مکرر و درمان آن صورت می گیرد البته معیار اطلاق شکست مکرر در مراکز مختلف متفاوت است.
پاسخ مثبت خانم های باردار به دارو های محرک
دکتر سمیه کاظم نژاد لیلی جنین شناس و عضو هیئت علمی پژوهشگاه ابن سینا در ادامه این موضوع گفت: تقریبا 20 درصد زوجین ایرانی با مشکل ناباروری روبرو هستند که بر اساس آخرین اطلاعات سهم هر یک از زوجین در ایجاد آن یکسان می باشد.
وی در خصوص لقاح مصنوعی (I.V.F) درمان ناباروری تصریح کرد:بعد از لقاح در شرایط آزمایشگاه جنین حاصل شده به رحم مادر منتقل می شود.همچنین عوامل متعددی در تعیین میزان موفقیت I.V.F تاثیرگذار هستند. مهمترین این عوامل به پاسخ تخمدانی خانم به داروهای محرک تخمک گذاری می باشد.
بدنتان را برای بارداری آماده کنید
کاظم نژاد لیلی افزود:تخمدان بعضی از خانمها پاسخ مناسبی به داروهای محرک تخمک گذاری نمی دهد و تعداد کمی تخمک بالغ و با کیفیت مناسب در روز، عمل تخمک گیری دارند، این موضوع در زنان با سنین بالاتر بیشتر مشاهده می شود، چون با افزایش سن رزرو تخمدانی آنها کاهش یافته و معمولا تعداد کمتری تخمک نسبت به افراد جوانتر از آنها بدست می آید.
وی با اشاره به موضوع افزایش سن بیان کرد:با افزایش سن تخمک ها نیز کمی پیر شده و از کیفیت آنها کاسته می شود که بر روی میزان تشکیل جنین و کیفیت آنها تاثیر گذار خواهد بود. افزایش سن ضمن اینکه سبب کاهش کیفیت تخمک و جنین،همچنین سبب افزایش احتمال ناهنجاری کروموزومی در جنین حاصله میشود طبعا سبب کاهش احتمال لانه گزینی جنین شده است و یا در صورت وقوع بارداری نهایتا منجر به سقط می گردد.
بیماری‌های عامل IVF ناموفق
کاظم نژاد لیلی ادامه داد:هورمون مردانه نامناسب و بی کیفیت نیز می تواند منجر به عدم تشکیل جنین مناسب شود. اگر هورمون مردانه شکل ظاهری مناسبی نداشته باشد و احتمال اختلال ژنتیکی در مورد آن مطرح باشد، این هورمون مردانه قدرت بارور کردن تخمک را ندارد و یا حتی در صورت بارور کردن تخمک جنین مناسبی تشکیل نشده و نمی توان باروری موفقی رخ دهد.
وی با اشاره به اینکه یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار بر نتیجه I.V.F میزان پذیرندگی بافت اندومتر است، بیان کرد:جهت لانه گزینی موفق جنین در رحم مادر باید یک ارتباط مناسب و درست بین جنین و سلولهای اندومتر رحم برقرار شود. اگر تغییرات لازم در اندومتر رحم جهت لانه گزینی جنین برقرار نشود، جنین قادر به تهاجم به بافت اندومتر و لانهگزینی در آن نخواهد بود و دفع خواهد شد.
این بیماری ها ساکت نمی مانند
کاظم نژاد لیلی علاوه بر کیفیت تخمک، هورمون های مردانه و اندومتر رحم بعضی بیماری‌ها را هم علت ناباروری دانست و گفت:برخی بیماری ها همچون اندومتریوز، تخمدان پلی کیستیک، اختلالات ایمونولوژیک و عفونت مزمن لوله رحمی با آسیب به جنین یا تغییر محیطی که جنین قرار است در آن لانهگزینی و رشد کند، سبب عدم موفقیت I.V.Fو وقوع بارداری می شود.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه لقاح مصنوعی در آزمایشگاه انجام می شود، نباید تاثیرگذاری شرایط کشت جنین، شیوه و تکنیک انتقال جنین و مهارت جنین شناس را بر روی موفقیت نهایی I.V.F نادیده پنداشت.
گزارش از مه سیما بیتاژیان