در این گزارش جایگاه و اهمیت سلامت روان و آرامش روحی را از منظر قرآن و احادیث و روایات اسلامی بررسی می‌کنیم.
حجت‌الاسلام و المسلمین حسن کمالی، کارشناس مسائل مذهبی با اشاره به جایگاه سلامت روان در قرآن و احادیث و روایات اسلامی گفت: امیر مؤمنان علی(ع) در یکی از خطبه‌های گوهر‌بار خویش فرمودند «کسی که با ظلم و ستم پیروزی به دست آورده، پیروز نشده بلکه پیروز واقعی میدان جنگ کسی است که بر هوای نفس خود غلبه پیدا کرده است.»
وی افزود: این حدیث اهمیت والای غلبه بر نفس، گذر از خشم، تشویش و رسیدن به سلامت نفس را در اسلام نشان می‌دهد، تا جایی که امیر مؤمنان آن را پیروزی واقعی برشمرده‌اند.
این کارشناس مسائل مذهبی عنوان کرد: شخصی در مراسم حج از امام(ع) سؤال پرسید «آیا ثوابی بالاتر از زیارت کعبه وجود دارد؟» امام(ع) چنین پاسخ داد که ثواب عیادت مریض و احسان به پدر و مادر به مراتب بالاتر از اعمال حج است و خداوند آرامش روحی را ارزانی چنین فردی می‌کند.
وی تصریح کرد: این حدیث بیانگر این امر است که رسیدن به آرامش روحی و روانی تا چه حد ارزشمند است.
این کارشناس مسائل مذهبی ادامه داد: خدای متعال در آیه 28 سوره رعد در خصوص راه رسیدن به آرامش و اطمینان خاطر می فرمایند «…الا بذکرالله تطمئن القلوب» ذکر خداست که بر مؤمنان رحمت را روز افزون می‌کند و این رحمت چیزی جز آرامش خاطر روح و قلب آدمی نیست.
حجت‌الاسلام کمالی یادآور شد: علامه طباطبایی مراد از قلب در قرآن را روح و روان می‌دانستند و خیلی از علمای بزرگ و شناخته شده عالم تشیع مانند آیت‌الله بهجت طول عمری با برکت داشتند و در سنین کهولت با سلامت کامل درس خارج از فقه، اصول و فلسفه را به شاگردان خود می‌آموختند که این امر نیاز به داشتن سلامت روحی و آرامش روانی بسیار بالایی دارد.
وی ادامه داد: یکی از معانی اسلام «سلامت آفرین» بوده است و انسان با خواندن حتی یک آیه از قرآن به آرامش خاطر می‌رسد.
حجت‌الاسلام کمالی خاطرنشان کرد: اگر افراد موحد نباشند و به تعالیم قرآنی احترام نگذارند، غرور کاذب پیدا می‌کنند و غرور مانع از رسیدن به اطمینان قلبی است.
این کارشناس مسائل مذهبی اظهار داشت: خداوند در آیه 82 سوره اسراء قرآن را مایه شفا و متعالی‌کننده روح معرفی می‌کند و می‌فرماید «وننزل من‌القرآن ما هو شفاء و رحمته‌‌للمؤمنین و لا یزید الظالمین و ال‌احسارا» و ما آنچه را برای مؤمنان مایه درمان و رحمت است از قرآن نازل می‌کنیم و ستمگران را جز زیان نمی‌افزاید.
وی گفت: با جست‌وجو در سیره نبوی نیز به اهمیت روح و روان انسان پی می‌بریم و می‌توانیم با الگوبرداری از ایشان و ائمه اطهار(ع) به درجات متعالی روحی دست یابیم.
این کارشناس مذهبی ادامه داد: روزی ورزشکاری به رسول خدا(ص) گفت «من سنگ را دو نصف می‌کنم.» پیامبر فرمودند پیروز آن کسی نیسا که تنها قدرت بدنی خود را پرورده باشد بلکه ان کسی است که برنفس خود غلبه کرده باشد، پیامبر هیچگاه سلامتی را تنها سلامت جسمی ندانسته و رسیدن به روح متعالی را نیز قابل توجه برشمرده‌اند.
وی تصریح کرد: از این رو اسلام را مانند نوزادی تازه متولد شده، شاداب و البته عریان معرفی کرده‌اند که بر مؤمن است تا با رسیدن تعالی روح، لباس تقوا بر آن بپوشاند.
این کارشناس مسائل مذهبی همچنین اضافه کرد: هنگامی که از پیامبر سؤال شد چه کسی با آرامش بیشتری زندگی می‌کند؟ پیامبر فرمود: کسی که زندگی دیگران از زندگی او سامان بگیرد، از این رو حضرت علی(ع) تأکید کردند «آنچه را برای خود نمی‌پسندی برای دیگران نپسند، و آنچه برای خود می‌پسندی برای دیگران نیز بپسند.»
حجت‌الاسلام و المسلمین کمالی خاطرنشان کرد: روح انسان توانایی و استعداد رسیدن به بالاترین کمالات را داراست و قابلیت متعالی شدن را دارد چرا که خدا در آیه 29 سوره حجر می‌فرماید «…ونفخت فیه من روحی…» خداوند از روح خود بر ما دمیده است و بر ماست تا از ظرفیت رشد و کمال روح خود با بهره‌گیری از کلام خدا و بهره‌گیری از سیره پیامبر و ائمه‌اطهار(علیهم‌السلام) استفاده کنیم و سلامت آن را ارج نهیم.
منبع: باشگاه خبرنگاران